Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2009

Ευχές από την καρδιά μας για τη νέα χρονιά




Ο Εφημέριος του Ναού μας, π Σπυρίδων Ιωάννου, τα μέλη του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, τα παιδιά του κατηχητικού σχολείου και οι κυρίες ενοριακής δράσεως του Ιερού Ναού Αποστόλου Φιλίππου Γραμματικούς,
σας
ευχονται μέσα από την καρδιά τους Χρόνια Πολλά, καλή, ευλογημένη και αγιασμένη χρονιά
με πλούσια ανθοφορία και πνευματική καρποφορία, με υγεία και ευτυχία

Χρόνια σας πολλά!!!


Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου 2009

Πρόγραμμα ακολουθιών 1ης εβδομάδας του Ιανουαρίου στον Ιερό Ναό Αποστ Φιλίππου Γραμματικούς Αιτωλοακαρνανίας

Ο Ιερός Ναός Αγίου ενδόξου Αποστόλου Φιλίππου Γραμματικούς ανακοινώνει στο ευσεβές πλήρωμα της Ιεράς μας Μητροπόλεως το πρόγραμμα ακολουθιών που θα τελεσθούν στον άνωθι Ιερό Ναό τις ακόλουθες ημέρες:
  • Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2009 και περί ώρα 16:00 η ακολουθία του Εσπερινού στον Ιερό Ναό Αποστ Φιλίππου
  • Παρασκευή 1η Ιανουαρίου 2010 περί ώραν 07:00 η ακολουθία του όρθρου και η Θεία Λειτουργία τού εν Αγίοις Πατρός ημών Βασιλείου τού Μεγάλου στον Ιερό Ναό Αποστ Φιλίππου
  • Παρασκευή 1η Ιανουαρίου 2010 περί ώραν 16:00 η ακολουθία του Εσπερινού στον Ιερό Ναό Αγ Θεοδώρων στο  Κοιμητήριο του χωριού.
  • Σάββατο 2 Ιανουαρίου  2010 περί ώραν 07:00 η ακολουθία του όρθρου και η Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγ Θεοδώρων στο Κοιμητήριο του χωριού.
  • Σάββατο 2 Ιανουαρίου 2010 περί ώραν 16:00 ακολουθία του Εσπερινού στον Ιερό Ναό Αποστ Φιλίππου
  • Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2010 η ακολουθία του όρθρου και η Θεία Λειτουργία του εν Αγιοις Πατρός ημών Ιωάννου αρχιεπισκόπου Κων\λεως στον Ιερό Ναό Αποστ Φιλίππου
  • Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2010 επί τη μνήμη των προεορτίων των Φώτων καί μνήμη τών Αγίων Μαρτύρων Θεοπέμπτου καί Θεωνά, καί τής Οσίας Συγκλητικής θα τελεσθεί περί ώραν 16:00 η ακολουθία του Εσπερινού στον Ιερό Ναό Αποστ Φιλίππου Γραμματικούς
  • Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2010 περί ώραν 06:00 πμ η ακολουθία του Όρθρου , η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών, η ακολουθία του Εσπερινού των Θεοφανείων, η Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού. Απόλυσις των ακολουθιών τη ημέρα αυτή περίπου στις 10:00 με 10:30
  • Τετάρτη 6 Ιανουαρίου επι τη εορ΄τη των Θεοφανείων του Ιησού Χριστού, περί ώραν  07:00 η ακολουθία του Όρθρου, η Θεία Λειτουργία του Αγ Ιωάννου του Χρυσοστόμου και η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού στον Ιερό Ναό Αποστ Φιλίππου
  • Τετάρτη 6 Ιανουαρίου 2010 επί τη εορτή της συνάξεως τού τιμίου ενδόξου Προφήτου, Προδρόμου καί Βαπτιστού Ιωάννου περί ωραν 16:00 η ακολουθία του Εσπερινού στον Ιερό Ναό Αποστόλου Φιλίππου
  • Πέμπτη 7 Ιανουαρίου 2010 η ακολουθία του Όρθρου, η Θεία Λειτουργία του Αγ Ιωάννου του Χρυσοστόμου στον Ιερό Ναό Αποστ Φιλίππου Γραμματικούς
Ευχόμαστε σε όλους σας έτη πολλά και ευλογημένα καλή και ευλογημένη χρονιά

Εκ του Ιερού Ναού Αγίου Φιλίππου Γραμματικούς

Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

Αρχιερατικός Εσπερινός στον πανυγηρίζοντα Ιερό Ναό του Γηροκομείου Αγρινίου


      Την προσεχή Πέμπτη 31η Δεκεμβρίου 2009, στον Ιερό Ναό Μεγάλου Βασιλείου του Γηροκομείου της Χριστιάνικής Ενώσεως Αγρινίου που εορτάζει και πανυγηρίζει με κάθε εκκλησιαστική λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια, θα τελεσθεί Μέγας πανυγηρικός Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κκ ΚΟΣΜΑ.
Το πρωί της 1ης Ιανουαρίου 2010 ο Σεβασμιώτατος θα τελέσει Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στον Μητροπολιτικό Ναό Ζωοδόχου Πηγής Αγρινίου και εν συνεχεία θα τελεσθεί η Δοξολογία επί τη ενάρξη του Νέου Ετους.
Προσκαλούνται οι ευσεβείς χριστιανοί.


Λίγα λόγια για την ιστορία του Γηροκομείου Αγρινίου:

Το Γηροκομείο Αγρινίου ιδρύθηκε το έτος 1932 με απόφαση της Χριστιανικής Ενώσεως Αγρινίου, που εγκρίθηκε με σχετικό Προεδρικό Διάταγμα το ίδιο έτος. Το τότε Διοικητικό συμβούλιο της Χριστιανικής Ενώσεως Αγρινίου, πού το αποτελούσαν οι: Γεώργιος Παπαγιαννόπουλος, Κωνσταντίνος Κιρκιλέτης, Βασίλειος Νασόπουλος, Αθανάσιος Χατζάρας, Δημήτριος Μπαρδάκης, Χρήστος Τηλιγάδας, όλοι τους επίλεκτα μέλη του παλιού Αγρινίου, διαπίστωσε το μεγάλο κενό πού υπήρχε "στη περιοχή και συνέλαβε την ιδέα της ιδρύσεως ενός κοινωφελούς ιδρύματος, όπου άνθρωποι γεροντικής ηλικίας, κυρίως άποροι, να βρίσκουν στέγη, τροφή, περίθαλψη. Ή περιοχή «Ντούτσαγα», σήμερα Αγίου Ιωάννου Ρηγανά, ήταν ελαιώνες και χωράφια ιδιόκτητα. Στο χώρο του σημερινού Γηροκομείου ήταν μία μεγάλη ιδιόκτητη περιουσία 6 στρεμμάτων με ελαιοτριβείο, και αγροτική κατοικία πού ανήκαν στον Αθανάσιο Ρήκα.

