Οδοιπορικό στην Ιερά Μονή Παναγίας Φανερωμένης Λευκάδος

Ιστορικό Ιερας Μονής Φανερωμένης

Θέα απο το μπαλκόνι των κελιών της Μονής

     Τρία χιλιόμετρα δυτικά της πολιτείας υψώνεται σε γραφικότατο λόφο η Ιερά Μονή, ο Ναός της Παναγίας της Φανερωμένης και ο θρόνος της Κυράς Φανερωμένης. Αλλά ποιος έκτισε τον θρόνο της πάνω στον αιθέριο εξώστη αυτού του Λευκαδίτικου Παραδείσου;

Η άποψι των κελιών, του παρεκκλησίου του Αγ Σιλουανού του Αθωνίτου, της Βιβλιοθήκης και του Συνοδικού της Μονής

     Η Παράδοση μας διασώζει την ιστορία της, και η ιστορία είναι παλιά. Φθάνει ως τους πρώτους Αποστολικούς χρόνους. Στήν θέση πού είναι σήμερα τό Μοναστήρι υψωνόνταν καλλιμάρμαρο Ιερό της θεάς Αρτέμιδος μέχρι πού η παράδοση αναφέρει τόν Απόστολο Παύλο ως ιδρυτή και της Εκκλησίας της Λευκάδος. Η σχετική πληροφορία αναφέρεται στήν Ιστορία του Δημ. Πετριτσόπουλου, γραμμένη στά Ιταλικά
     Σέ χειρόγραφο του 13ου αιώνος, τό οποίο ειχε ανακαλύψει στή Μονή Σουμελά του Πόντου ο λόγιος Επίσκοπος Κυθήρων Μάξιμος Μαργούνιος (16ος αιών) καί δημοσιεύει σέ μελέτη του σχετική μέ τήν Εκκλ. Ιστορία των Ιονίων Νήσων, αναφέρει τά εξής: “Όταν ήταν αυτοκράτορας ο Τιβέριος Κλαύδιος (41-54 μ.Χ.) ο Άγιος Απόστολος Παύλος, μετά από τό πέρασμά του από τήν Αθήνα, κατόρθωσε μέ τήν συνεργασία του Ακύλα νά μετατρέψει από τόν Παγανισμό στήν Χριστιανική Πίστη πολλούς Ηπειρώτες, Ακαρνάνες καί Λευκαδίους. Μετά από λίγο καιρό, καθώς ο Ακύλας ήταν υποχρεωμένος νά αναλάβει τήν Ιεραποστολή στήν Εφεσο, στάλθηκε γιά νά τόν αντικαταστήσει ο Ηρωδίων, πού ορισε επισκόπους τόν Λουκιανό στήν Νικόπολη καί τόν Σωσίωνα στήν Λευκάδα”.

Το παρεκκλήσιο του Αγ Σιλουανού του Αθωνίτου

     Αγιογραφικές μαρτυρίες γιά τήν ελευση του Αποστόλου Παύλου στήν Λευκάδα δέν εχουμε. Μόνον αυτή πού αναφέρεται στήν επιστολή του Απ. Παύλου πρός Τίτον. ” Οταν πέμψω Αρτεμάν πρός σέ, ή Τυχικόν, σπούδασον ελθείν πρός με εις Νικόπολιν’ εκεί γάρ κέκρικα παραχειμάσαι…” Από τήν Νικόπολη, σύμφωνα μέ τήν παράδοση, έστειλε στό απέναντι νησί της Λευκάδος τόν χειμώνα του 65 μ.Χ τόν συνεργάτην του Απόστολο Ακύλα.
     Ο κήρυκας της νέας πίστεως αποβιβάστηκε στό τότε ρωμαϊκό λιμάνι στόν Αη-Γιάννη. Σέ ενα σπήλαιο της παραλίας, λόγω του χειμώνα, ο Ακύλας συγκέντρωσε τό πλήθος των ανθρώπον πού ποθούσαν νά ακούσουν τή νέα διδασκαλία. Όσοι από αυτούς πίστεψαν έκαναν τή μικρή εκείνη σπηλιά τόπο προσευχής και λατρείας. Συντομα ο Ακύλας αναχώρησε γιά τήν Έφεσο αφού αφησε εδώ άλλον συνεργάτη του Παύλου τόν απόστολο Ηρωδίωνα, ο οποίος μέ τή σειρά του χειροτόνησε επίσκοπο Λευκάδος τόν Σωσίωνα.Μαζί, Ηρωδίωνας και Σωσίωνας, ανέβηκαν στό Ιερό της Θεάς Αρτέμιδος. Επί τρεις ημέρες κήρυτταν τή νέα πίστη στά συγκεντωμένα πλήθη. Ακολούθως μετά από θερμή προσευχή συνετρίβει τό Ιερό της Θεάς Αρτέμιδος. Οι Λευκαδίτες πίστεψαν και έκτισαν τόν πρώτον ευκτήριον οίκον πρός τιμήν της Παναγίας