       Ό μακαριστός Βασίλειος Νασόπουλος ευσεβής τότε νέος εμπνεόμενος από φιλάνθρωπα αισθήματα φροντίδας, περιθάλψεως καί αγάπης πτωχών γερόντων άνέλα6ε την υλοποίηση του έργου αυτού.Πλησίασε τον Αθανάσιο Ρήκα και του ζήτησε να παραχωρήσει το κτήμα με την αγροκατοικία στη ΧΕΑ για να γίνει κάποια στέγη, οπού θα περιθάλπονταν οι εγκαταλελειμμένοι γέροντες και γερόντισσες. Ή πρώτη απάντηση ήταν αρνητική. Ή δεύτερη πρόταση όμως, ή οποία έγινε ημέρα Κυριακή μετά τη θεία Λειτουργία, έφερε το προσδοκώμενο αποτέλεσμα.Ό αείμνηστος Αθανάσιος Ρήκας παρεχώρησε το κτήμα του με την κατοικία να γίνει το Γηροκομείο. Είναι ιδιαίτερη ευλογία πού ιδρυτής του Γηροκομείου είναι ένας ευσεβής νέος 6ι6λιοπώλης, μετέπειτα ιερομόναχος στην Άγια Λαύρα Καλα6ρύτων οπού και εσφαγιάσθη από τους Γερμανούς στις 14-12-1943 μια ήμερα μετά από το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων.
      Πρώτοι τρόφιμοι του Γηροκομείου ήσαν οι Άναρούσου Άγόρω, Εύσταθόπουλος Σταΰρος, Ζολότα Αικατερίνη, Κατερινόπουλος Χριστόφορος Καραγιάννης Νικόλαος, Καραγιάννη Ελένη, Μαρσέλλου Σταματία, Μπιτσάβας Δημήτριος, Πετρόπουλος Ιωάννης, Παπαγιάννη Παρασκευή, Τσαπάρας Αντώνιος, Σπυροπούλου Ελένη, Σωτηρόπουλος Κωνσταντίνος, Σύρρος Ευάγγελος, Τσούνης Χαράλαμπος, Σιακαμπένης Φώτιος, Τσιακάλου Δήμη­τρα, Φαρμάκης Μάνθος.
        Αξιοσημείωτο στην ιστορία του Γηροκομείου είναι και το γεγονός ότι κατά τα μαϋρα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής οπού ή πείνα και ή δυστυχία είχε απλωθεί σε όλη την Ελλάδα, το Γηροκομείο Αγρινίου λειτουργούσε και ως Ορφανοτροφείο για 20 παιδιά της περιοχής άπορα κατά το διάστημα 1942-1946, με υπεύθυνο την αείμνηστη Βασιλική Δεληκωστοπούλου. Αργότερα το Ορφανοτροφείο μεταστεγάσθηκε σε άλλο οίκημα με Διευθύντρια την αείμνηστη Γεωργία Λέκκα και με την επωνυμία «Ό Ιωσήφ». Οι τρόφιμοι του Γηροκομείου τότε δεν είχαν συντάξεις, ήταν πτωχοί, εξ ου και «Πτωχογηροκομείο» λεγόταν.
         Σταθμός για το Γηροκομείο αποτέλεσε ή παρουσία του αειμνήστου π. Βενεδίκτου Πετράκη. Ό θερμουργός εκείνος εργάτης, ό όποιος δεν σταματούσε σε εμπόδια και δυσκολίες, έδωσε πνοή, δύναμη, οργάνωσε με τον καλύτερο τρόπο τη λειτουργία του Γηροκομείου. Άμεσος συνεργάτης του και πολύτιμος βοηθός στο δύσκολο αυτό έργο ό αείμνηστος Ηλίας Ξένος, μετέπειτα π. Σπυρίδων, μοναχός Άγιου "Ορους. Αλλοι στενοί συνεργάτες του έργου ήταν ό αείμνηστος π. Χριστόδουλος Παπαγιάννης και ο π. Πάμφιλος Παπαγιάννης.
        Ο π. Βενέδικτος τό 1942 βρήκε το Γηροκομείο σε κατάσταση μεγάλης πτώχειας. Με την δραστηριότητα πού τον χαρακτήριζε και την αγάπη προς τους πάσχοντας και πτωχούς κινητοποίησε τους πάντας και τα πάντα. Ανακαινίζει, νοικοκυρεύει, χτίζει και, μήνα με το μήνα, χρόνο με το χρόνο, βελτιώσει τους ορούς διαβίωσης των τροφίμων.«Το Γηροκομείο θα το φτιάξετε καλύτερο από τα σπίτια σας, γιατί εδώ φιλοξενούνται οι αδελφοί του Χριστού» έλεγε στους συνεργάτες του. «θα πάρετε καινούργια κρεβάτια, στρώματα, μαξιλάρια, κομοδίνα πού να είναι καλύτερα από τα δικά σας, αλλιώς σωτηρία δεν θα βρείτε. Εγώ θα πεθάνω σε λίγο, εσείς θα τα φτιάξετε!...». Με την εντολή του αυτή, και την ευχή του έγιναν πολλά.
     Ό Ηλίας Ξένος ήταν σε όλα μπροστά, άγρυπνος φρουρός του Γηροκομείου μέχρι το 1966. Αργότερα έγινε μοναχός στο Άγιο Όρος.Ή ανάπτυξη του Ιδρύματος συνεχίστηκε με δωρεές πού προσέφεραν από το έτος 1969 για να κτιστεί ή νέα πτέρυγα, οι αδελφοί Παπαστράτου, οι αδελφοί Παναγόπουλοι, και ό Αριστείδης Παρθένης, πλούσιος σε υλικά αγαθά Αγρινιώτης, πλούσιος κυρίως σε μετάνοια, ταπείνωση και πίστη. Μετά το θάνατο της συζύγου του εξόπλισε τον 3ο όροφο του νέου κτιρίου, εν συνεχεία έζησε και αυτός ως τρόφιμος, ασθενής με βαρύ νόσημα.
     Τον Δεκέμβριο του 1976, λειτούργησε ό νεόκτιστος Ναός του Γηροκομείου με την ευλογία του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κυρού. Θεοκλήτου και εδόθη ή ονομασία εις τιμήν και μνήμην του Μεγάλου Βασιλείου. Έκτοτε τελείται ή θεία Λειτουργία κάθε 15 ημέρες για τις πνευματικές ανάγκες των τροφίμων και του προσωπικού. Τελούνται όμως και άλλες ακολουθίες της Εκκλησίας μας.

Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2009

Πρωτοχρονιάτικο μύνημα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κερκύρας Παξών & Διαποντίων Νήσων κκ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ



       Η απομάκρυνση των ανθρώπων είναι η αιτία της πολυεπίπεδης κρίσης που ταλανίζει την Κοινωνία μας επισημαίνει, στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα του, ο Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων νήσων Νεκτάριος. Ο Μητροπολίτης Κερκύρας προτρέπει τους πιστούς να καταργήσουν τις αποστάσεις για να αποκτήσει η ζωή μας αληθινό νόημα. Κάτι που τόσο ο ίδιος όσο και οι κληρικοί και τα λαϊκά στελέχη της Μητροπόλεως, προσπαθούν, ιδιαίτερα αυτές τις ημέρες, να κάνουν πράξη με πρωτοβουλίες αγάπης και στήριξης του πάσχοντα συνανθρώπου μας.


Ακολουθεί το μήνυμα του Μητροπολίτη Κερκύρας Νεκταρίου:

       Αγαπητοί μου πατέρες και αδελφοί, παιδιά μου εν Κυρίω αγαπημένα,
Ζούμε σε μία εποχή στην οποία καθημερινά διαπιστώνουμε ότι αυξάνεται η απόσταση που χωρίζει τους ανθρώπους μεταξύ τους. Η κρίση, την οποία βιώνουμε σε όλες της τις μορφές (οικονομική, πολιτική, ηθική), έχει ως ρίζα της την απομάκρυνση του ενός από τον άλλο, την ενασχόλησή μας αποκλειστικά με το συμφέρον και τις επιθυμίες μας, την αδιαφορία μας για την πορεία του συνόλου. Προτεραιότητα το «εγώ» μας. Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε την λογική της θυσίας και της προσφοράς, με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε ότι μας χρησιμοποιούν, αλλά και εμείς να χρησιμοποιούμε τους άλλους για την δική μας επιβίωση και ευχαρίστηση.
      Η ζωή μας όμως έχει αληθινό νόημα όταν η απόσταση καταργείται. Γιατί μόνο με το βίωμα της κοινότητας, της αγάπης, της ευθύνης του ενός για τον άλλο, μπορούμε να προοδεύσουμε και υλικά και πνευματικά. Πνευματική ζωή, μάλιστα, σημαίνει να θέτουμε στην διάθεση των άλλων τα χαρίσματά μας. Να μιλούμε σ’ αυτούς για τον Θεό και στον Θεό γι’ αυτούς μέσα από την προσευχή και τη διακονία μας. Να αγωνιζόμαστε εναντίον των παθών μας όχι μόνο για να υπακούσουμε στο θέλημα του Θεού για καθαρότητα καρδιάς, αλλά και για να μπορούμε να συνυπάρξουμε αγαπητικά με τον πλησίον μας. Γι’ αυτό και η Ορθόδοξη Εκκλησία ζητά από τον καθέναν μας να είμαστε «σώμα Χριστού και μέλη εκ μέρους» (Α’ Κορ. 12, 27), δηλαδή να πορευόμαστε έχοντας κατά νουν ότι η ευτυχία δεν έχει νόημα μόνο για τον εαυτό μας, αλλά χρειάζεται να συμπεριλαμβάνει και τους άλλους.Ο Θεός μας δίδει τον χρόνο ως «καιρόν ευπρόσδεκτον και ημέρα σωτηρίας» (Β’ Κορ., 6,2). Για να μπορέσουμε να προσεγγίσουμε Τον Ίδιο, αλλά και τον συνάνθρωπό μας. Και αυτή η προσέγγιση είναι αληθινή στη ζωή της Εκκλησίας, η οποία είναι η μόνη που δεν θα απογοητεύσει τον άνθρωπο. Στην Εκκλησία υπερβαίνουμε την μοναξιά. Μαθαίνουμε να αντέχουμε τον συνάνθρωπο και τις αδυναμίες του. Χαιρόμαστε την ευθύνη, η οποία δεν είναι καταπίεση, αλλά κίνητρο για να προσφέρουμε. Θέλουμε πρωτίστως την πρόοδο του Σώματος για να μπορέσουν και τα μέλη να συμμετάσχουν σ’ αυτή. Και αυτή η πρόοδος είναι εφικτή γιατί ο Χριστός μας αγιάζει, μας στηρίζει, μας διδάσκει και μας βοηθά να παλέψουμε με τις αδυναμίες μας.
      Ας μην πτοούμαστε από την εποχή της αποστάσεως και της αποστασίας. Η πίστη στον Χριστό και η σχέση μας μαζί Του θα μας δώσουν δύναμη να αντέξουμε και να πλησιάσουμε το συνάνθρωπό μας. Για να χαρούμε με όλους την αληθινή κοινωνία και να συμπορευθούμε στον δρόμο της προσφοράς και της θυσίας, που καταργεί την απόσταση και είναι η μοναδική λύση στην κρίση που διέρχεται ο κόσμος.Πιο κοντά στο Θεό και τον συνάνθρωπο λοιπόν ας είναι η ευχή για όλους! Καλή κι ευλογημένη χρονιά!
Μετά πατρικών ευχών και θερμής εν Κυρίω αγάπης,

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+Ο ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΠΑΞΩΝ & ΔΙΑΠΟΝΤΙΩΝ ΝΗΣΩΝ
ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ

Κυριακή 27 Δεκεμβρίου 2009

Ποιμαντική επίσκεψη Κατηχητικού Σχολείου Γραμματικούς στο Γηροκομείο Αγρινίου



Σήμερα Κυριακή 27 Δεκεμβρίου 2009, μετα το πέρας της Θείας Λειτουργίας και περί ώραν 11:00 το πρωί, πραγματοποιήθηκε ποιμαντική επίσκεψη των παιδιών του Κατηχητικού Σχολείου της ενορίας Ιερού Ναού Αποστόλου Φιλίππου, στο Γηροκομείο του Αγρινίου της Χριστιανικής Ενώσεως.
Με την συμμετοχή 45 παιδιών, των κυριών ενοριακής δράσης και την παρουσία του Εφημερίου μας π Σπυρίδωνα Ιωάννου, των  μελών του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και της πρεσβυτέρας κας Νίκης Γιολδάση-Ιωάννου  τα παιδιά μας,  έψαλλαν Χριστουγεννιάτικους Υμνους καθώς επίσης και τα Κάλαντα Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς.
Η ενορία μας προσέφερε στο Γηροκομείο Αγρινίου δωρεάν περίπου 50 κιλά ελαιόλαδο καθώς επίσης διανεμήθησαν εικονίτσες ως ευλογίες καθώς και χριστουγεννιάτικα γλυκίσματα.
Αξίζει να συγχαρούμε από την ψυχή μας την κα Μαρία Ντεντοπούλου προισταμένη του Γηροκομείου Αγρινίου καθώς επίσης και όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, τις εθελόντριες καθώς και όλο το υπαλληλικό προσωπικό που διακονεί και επιτελεί αυτό το τόσο μεγάλο θεάρεστο έργο. Ο Θεός να τους ευλογεί και να τους αγιάζει...

Παρασκευή 25 Δεκεμβρίου 2009

Χριστός επί γης υψώθητε, ασατε τω Κυρίω ...

Του Σεβ. Μητροπολίτου Κερκύρας Παξών & Διαποντίων Νήσων κ. Νεκταρίου


       Κάθε φορά που η Αγία μας Εκκλησία μας καλεί να προσκυνήσουμε το «μέγα της ευσεβείας μυστήριον», να προσκυνήσουμε «Θεόν φανερωθέντα εν σαρκί και τοις ανθρώποις συναναστραφέντα», οφείλουμε δια εννοιών θεοπρεπών και λόγων πνευματικών να εορτάζουμε τα σωτηριώδη για μας γεγονότα της επίγειας ζωής του Κυρίου μας. Αν θέλαμε να προσεγγίσουμε το μυστήριο της σαρκώσεως του Υιού και Λόγου του Θεού, με οδηγό το πατερικό πνεύμα, θα άξιζε να επισημάνουμε ορισμένες πτυχές του γεγονότος.Το Μυστήριο της Σαρκώσεως μας δηλώνει ότι έφτασε το τέλος της αμαρτίας. Το σκοτάδι διαλύεται από το Φως του κόσμου που είναι ο Χριστός. Ο θάνατος εξαφανίζεται με τον ερχομό της όντως Ζωής. Ο Θεός έρχεται στη γη όταν η αμαρτία έφτασε στο αποκορύφωμά της. Όταν η αρρώστια της κακίας απλώθηκε σ’ολόκληρο τον κόσμο, τότε φανερώθηκε η χάρη, ανέτειλε η ακτίνα του αληθινού φωτός με την ενανθρώπιση του Υιού.
        Όπως ο ιατρός διαπιστώνει την εκδήλωση της ασθένειας, κάνει την διάγνωση και προχωρεί στην θεραπεία της, έτσι κι ο ιατρός της ανθρωπότητας, ο Σωτήρας Χριστός περίμενε την εκδήλωση ολόκληρης της αμαρτίας, προκειμένου να την εξαφανίσει και να την διαλύσει. Σκοπός του ήταν να θεραπεύσει ολόκληρη την κτίση από την κακία και τον θάνατο. Γι’αυτό οι Πατέρες της Εκκλησίας μας παρατηρούν ότι ούτε στην εποχή του Νώε γεννήθηκε, γιατί περίμενε την εμφάνιση της σοδομιτικής κακίας και αμαρτίας, ούτε στην εποχή του Φαραώ, γιατί περίμενε την παρανομία των Ισραηλιτών που σκότωναν τους προφήτες και λιθοβολούσαν τους απεσταλμένους του Θεού. Ο Θεός περίμενε να φανερωθεί όλη η κακία και η αμαρτία, για να μπορέσει να καταστρέψει τη δύναμή της και να απελευθερώσει τον άνθρωπο από τη δουλεία και την υπακοή σ’αυτήν.

      
 Γι’αυτό και ο Χριστός δε γεννιέται με φυσικό τρόπο. Η Παναγία συλλαμβάνει τον Υιό του Θεού ουκ εκ σπέρματος ανδρός, αλλ’εκ Πνεύματος Αγίου, και παραμένει παρθένος προ τόκου, κατά τόν τόκον και μετά τόκον. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης: «ούτε η παρθενία τον τόκον εκώλυσεν, ούτε ο τόκος την παρθενίαν έλυσεν». Και τούτο διότι ο Χριστός ήρθε στη ζωή για να ξανακάνει τον άνθρωπο άφθαρτο από την αμαρτία, ενηνθρώπισε για να τον ξαναφέρει στην παρθενική κατάσταση δίχα αμαρτίας, και η παρθενία ήταν προπτωτικό γνώρισμα, παραδείσια κατάσταση. Το έργο της αφθαρσίας του ανθρώπου αρχίζει από τη Γέννηση του Χριστού. Γι’αυτό η Γέννηση του Χριστού δε γίνεται κατά τον φυσικό τρόπο, για να μην κληρονομήσει ο Κϋριος την πτώση των προπατόρων, αλλά κατά τρόπο υπερ-φυσικό, δι’Αγίου Πνεύματος, ώστε να γεννηθεί ένας νέος άνθρωπος, ο δεύτερος Αδάμ Ιησούς Χριστός.
       Αυτός είναι ο επί γης Κύριος. Αυτός μας καλεί εις ύψος ουράνιον.Το Μυστήριο της Σαρκώσεως αποτελεί την κένωση του Θεού στον κόσμο. Η τέλεια αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο, για το δημιούργημά Του, το πλάσμα Του, δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη για την πτώση και την αμαρτία. Δεν είναι ο Θεός απλός θεατής της πτώσεως του ανθρώπου και της φθοράς που υφίσταται η εικόνα Του. Η υπόσχεση του Θεού προς τον άνθρωπο «ου μή σε ανώ, ουδ’ου μη σε εγκαταλίπω», πραγματοποιείται. Και τότε έχουμε την θεία κένωση.Κενούται ο Άγιος Θεός και λαμβάνει «δούλου μορφήν εν ομοιώματι ανθρώπων γενόμενος και σχήματι ευρεθείς ως άνθρωπος» κατά τον Απόστολο Παύλο. Με αυτή την τέλεια ταπείνωση και την τέλεια αγάπη του Θεού υψούται ο άνθρωπος εκεί «όπου ην το πρότερον, υψούται εις ύψος ουράνιον», υψούται στην πνευματική κατάσταση και κοινωνία με το Τριαδικό Θεό, γιατί ο Κύριός μας ανέλαβε με την θεία σάρκωσή Του την φθαρείσαν ανθρώπινην φύσι και την αφθαρτοποίησε, την ανακαίνισε. Η παρακοή του ανθρώπου εσάλευσε την κοινωνία του με το Θεό, αμαύρωσε την εικόνα του Θεού. Ο άνθρωπος έπαυσε πλέον να ενεργεί ως δημιούργημα του Θεού. Εξέπεσε της θέσεως και της τιμής την οποία απελάμβανε. Τώρα ο ίδιος Δημιουργός που συνέλαβε στη σκέψη του την δημιουργία του ανθρώπου και απεφάσισε την πραγμάτωσή του, τώρα ο ίδιος ο Δημιουργός συλλαμβάνει το σχέδιο της ανακαινίσεως και αναδημιουργίας του εφθαρμένου ανθρώπου με την δική του κένωση και σάρκωση.
        Γι’αυτό και σημείο της αφθαρσίας που χαρίζει ο Θεός στους ανθρώπους με την σάρκωση του Υιού Του θα γίνει η Υπεραγία Θεοτόκος και η Παρθενία της.Ο Κύριος με την σάρκωσή Του αναλαμβάνει ακόμη και τον θάνατο. Μας χαρίζει την αθανασία. Η αμαρτία επέφερε τον πνευματικό θάνατο. Ο σωματικός θάνατος μπορεί να είναι στην ουσία δωρεά του Θεού ίνα μη το κακόν αθάνατον γένηται. Ο Κύριός μας αναλαμβάνει με την θεία σάρκωσή του την πτωχεία μας και μας πλουτίζει. Ο ίδιος «δι’ημάς επτώχευσε πλούσιος ων, ίνα ημείς τη εκείνου πτωχεία πλουτήσωμεν». Αναλαμβάνει ο Κύριός μας με την θεία γέννησή του την μωρία του κόσμου και μας καθιστά σοφούς εν Αγίω Πνεύματι.Ακόμη, ανέλαβε την κακία και τα πάθη του κόσμου, κακία και πάθη που κληροδότησε ο σατανάς στον άνθρωπο. Θα τα ανυψώσει στο σταυρό μαζί με την δική Του θυσία, στο δικό Του πρόσωπο, την δική Του θεανθρώπινη φύση, απαλλάσσοντάς μας της καταδίκης.