Αριστερά το νεόδμητο Εκκλησιαστικό Μουσείο της Μονής

     Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα έφθασε στήν Λευκάδα καί ο ίδιος ο Απόστολος Παύλος. Κατέπλευσε στό Ρωμαϊκό λιμάνι, οπου τόν υποδέχθηκαν οι Χριστιανοί της νήσου. Στό σπήλαιο, όπου πρώτος ο Ακύλας είχε κηρύξει, ο Απόστολος των Εθνών τέλεσε τήν Θεία Ευχαριστία. Η σπηλιά αργότερα από τούς Ανδηγαυούς διαμορφώθηκε σέ εκκλησάκι καί είναι τό σημερινό εξωκλήσι του Άη-Γιάννη του Αντζούση.Αργότερα τό 332 μ.Χ. στά χρόνια του Μ. Κων/νου καί μετά τήν Α’ Οικουμενική Σύνοδο, πού εγινε στή Νίκαια της Βυθινίας, ήρθαν πέντε πατέρες μαζί με τον επίσκοπο Λευκάδος Αγάθαρχο, πού είχε λάβει μέρος στην Οικουμενική Σύνοδο, και εγκαταβίωσαν οι δύο στο χώρο της Ιεράς Μονής καί οι τρεις αλλοι στο χωριό Νικιάνα, απ’ οπου πήρε και το ονομά του από την Νίκαια, ιδρυσαν τό Ησυχαστήριο των αγίων Πατέρων. Οι Πατέρες αυτοί οργάνωσαν τόν μοναχισμό στή Λευκάδα καί εχτισαν τά πρώτα κελλιά καί μεγάλωσαν τόν ναό. Ομώς έπειτα από λίγο καιρό πυρκαγιά τον κατέστρεψε.

Η κεντρική Πύλη με το ψηφιδωτό της Παναγίας μας και η αυλή της Μονής

      Τόν 5ον αιώνα μ.Χ. οι Λευκαδίτες παραγγέλνουν τήν Εικόνα της Παναγίας στήν Κωνσταντινούπολη,στόν σεβάσμιο Ιερομόναχο καί αγιογράφο Κάλλιστο. Μετά από προσευχή καί νηστεία η μορφή της Παναγίας φανερώθηκε πάνω στο λευκό ξύλο, το οποίο είχε προετοιμαστεί από τόν Κάλλιστο, μέ θαυμαστό τρόπο. Η εικόνα βρέθηκε σχεδιασμένη “αχειροποίητος” καί αυτός εβαλε μόνο τά χρώματα. Γι’ αυτό η εικόνα πήρε τό ονομα «Η ΠΕΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ » ή αλλιώς «ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ».

Η Θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης

Η ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ

Ποίημα του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη

<< Χαμογελά η ανατολή και ροδοκοκκινίζει

ολίγο ολίγο η καταχνιά, που τα βουνά στολίζει.

Λαλεί τ΄ ορνίθι της αυγής, το πρόβατο βελάζει.

Ξυπνούν στα πλάγια οι πέρδικες, η μια την άλλη κράζει.

Ξυπνά κι ο γέρο γούμενος, τον όρθρο του σημαίνει

και μουρμουρίζοντας σιγά, στην εκκλησιά πηγαίνει,

την άγια εικόνα της Κυράς σκυφτά να προσκυνήσει.

Κι εκεί που ετέντων ο παπάς τα χείλη να φιλήσει

του κάστηκε πως έλειπε - παράδοξη ιστορία -

απ΄ το θρονί της το χρυσό η Δέσποινα Μαρία…

Ετρόμαξ΄ ο καλόγερος… Στην πλάκα γονατίζει,

χτυπά το μέτωπο στη γη, παρακαλεί, δακρύζει ….

Με μιας αστράφτ΄ η εκκλησιά κι αισθάνεται ένα χέρι

όπου τον ανασήκωνε… Μοσχοβολάει τ΄ αγέρι…

Τα μάτια του άνοιξ΄ ο παπας… Στο κατασπρο του γενι

το δακρυ του εσταζε βροχη.. Κυττάζει… καθισμένη

στο θρόνο βλέπει την Κυρά, που του χαμογελούσε

και το Παιδί, που εχαίρετο και που τον ευλογούσε.

- Σε ποιο καλύβι αγνώριστο, σε ποια καρδιά θλιμμένη

να πέρασες τη νύχτα Σου, Κυρά Φανερωμένη;

Ποιό μαραμένο λούλουδο η χάρη Σου, Κυρούλα,

κρυφά ν΄ ανάστησε, σαν ουρανού δροσούλα; >>

Η Πλατυτέρα των Ουρανών

Το θαυμάσιο τέμπλο του Καθολικού της Μονής επιχρυσωμένο με φύλο χρυσού

Στοιχέια Μονής :

Ιερά Μητρόπολη Λευκάδος & Ιθάκης

Ιερά Μονή Παναγίας Φανερωμένης

Λευκάδα ΤΚ 31100

Τηλ - fax 2645 0 21305

Ηγούμενος :Πανοσιολογιώτατος αρχιμανδρίτης Νικηφόρος Ασπρογέρακας