      Πριν από την γέννηση του Κυρίου μας, πριν ακόμη πληρωθεί ο χρόνος της ενσάρκου οικονομίας του Υιού και Λόγου του Θεού ήταν άγνωστη η οδός της σωτηρίας, ήταν κλειστός ο δρόμος προς τον ουρανό, διότι ήταν άγνωστη η ταπείνωση. Ήταν άγνωστο το πνευματικό νόημα των παθών, ήταν άγνωστη η έννοια της πνευματικής πτωχείας, ήταν άγνωστη η έννοια του πνευματικού θανάτου.Μετά την θεία γέννηση ανοίχθηκε ο δρόμος προς τη θέωση, προν τον ουρανό, προς τον παράδεισο. Μπορούμε να πούμε πως ανοίχθηκαν οι πνευματικοί οφθαλμοί και τότε κατενόησε ο άνθρωπος την όλη πτώση του, την όλη του πνευματική κατάσταση.Δεύτε λοιπόν αναβώμεν εις το όρος του Θεού, δεύτε λοιπόν αγαλλιασώμεθα τω Κυρίω. Εάν ο αχώρητος Θεός εχωρήθη εν γαστρί και εταπείνωσεν εαυτόν δι’ ημάς, είναι πιο εύκολο και κατορθωτό και ανώδυνο να ταπεινωθούμε εκουσίως για να υψωθούμε εκεί, όπου μας καλεί ο Κύριος.Δεν μπορεί να επιμένουμε στη φθορά και την πτώση, δεν μπορεί να μένουμε στην πτωχεία και την αλαζονεία, δεν μπορεί να μας κατευθύνουν τα πάθη και οι κακίες μας, δεν πρέπει να μένουμε στον θάνατο.
      Βέβαια, η δομή της σημερινής κοινωνίας δίδει όλες τις δυνατότητες και διευκολύνει τον άνθρωπο στην πτώση του. Άλλωστε, γνώρισμα όλης αυτής της πτωτικής καταστάσεως είναι ο τρόπος του εορτασμού αυτής της μεγάλης εορτής από τους απείρους πνευματικών εμπειριών. Εμείς όμως ας εμμείνουμε στην χάρη και την δωρεά, ας ταπεινώσουμε τον εαυτό μας για να κατανοήσουμε το ύψος που ο Κύριός μας μας εχάρισε δια της θείας Γεννήσεώς Του.Μακάρι τα Χριστούγεννα να αποτελέσουν την αρχή της πνευματικής μας ζωής, την αρχή της μετανοίας μας, την απαρχή της ταπεινώσεώς μας για την προσωπική μας ύψωση και ένωση μετά του δι’ ημάς σαρκί νηπιάσαντος Κυρίου μας. Τότε μόνο θα γευώμεθα τον θείον φωτισμό, τότε θα γευθούμε την αληθινή θεογνωσία.
     Χριστός, λοιπόν, επί γης υψώθητε.

(Λόγος πανηγυρικός του Σεβασμιωτάτου στον Εσπερινό των Χριστουγέννων, εκφωνηθείς στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Νικολάου Βόλου το 1997).

Το χωριό μας από ψηλά



Σας παρουσιάζουμε φωτογραφία απο το χωριό μας, τη Γραμματικου του Δήμου Αρακύνθου στην Αιτωλοακαρνανία. Διακρίνεται στο κέντρο περίπου, στην κεντρική πλατεία ο Ιερός Ναός Αποστόλου Φιλίππου και αριστερά από τον κεντρικό δρόμο επάνω στον καταπράσινο και στον πευκόφυτο λόφο, διακρίνεται ο παλαιός Ιερός Ναός του χωριού που είναι αφιερωμένος επ΄ονόματι της Υπεραγίας Θεοτόκου της Ζωοδόχου Πηγής. Στο κάτω μέρος της φωτογραφίας διακρίνεται το 3θέσιο Δημοτικό Σχολείο της Γραμματικούς το οποίο αριθμεί την φετινή σχολική χρονιά περίπου στα 45 παιδία.

Χρόνια Πολλά από την καρδιά μας




Ό Πρόεδρος του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και Εφημέριός μας
π Σπυρίδων Ιωάννου, τα μέλη του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου
και τα παιδια του Κατηχητικού της Γραμματικούς Αιτωλοακαρνανίας,
εύχονται ολόψυχα Χρόνια Πολλά και ευλογημένα σε όλο τον κόσμο.
Ευχόμαστε από τα βάθη της καρδιάς μας, το νεογέννητο Βρέφος
της ταπεινής και άσημης Βηθλεέμ, να σας παρέχει πλουσιοπάροχα
τις δωρεές του Παναγίου και τελεταρχικού Πνεύματος,
υγεία, ατομική και οικογενειακή ευτυχία ζώντας
κοντά στην Εκκλησία μας και στα Άχραντά Της Μυστήρια,
πρός δόξαν του Τριαδικού μας Θεού

Ἡ Γέννηση τοῦ Κυρίου Ημων Ιησού Χριστοῦ, τὸ Μέγα Μυστήριον...

Του Φώτη Κόντογλου


      Μυστήριο ξένον, λέγει ὁ Ὑμνωδός, τὴ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, τὸ νὰ γεννηθῆ σὰν ἄνθρωπος, ὄχι κανένας προφήτης, ὄχι κανένας ἄγγελος, ἄλλα ὁ ἴδιος ὁ Θεός! Ὁ ἄνθρωπος, θὰ μποροῦσε νὰ φθάσει σὲ μία τέτοια πίστη; Οἱ φιλόσοφοι καὶ οἱ ἄλλοι τετραπέρατοι σπουδασμένοι ἤτανε δυνατὸ νὰ παραδεχθοῦν ἕνα τέτοιο πράγμα; Ἀπὸ τὴν κρισάρα τῆς λογικῆς τους δὲν μποροῦσε νὰ περάσει ἢ παραμικρὴ ψευτιά, ὄχι ἕνα τέτοιο τερατολόγημα! Ὁ Πυθαγόρας, ὁ Ἐμπεδοκλῆς κι ἄλλοι τέτοιοι θαυματουργοί, ποὺ ἤτανε καὶ σπουδαῖοι φιλόσοφοι, δὲ μπορέσανε νὰ τοὺς κάνουνε νὰ πιστέψουνε κάποια πράγματα πολὺ πιστευτά, καὶ θὰ πιστεύανε ἕνα τέτοιο τερατολόγημα; Γι᾿ αὐτὸ ὁ Χριστὸς γεννήθηκε ἀνάμεσα σὲ ἁπλοὺς ἀνθρώπους, ἀνάμεσα σὲ ἀπονήρευτους τσοπάνηδες, μέσα σε μία σπηλιά, μέσα στὸ παχνί, ποὺ τρώγανε τὰ βόδια.
      Κανένας δὲν τὸν πῆρε εἴδηση, μέσα σε ἐκεῖνον τὸν ἀπέραντο κόσμο, ποὺ ἐξουσιάζανε οἱ Ῥωμαῖοι, γιὰ τοῦτο εἶχε πεῖ ὁ προφήτης Γεδεών, πὼς θὰ κατέβαινε ἥσυχα στὸν κόσμο, ὅπως κατεβαίνει ἡ δροσιὰ ἀπάνω στὸ μπουμπούκι τοῦ λουλουδιοῦ, «ὡς ὑετὸς ἐπὶ πόκον». Ἀνάμεσα σὲ τόσες μυριάδες νεογέννητα παιδιά, ποιὸς νὰ πάρει εἴδηση τὸ πιὸ πτωχὸ ἀπὸ τὰ πτωχά, ἐκεῖνο ποῦ γεννήθηκε ὄχι σὲ καλύβι, ὄχι σὲ στρούγκα, ἀλλὰ σὲ μία σπηλιά; Καὶ κείνη ξένη, γιατὶ τὴν εἴχανε οἱ τσομπαναρέοι νὰ σταλιάζουνε τὰ πρόβατά τους.
         Τὸ «ὑπερεξαίσιον καὶ φρικτὸν μυστήριο» τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ἔγινε τὸν καιρὸ ποὺ βασίλευε ἕνας μοναχὰ αὐτοκράτορας ἀπάνω στὴ γῆ, ὁ Αὔγουστος, ὁ ἀνιψιὸς τοῦ Καίσαρα, ὕστερα ἀπὸ μεγάλη ταραχὴ καὶ αἱματοχυσία ἀνάμεσα στὸν Ἀντώνιο ἀπὸ τὴ μία μεριά, καὶ στὸν Βροῦτο καὶ τὸν Κάσσιο ἀπὸ τὴν ἄλλη. Τότε γεννήθηκε κι ὁ ἕνας καὶ μοναχὸς πνευματικὸς βασιλιάς, ὁ Χριστός. Κι᾿ αὐτὸ τὸ λέγει ἡ ποιήτρια Κασσιανὴ στὸ δοξαστικὸ ποὺ σύνθεσε, καὶ ποὺ τὸ ψέλνουνε κατὰ τὸν Ἑσπερινὸ τῶν Χριστουγέννων: «Αὐγούστου μοναρχήσαντος ἐπὶ τῆς γῆς, ἡ πολυαρχία τῶν ἄνθρωπων ἐπαύσατο. Καὶ Σοῦ ἐνανθρωπήσαντος ἐκ τῆς ἁγνῆς ἡ πολυθεΐα τῶν εἰδώλων κατήργηται. Ὑπὸ μίαν βασιλείαν ἐγκόσμιον αἱ πόλεις γεγένηνται. Καὶ εἰς μίαν δεσποτείαν Θεότητος τὰ ἔθνη ἐπίστευσαν...».
       Τὴ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ τὴν προφητέψανε οἱ Προφῆτες. Πρῶτος ἀπ᾿ ὅλους τὴν προφήτεψε ὁ πατριάρχης Ἰακώβ, τὴ μέρα ποὺ εὐλόγησε τοὺς δώδεκα υἱούς του, καὶ εἶπε στὸν Ἰούδα «δὲν θὰ λείψει ἄρχοντας ἀπὸ τὸν Ἰούδα μήτε βασιλιὰς ἀπὸ τὸ αἷμά του, ὡς ποὺ νὰ ἔλθει ἐκεῖνος, γιὰ τὸν ὁποῖον εἶναι γραμμένο νὰ βασιλεύει ἀπάν᾿ ἀπ᾿ ὅλους, κι αὐτὸν τὸν περιμένουμε ὅλα τὰ ἔθνη». Ὡς τὸν καιρὸ ποὺ γεννήθηκε ὁ Χριστός, οἱ Ἰουδαῖοι, τὸ γένος τοῦ Ἰούδα, εἴχανε ἄρχοντες, δηλαδὴ κριτὲς καὶ ἀρχιερεῖς, ποὺ ἤτανε κ᾿ οἱ πολιτικοὶ ἄρχοντές τους. Ἀλλὰ τότε γιὰ πρώτη φορὰ ἔγινε ἄρχοντας τῆς Ἰουδαίας ὁ Ἡρώδης, ποὺ ἤτανε ἐθνικὸς καὶ ἔβαλε ἀρχιερέα τὸν Ἀνάνιλον «ἀλλογενῆ», ἐνῶ οἱ ἀρχιερεῖς εἴχανε πάντα μητέρα Ἰουδαία. Τελευταῖος Ἰουδαῖος ἀρχιερεὺς στάθηκε ὁ Ὑρκανός. Καὶ οἱ ἄλλοι προφῆτες προφητέψανε τὴ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, προπάντων ὁ Ἡσαΐας. Τὴ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ τὴ λένε οἱ ὑμνωδοὶ «τὸ πρὸ αἰώνων ἀπόκρυφον καὶ Ἀγγέλοις ἄγνωστον μυστήριον», κατὰ τὰ λόγια του Παύλου ποὺ γράφει: «Ἐμοὶ τῷ ἐλαχιστοτέρῳ πάντων τῶν ἁγίων ἐδόθη ἡ χάρις αὐτὴ ἐν τοῖς ἔθνεσιν εὐαγγελίσασθαι τὸν ἀνεξιχνίαστον πλοῦτον τοῦ Χριστοῦ καὶ φωτίσαι πάντας τίς ἡ οἰκονομία τοῦ μυστηρίου τὸν ἀποκεκρυμμένου ἀπὸ τῶν αἰώνων ἐν τῷ Θεῷ, τῷ τὰ πάντα κτίσαντι διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἵνα γνωρισθῇ νῦν ταῖς ἀρχαῖς καὶ ταῖς ἐξουσίαις ἐν τοῖς ἐπουρανίοις διὰ τῆς ἐκκλησίας ἡ πολυποίκιλος σοφία τοῦ Θεοῦ» (Ἐφεσ. γ´ 8-10). Ὁ ἀπόστολος Παῦλος λέγει, πὼς αὐτὸ τὸ μυστήριο δὲν τὸ γνωρίζανε καθαρὰ καὶ μὲ σαφήνεια οὔτε οἱ Ἄγγελοι, γι᾿ αὐτὸ ὁ ἀρχάγγελος Γαβριὴλ μὲ τρόμο τὸ εἶπε στὴν Παναγία. Καὶ στοὺς Κολασσαεῖς γράφοντας ὁ θεόγλωσσος Παῦλος, λέγει: «Τὸ μυστήριον τὸ ἀποκεκρυμμένον ἀπὸ τῶν αἰώνων καὶ ἀπὸ τῶν γενεῶν, νυνὶ ἐφανερώθη τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ, οἷς ἠθέλησε ὁ Θεὸς γνωρίσαι τὶς ὁ πλοῦτος, τῆς δόξης τοῦ μυστηρίου τούτου ἐν τοῖς ἔθνεσιν, ὃς ἐστὶ Χριστὸς ἐν ἡμῖν ἡ ἐλπὶς τῆς δόξης». Λέγει, πῶς φανερώθηκε αὐτὸ τὸ μυστήριο στοὺς ἁγίους, ποὺ θέλησε ὁ Θεὸς νὰ τὸ μάθουνε, καὶ αὐτοὶ θὰ τὸ διδάσκανε στὰ ἔθνη; στοὺς εἰδωλολάτρες, ποὺ προσκυνούσανε γιὰ θεοὺς πέτρες καὶ ζῶα καὶ διάφορα ἀλλὰ κτίσματα.
        Ἑξακόσια χρόνια πρὸ Χριστοῦ ὁ βασιλιὰς Ναβουχοδονόσορ εἶδε στὸ Ὄνειρό του, πὼς βρέθηκε μπροστά του ἕνα θεόρατο φοβερὸ ἄγαλμα, καμωμένο ἀπὸ χρυσάφι, ἀσήμι, χάλκωμα, σίδερο καὶ σεντέφι: Κι ἄξαφνα ἕνας βράχος ξεκόλλησε ἀπὸ ἕνα βουνὸ καὶ χτύπησε τὸ ἄγαλμα καὶ τό ῾κανε σκόνη. Καὶ σηκώθηκε ἕνας δυνατὸς ἄνεμος καὶ σκόρπισε τὴ σκόνη, καὶ δὲν ἀπόμεινε τίποτα. Ὁ βράχος ὅμως ποὺ τσάκισε τὸ ἄγαλμα ἔγινε ἕνα μεγάλο βουνό, καὶ σκέπασε ὅλη τη γῆ. Τότε ὁ βασιλιὰς φώναξε τὸν προφήτη Δανιὴλ καὶ ζήτησε νὰ τοῦ ἐξήγησει τὸ ὄνειρο.
       Κι ὁ Δανιὴλ τὸ ἐξήγησε καταλεπτῶς, λέγοντας πὼς τὰ διάφορα μέρη τοῦ ἀγάλματος ἤτανε οἱ διάφορες βασιλεῖες, ποὺ θὰ περνούσανε ἀπὸ τὸν κόσμο ὕστερα ἀπὸ τὸν Ναβουχοδονόσορα καὶ πὼς στὸ τέλος ὁ Θεὸς θὰ ἀναστήσει κάποια βασιλεία ποὺ θὰ καταλύσει ὅλες τὶς βασιλεῖες, ὅπως ὁ βράχος ποὺ εἶχε δεῖ στὸ ἐνύπνιό του ἐξαφάνισε τὸ ἄγαλμα μὲ τὰ πολλὰ συστατικά του: «Καὶ ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν βασελέων ἐκείνων, ἀναστήσει ὁ Θεὸς τοῦ οὐρανοῦ βασιλείαν, ἥτις εἰς τοὺς αἰῶνας οὐ διαφθαρήσεται», «κάποιο βασίλειο, λέγει, ποὺ δὲν θὰ καταλυθεῖ ποτὲ στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων».
       Αὐτὴ ἡ βασιλεία ἡ αἰώνια, ἡ ἄφθαρτη, εἶναι ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ, ἡ βασιλεία τῆς ἀγάπης στὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων καὶ ἱδρύθηκε μὲ τὴν ἁγία Γέννηση τοῦ Κυρίου ποὺ γιορτάζουμε σήμερα. Καὶ ἐπειδὴ εἶναι τέτοια βασιλεία, γ᾿ αὐτὸ θὰ εἶναι αἰώνια, γὶ αὐτὸ δὲν θὰ χαλάσει ποτέ, ὅπως γίνεται μὲ τὶς ἄλλες ἐπίγειες καὶ ὑλικὲς βασιλεῖες. Ὅπως ὁ βράχος μεγάλωνε κι ἔγινε ὄρος μέγα καὶ σκέπασε τὴ γῆ, ἔτσι καὶ τὸ κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου ξαπλώθηκε σ᾿ ὅλη τὴν οἰκουμένη, μὲ τὸ κήρυγμα τῶν Ἀποστόλων: « Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος αὐτῶν, καὶ εἰς τὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης τὰ ῥήματα αὐτῶν».
        Ὥστε βγῆκε ἀληθινὴ ἡ ἀρχαιότερη προφητεία τοῦ Ἰακώβ, πὼς σὰν πάψει ἡ ἐγκόσμια ἐξουσία τῶν Ἰουδαίων, θὰ ἔρθει στὸν κόσμο ἐκεῖνος ποὺ προορίστηκε, «ἡ προσδοκία τῶν ἐθνῶν».Σημείωσε πὼς οἱ Ἑβραῖοι πιστεύανε πὼς ἡ φυλή τους μονάχα ἦταν βλογημένη, καὶ πὼς ὁ Θεὸς φρόντιζε μονάχα γι᾿ αὐτή, καὶ πὼς οἱ ἄλλοι λαοί, «τὰ ἔθνη», ἦταν καταραμένα καὶ μολυσμένα κι ἀνάξια νὰ δεχτοῦν τὴ φώτιση τοῦ Θεοῦ. Λοιπὸν εἶναι παράξενο νὰ μιλᾶ ἡ προφητεία τοῦ Ἰακὼβ γιὰ τὰ ἔθνη, γιὰ τοὺς εἰδωλολάτρες θὰ περιμένουν τὸν Μεσσία νὰ τοὺς σώσει καὶ μάλιστα νὰ μὴ λέει κἂν πὼς τὸν ἀναμενόμενο Σωτῆρα τὸν περιμένανε οἱ Ἰουδαῖοι μαζὶ μὲ τὰ ἔθνη, ἀλλὰ νὰ λέει πὼς τὸν περιμένανε μονάχα οἱ ἐθνικοί: «καὶ αὐτὸς προσδοκία ἐθνῶν». Ὅπως κι ἔγινε. Γιατί, τὴ βασιλεία ποὺ ἵδρυσε ὁ Χριστὸς στὸν κόσμο, τὴ θεμελίωσαν μὲν οἱ ἀπόστολοι, ποὺ ἦταν Ἰουδαῖοι, ἀλλὰ τὴν ξαπλώσανε καὶ τὴν στερεώσανε μὲ τοὺς ἀγῶνες τους καὶ μὲ τὸ αἷμα τοὺς οἱ ἄλλες φυλές, «τὰ ἔθνη».
        Εἶναι ὁλότελα ἀκατανόητο, γιὰ τὸ πνεῦμα μας, τὸ ὅτι κατέβηκε ὁ Θεὸς ἀνάμεσά μας σὰν ἄνθρωπος συνηθισμένος καὶ μάλιστα σὰν ὁ φτωχότερος ἀπὸ τοὺς φτωχούς. Αὐτὴ τὴ μακροθυμία μονάχα ἅγιες ψυχὲς εἶναι σὲ θέση νὰ τὴ νιώσουνε ἀληθινά, καὶ νὰ κλάψουνε ἀπὸ κατάνυξη.
        Κάποιοι, μ᾿ ὅλα αὐτὰ ποὺ εἴπαμε, δὲν θὰ νιώσουμε τίποτα ἀπὸ τὸ Μυστήριο, ποὺ γιορτάζουμε. Σ᾿ αὐτούς, ἐγὼ ὁ τιποτένιος, δὲ μπορῶ νὰ πῶ τίποτα. Μοναχὰ θὰ τοὺς θυμίσω τὰ αὐστηρὰ λόγια ποὺ γράφει στὴν ἐπιστολή του ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής, ὁ ἀγαπημένος μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ, κι᾿ ὁ θερμότατος κήρυκας τῆς ἀγάπης: «Πᾶν πνεῦμα, ὃ ὁμολογεῖ Ἰησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστι. Καὶ πᾶν πνεῦμα, ὃ μὴ ὁμολογεῖ Ἰησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἐστίν. Οὗτος ἐστὶν ἀντίχριστος».

Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2009

Χριστούγεννα στο καθολικό της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Αγίου όρους

Το Καθολικό της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας είναι αφιερωμένο στη Γέννηση του Χριστού.
Τα Χριστούγεννα (7 Ιανουαρίου με το Νέο Διορθωμένο Ιουλιανό Ημερολόγιο) στη Σιμωνόπετρα γίνεται η Μεγάλη Πανήγυρις του Μοναστηριού παρουσία των Μελών της Ιεράς Κοινότητος, των Πολιτικών και Αστυνομικών Αρχών και πλήθους κόσμου. Η πανήγυρις αρχίζει από την προηγούμενη ημέρα με τον μικρό εσπερινό και συνεχίζεται με την αγρυπνία. Με το τέλος της αγρυπνίας αρχίζει η θεία Λειτουργία και στη συνέχεια η τράπεζα της αγάπης όπου παρακάθονται όλοι οι προσκυνητές.
Οι φωτογραφίες που ακολουθούν είναι από την πανήγυρη του 2005.











Χριστούγεννα στο περιβόλι της Παναγίας

   

   'Οπως σ' ολόκληρη την Ορθοδοξία έτσι και στό 'Αγιον 'Ορος, η προετοιμασία τών Μοναχών αρχίζει μέ αγνιστικές νηστείες από τίς 15 Νοεμβρίου. Κατά τό χρονικόν αυτό διάστημα, οι ψυχές τών μονοτρόπων μυσταγωγούνται στό Μυστήριο τής Γεννήσεως μέ τούς εισαγωγικούς 'Υμνους, μέ τά Καθίσματα, τά Τριώδια τών Αποδείπνων, τίς μελίρρυτες Καταβασίες καί μέ τούς εξαίσιους Ασματικούς Κανόνες, που κορυφώνονται στίς Μεγάλες 'Ωρες τής προπαραμονής. 'Ετσι, μέ όλα τά υμνολογικά αριστουργήματα τής ποιητικής γραμματείας τής Ορθοδοξίας, που καλύπτουν τίς θείες διαστάσεις τής Ενανθρωπήσεως τού Θεού, οι μονάζοντες ζούν σέ ένα κλίμα λειτουργικής συμμετοχής ως ιερουργούμενοι στό ανήκουστο Μυστήριον, ουρανοφάντορες, μυούμενοι στήν υπέρ φύση Αποκάλυψη. Αυτά όλα, βέβαια, βιούνται σέ ένα διάφορο μέτρο γνώσεως καί εφέσεως, κατά τήν δεκτικότητα καί τό σκεύος εκάστου, αλλά καί τό μέτρο που χορηγεί η άκτιστη χάρις.

       Σέ όλες τίς βυζαντινές Μονές, τίς ιερές Σκήτες, τά Ερημητήρια καί τίς θεόκτιστες Καλύβες η τυπική τάξη φυσικά διαφέρει, αφού οι δύο τελευταίες μορφές ασκητικής ακολουθούν μεθόδους που υπερβαίνουν τόν τύπο καί τήν τάξη. Αλλά στίς δύο πρώτες, κατά τήν παραμονή τών Χριστουγέννων τελείται τό καθιερωμένον άγιον ευχέλαιον «εις ίασιν ψυχής καί σώματος» καί ακολουθεί ο Μέγας Εσπερινός μέ τή θεία Λειτουργία τού Μ. Βασιλείου, όου διαβάζονται οι δεκαπέντε Προφητείες, που αναφέρονται μέ σύμβολα καί άλλες μέ σαφείς προφητικές υποτυ-πώσεις στήν ενανθρώπηση τού Θεού.


        Στή συνέχεια, αφού όλοι, μέ λειτουργική τάξη, μεταλάβουν τού Σώματος καί τού Αίματος τού Χριστού, που σαρκώθηκε ακριβώς γιά νά ενωθή ασυγχύτως καί αδιαιρέτως μέ «τών χειρών του τό πλαστούρ-γημα» καί νά τό Θεώση, απέρχονται στήν απέριττη κοινή Τράπεζα. Καί μετά τρίωρη ανάπαυση, οι εκτός κόσμου Μοναχοί, επανέρχονται στόν ιερό Ναό γιά τήν ολονύχτια αγρυπνία, που αρχίζει από τήν Λιτήν, όπου ψάλλονται «μετά μέλους» οι θεολογικώτατοι 'Υμνοι τής Δεσπο-τικής εορτής.
      Η ατμόσφαιρα που δημιουργείται από τήν «εν πνεύματι καί αληθεία» λατρείαν, αποβαίνει αληθινή μυσταγωγία τών πιό υψηλών θεολογικών καί πνευματικών εμπειριών. Νομίζει κανείς, ότι 'Αγγελοι Κυρίου επεδήμησαν εξ ουρανού καί συμψάλλουν εναρμόνια μελωδήματα μέ τούς αποδήμους τού κόσμου ορεσιτρόφους Μοναχούς καί ότι η θριαμβεύουσα στόν ουράνιο κόσμον Εκκλησία, σέ μιά λειτουργική Σύναξη μέ τούς ερημικούς καί αρνησικόσμους χριστιανούς, υμνολογούν κατά τήν ιερή νύχτα τής Γεννήσεως τού Χριστού: «Ο ουρανός καί η γή, σήμερον ηνώθησαν, τεχθέντος τού Χριστού. Σήμερον Θεός επί γής παραγέγονε καί άνθρωπος εις ουρανούς αναβέβηκε ...».


       Καί πραγματικά, μέσα στόν λαμπρότατον, υποβλητικώτατο καί κατανυκτικό βυζαντινό διάκοσμο καί υπό τίς ποικιλόχρωμες ανταύγειες, που διαχέουν τά κατινοβολούντα πολύφωτα τών στιλβωμένων πολυελαίων, τά τοιχογραφημένα πρόσωπα τών Αγίων - που «ιστόρησεν» ο εμπνευσμένος χρωστήρας τής Κρητικής ή Μακεδονικής Σχολής - παίρνουν μιά τέτοια έκφραση, που οι θεώμενοι Μοναχοί νά αισθάνωνται ότι είναι ζωντανά μαζί τους. Καί, όπως διατελούν στήν μεταρσίωση αυτή, νά βλέπουν εκστατικοί μπροστά τους, όπως στέκονται στό στασίδι τους μέ μεταστοιχειωμένη τήν ψυχή. Αποστόλους, Προφήτες, Μάρτυρες, Ιεράρχες. Οσίους Ασκητές καί Ησυχαστές, αυτήν τήν Θεοτόκον μέσα στό πάνσεπτο Σπήλαιο πλησίον τού Θείου Βρέφους Της, που έχει η ίδια ανακλίνει ως Λόγο σαρκωμένο στή Φάτνη τών αλόγων ζώων καί που πλαισιώνονται από τούς Αγγέλους καί τούς ποιμένες - όπως αποδίδει η βυζαντινή Αγιογραφία τή Γέννηση τού Χριστού - μέ έκφραση απείρου αγαλλιάσεως, όλους συμμετέχοντας μέ τήν παρουσία τους στούς θείους ύμνους...
        Οι υμνολογίες συνεχίζονται, οι προσευχές διάπυρες ανεβαίνουν πρός τόν Κύριον, τά πρόσωπα τών μοναστών αστράφτουν από μυστική χαρά γιά τήν ελπιζομένη καί επιδιωκομένη θέωσή τους. Τίς μεστές δογματικού καί θεολογικού περιεχομένου Ωδές, ακολουθούν τά πνευματικότατα Μεγαλυνάρια καί η γλυκυτάτη Εννάτη Ωδή τής Θεοτόκου - μιά Ωδή Χαράς αρρήτου, μπροστά στήν οποία - άς μού επιτραπή η βέβηλη σύγκριση - η περίφημη «Εννάτη» τού Μπετόβεν, που τόσο συγκινεί τούς αγεύστους από ορθόδοξες εμπειρίες μέ τόν έντεχνο νατουραλισμό της - κυριολεκτικά εξαφανίζεται.
      Τούς θείους Αίνους διαδέχεται η αγγελική δοξολογία, γιά νά επακολουθήση τό ουσιαστικόν άνοιγμα τών ουρανίων Πυλών μέ τό υπερφυέστατο Μυστήριο τής θείας Ευχαριστίας. Καί οι Μοναχοί αλλοιωμένοι «τήν καλήν αλλοίωσιν» - πάλιν αναλογικά - κοινωνούν μέ κατάνυξη καί γίνονται «θείας φύσεως κοινωνοί» από τό «τεθεωμένον» Σώμα καί Αίμα τού Χριστού.


      Τά Χριστούγεννα, λοιπόν, εορτάζονται στόν 'Αθω μέ Ορθόδοξη μέθεξη στό Μυστήριο. Καί κατανοείται η δογματική καί πνευματική σημασία τής Σαρκώσεως κατά τό μέτρο τής θεώσεως εκάστου, που επέτυχε μέ τήν θεία αγάπη. «Τοσούτον τώ ανθρώπω τόν Θεόν διά φιλανθρωπίαν ανθρωπίζεσθαι, όσον ο άνθρωπος εαυτόν τώ Θεώ δι' αγάπης δυνηθείς απεθέωσε».
       Μέ πλαίσιο μιά απαράμιλλη, σέ ομορφιά καί ποικιλία χειμερινών φυσικών εικόνων, φύση, μέ τήν βαθύτατη αγιορετική ησυχία, μέσα στή γεμάτη μυστήριο καί διαφάνεια Βηθλεεμική νύχτα, οι ολονύχτιες θεοτερπείς ψαλμωδίες τών Μοναχών σ' ολόκληρη τήν Αθωνική χερσόνησο, μέ δεσπόζοντα τόν λαμπρόν Αστέρα, που μαρμαίρει κατά Ανατολάς, ζωντανεύουν τήν Γέννηση τού Θεού Λόγου στό αιδέσιμο Σπήλαιο καί μεταφέρουν τούς Μοναχούς στην αγία εκείνη νύχτα, που φωτεινός 'Αγγελος Κυρίου ανήγγειλλε στούς απλοϊκούς «αγραυλούντας» ποιμένες: «ιδού γάρ ευαγγελίζομαι υμίν χαράν μεγάλην ήτις έσται παντί τώ λαώ. 'Οτι ετέχθη υμίν σήμερον σωτήρ, ός εστι Χριστός Κύριος, εν πόλει Δαβίδ». Γι' αυτό καί, κατά τήν αναλογία τής καθαρότητός τους, οι Μοναχοί συντηρούν στό διηνεκές μέσα στίς καρδιές τους αυτή τήν ίδια λευκή νύχτα, που «πλήθος στρατιάς ουρανίου» έψαλλε «διά τήν τών πάντων θέωσιν», τό «Δόξα εν υψίστοις Θεώ καί επί γής ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία».

Μοναχός Θεόκλητος Διονυσιάτης

Σήμερον γενvάται εκ Παρθένου



Σήμερον γενvάται εκ Παρθένου, ο δρακί τήν πάσαν έχων κτίσιν
Ράκει καθάπερ βροτός σπαργαvούται, ο τή ουσία αναφής.
 Θεός εν φάτνη ανακλίνεται, ο στερεώσας τούς ούρανούς πάλαι κατ' αρχάς.
 Εκ μαζών γάλα τρέφεται, ό εν τή ερήμω Μάννα ομβρίσας τώ Λαώ.
 Μάγους προσκαλείται, ο Νυμφίος τής Εκκλησίας
 Δώρα τούτων αίρει, ο Υιός τής Παρθένου.
 Προσκυνούμέν σου τήν Γένναν Χριστέ
 Δείξον ημίv καί τά θείά σου Θεοφάνεια.

Βυζαντινά κάλαντα Χριστουγέννων

Τετάρτη 23 Δεκεμβρίου 2009

H ελπίδα της Χριστουγεννιάτικης απελπισίας

Τοῦ π Ἀδαμαντίου Αὐγουστίδη


     Παραμονές Χριστουγέννων καί, ὅπως συμβαίνει ὅλο καί συχνότερα τά τελευταῖα χρόνια, βλέπουν τό φῶς τῆς δημοσιότητας κείμενα πού "καταγγέλουν" ὅτι ἔχει χαθεῖ τό νόημα τῆς γιορτῆς καί ὅτι ὁ ὑπερκαταναλωτισμός ἔχει ἐπιβάλει τό ὕφος καί τήν κυριαρχία του. Ὅμως ἄν ἀπογυμνωθοῦν οἱ γιορτές αὐτῶν τῶν ἡμερῶν ἀπό τό φολκλορικό τους στοιχεῖο, τά ρεβεγιόν, τήν εὐκαιρία γιά ὀλιγοήμερες διακοπές καί τίς ὑποχρεωτικές οἰκογενειακές συγκεντρώσεις, "πού τίς ἐπιβάλουν οἱ μέρες", τί θά ἀπέμενε ἄραγε γιά τούς πολλούς πού νά θυμίζει ὅτι εἶναι Χριστούγεννα;
       Τό ἐρώτημά μας δέν ἀντιμάχεται τήν, δικαιολογημένη ἄλλωστε, δυσθυμία πού καλύπτεται πίσω ἀπό τή "γκρίνια". Θέλουμε ὅμως νά προκαλέσουμε τή σκέψη, καί γιατί ὄχι καί τήν ψυχή μας, νά ἀναγνωρίσει ὅτι ὅλα αὐτά εἶναι πιά δεδομένα καί αὐτονόητα καί ἡ μεμψιμοιρία δέν μπορεῖ νά τά διορθώσει. Τό πολύ νά τονισθεῖ καί γραπτῶς τό ἔλλειμμα νοήματος καί νά ἐπιδεινωθεῖ τό αἴσθημα τῆς πνευματικῆς μιζέριας καί τῆς συναισθηματικῆς στέρησης πού συγκαλύπτει ἡ τεχνητή λάμψη τῶν ἡμερῶν.
     Εἶναι φανερό ὅτι ἡ καταναλωτική ἔξαρση δέν ἀποτελεῖ τή φυσική ἐκδήλωση μιᾶς εὐτυχίας πού ζητᾶ ἐκτόνωση ἀλλά λειτουργεῖ σάν διεγερτικό μιᾶς χαρᾶς πού δέν ἔχει λόγο καί νόημα ὥστε νά ἐκδηλωθεῖ αὐθόρμητα. Ἡ ὑπερφωταγωγημένη ἐρημία τῶν ἀπρόσωπων πόλεων ἀγωνίζεται νά συσκοτίσει τή σχεδόν ὑπομανιακή ὑποχρεωτική εὐθυμία. Τίποτα ὅμως δέν μπορεῖ νά κρύψει τήν κατάθλιψη πού φουντώνει τέτοιες μέρες, τίς ἀπόπειρες αὐτοκτονίας πού αὐξάνουν καί τά "κοριτσάκια μέ τά σπίρτα" πού γίνονται ὁρατά ὅσο ποτέ ἄλλοτε. Στό πνευματικό ἐπίπεδο, ἄλλωστε, πόσο μακριά βρισκόμαστε ἀπό αὐτά σχεδόν ὅλοι μας.
     Τό νά καταφύγει κανείς σέ μελαγχολικές διαπιστώσεις εἶναι εὔκολο· καί τό ἑπόμενο βῆμα εἶναι συνήθως ἡ καταφυγή στό πρόσχημα καί στήν ψευδαίσθηση τῶν ἀναμνήσεων τοῦ παλιοῦ καλοῦ καιροῦ, μέχρι νά κυλίσουν οἱ μέρες καί νά ἐπιστρέψουμε στήν ψυχοφθόρα ἀσφάλεια τῆς ρουτίνας μας.
     Ἄς μήν καθηλωθοῦμε ὅμως στίς θλιβερές διαπιστώσεις, ὅσο ἀληθινές κι ἄν εἶναι αὐτές. Ἐάν ἀπομακρυνθοῦμε ἀπό τήν καθυπόταξη τῆς σκέψης μας στήν ἀπογοήτευση πού γεννᾶ ἡ παρατήρηση αὐτῶν τῶν φαινομένων καί προσεγγίσουμε τό ψυχολογικό τους ὑπόβαθρο, μπορεῖ νά ὁδηγηθοῦμε σέ ἐνδιαφέρουσες ἀνακαλύψεις.
     Μέ ὅποιο τρόπο κι ἄν προσπαθεῖται νά καταπνιγεῖ ἡ κραυγή τῆς ὑπαρξιακῆς μας ἀγωνίας, εἴτε στό θόρυβο τῶν ρεβεγιόν, εἴτε κάτω ἀπό τό πέπλο τῆς φαντασμαγορίας καί τῆς τεχνητῆς εὐφορίας, ἡ μεταμφιεσμένη κατάθλιψη παραμένει ἡ ἀληθινή, κυριαρχοῦσα συναισθηματική κατάσταση. Οἱ εἰδικοί γνωρίζουν καλά τήν ἀμυντική βουλιμική διάθεση τοῦ καταθλιπτικοῦ ἀτόμου, πού προσπαθεῖ νά συγκαλύψει μέ "στοματικές" ἱκανοποιήσεις, ὅπως ἡ καταναλωτική μανία, τό ἔλλειμμα πού βιώνει στό συναισθηματικό ἐπίπεδο. Τυπικό τό παράδειγμα τῆς συζύγου, πού προσπαθεῖ νά ἀνακουφίσει τό καταθλιπτικό ἄγχος τῆς συναισθηματικῆς της στέρησης, "σηκώνοντας" τά μαγαζιά. Ὁ ἴδιος μηχανισμός μᾶς ὠθεῖ νά ἐκφραζόμαστε ψευδοευφορικά στήν προσπάθεια νά ἀποφύγουμε τή συναίσθηση τοῦ ἐσωτερικοῦ μας κενοῦ καί τῆς δυσθυμικῆς μας διάθεσης.
     Τί μᾶς κάνει λοιπόν ὁμοθυμαδόν μελαγχολικούς καί κατ' ἀνάγκη συμμέτοχους τῆς προκατασκευασμένης καί ψευδεπίπλαστης ἱλαρότητας πού χαρακτηρίζει τό κλίμα αὐτῶν τῶν ἡμερῶν; Ἄν τά Χριστούγεννα ἦσαν ἐξ ὁρισμοῦ ἄνευ Χριστοῦ, μιά γιορτή τοῦ χειμερινοῦ ἡλιοστασίου ὅπως ἦταν προχριστιανικά ἡ 25η Δεκεμβρίου, τότε ἴσως δέν θά εἶχαν νόημα οἱ σκέψεις καί οἱ προβληματισμοί. Θά μπορούσαμε νά ἐπαναπαυθοῦμε στή σιωπηλή συμφωνία ὅτι κάποιες εὐκαιρίες διαφυγῆς ἀπό τή ρουτίνα εἶναι χρήσιμες· ἑπομένως καί νά συμβιβαστοῦμε μέ τήν ὑποταγή στή χρησιμοθηρία τοῦ γιορτασμοῦ. Ὅσο δέ πιό ἐκκωφαντική ἡ ἀνάπαυλα, τόσο πιό μεγάλη ἡ συγκάλυψη τοῦ τραγικοῦ στοιχείου τῆς καθημερινότητάς μας.


     Ὅμως τό βαθύτερο αἴτημα τῆς λύτρωσής μας ἀπό τή φθορά, τό χρόνο καί τήν ἀναγκαιότητα δέν μπορεῖ νά ἀπαντηθεῖ μέ τήν ὑποταγή σέ θεσμοθετημένες ἐπιμέρους ἀναγκαιότητες, ἔστω διασκεδαστικές ἀλλά τελικά πάντοτε φθοροποιές. Πόση χαρά μπορεῖ νά περιέχει ἕνα πανηγύρι στό ὁποῖο ὑποτίθεται ὅτι γιορτάζεται ἡ γέννηση Ἐκείνου πού θά μποροῦσε νά μᾶς λυτρώσει ἀπό τήν δουλεία τῆς πνευματικῆς μας ἀνελευθερίας καί τῆς ὑπαρξιακῆς μας μιζέριας, ὅταν Τόν ἔχουμε ἤδη ἐξορίσει ἀπό τή ζωή μας καί ἀπό τό νόημά της; Ποιό γαμήλιο γλέντι δικαιολογεῖ τούς πανηγυρισμούς καί τίς γιορταστικές ὑπερβολές ὅταν ἔχει ἐκδιωχθεῖ ὁ "νυμφίος"; Τέτοιοι "γάμοι" μοιάζουν περισσότερο μέ κηδεῖες τῶν ὁποίων ἡ λαμπρότητα ὀφείλεται κυρίως στίς ἐνοχές τῶν οἰκείων παρά στήν ἀγάπη καί τή χριστοκεντρική ἐλπίδα.
      Ἡ συγκαλυμμένη μελαγχολία τῶν ἡμερῶν μπορεῖ νά κρύβει τό ἐνοχοποιημένο πένθος γιά τόν ἐξοστρακισμό τῆς ἐνσαρκωμένης μας ἐλπίδας· τοῦ προαιώνιου Θεοῦ πού "παιδίον γέγονεν" καί ἀναζητᾶ ἐγκάρδιες φάτνες γιά νά τίς μετατρέψει, φιλοξενούμενος ἐκεῖ, σέ οἴκους τοῦ Πατρός Του.
      Παρόλο τόν ξεπεσμό της ὑπάρχει κάτι θετικό καί ἐλπιδοφόρο σ' αὐτή τή συνεχῶς πιό ἐκκοσμικευμένη ἀτμόσφαιρα τῆς γιορτῆς. Ὅσο πιό ψευδεπίπλαστα ἐπιμένουμε νά τή γιορτάζουμε, πνίγοντάς την σέ φῶς ἀπό "νέον" καί πλαστικά πλουμίδια, τόσο πιό κούφια καί ἄπελπις θά εἶναι ἡ γεύση πού θά ἀφήνει. Καί τόσο πιό πολύ ὁ λαός "ὁ καθήμενος ἐν σκότει" θά ἀρχίσει νά ἀναζητᾶ τό Μέγα Φῶς πού τό συλλογικό του ἀσυνείδητο θυμᾶται πώς γνώρισε κάποτε. Ἴσως λοιπόν τότε νά ξαναζητήσει τόν ἀστέρα πού ὁδηγεῖ στή φάτνη. Στήν προσωπική καρδιακή φάτνη τοῦ καθενός πού θά κατανοήσει ὅτι ὅσο ταπεινή καί βρώμικη κι ἄν εἶναι, ὁ Χριστός θά τήν καταδεχθεῖ, θά τήν ἐνοικήσει καί θά τήν μετατρέψει σέ σῶμα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.


       Μέχρι τότε, ὅσοι ἀπό μᾶς θέλουν νά βρίσκονται κοντύτερα στή φάτνη παρά στά ἀνάκτορα τοῦ Ἡρώδη ἄς προσπαθήσουμε νά ζήσουμε τή γιορτή καί τή ζωή μας μέ τέτοιο τρόπο, ὥστε ἄν κάποιος μᾶς ρωτήσει γιά τό ἀστέρι τῶν μάγων ἤ παρατηρήσει τή δική μας πορεία νά βρεῖ τό σωστό δρόμο. Τότε ἡ χαρά τῆς γιορτῆς θά ξαναβρεῖ τό νόημα καί τήν αὐθεντικότητά της. Τότε ἡ χαρά τῆς γιορτῆς θά ξαναβρεῖ τό νόημα καί τήν αὐθεντικότητά της. Τότε, ἀντί τῆς παθητικῆς μας συμμετοχῆς σέ ψευδοπαρηγορητικά τηλεοπτικά βαριετέ, ἴσως σταθοῦμε ἱκανοί νά ἀπολαύσουμε τήν εὐφρόσυνη καί βιωματική μας συμμετοχή στόν χαρμόσυνο ὕμνο: "Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε".

Οι Μάγοι ενώπιον του Υιού του Θεού και εμείς ενώπιον του νηπιάσαντος Κυρίου

του Πανοσιολ/τάτου αρχιμ Καλλιστράτου Ν. Λυράκη,
 Η Παρθενομήτωρ,
εκδ. Αποστολικής Διακονίας,
Αθήνα 2003, σελ. 187-193





       Σύμφωνα με την αγιογραφική εξιστόρηση και πατερική επιβεβαίωση, μετά τη μετάβαση της Θεομήτορος και του Ιωσήφ στο Ναό-όπου έφεραν το Παιδίον Ιησούς, βρέφος τεσσαρακονθήμερο- πέστρεψαν στη Βηθλεέμ. Εκεί εγκαταστάθησαν. Και ο Ιωσήφ εργαζόταν για τη συντήρησή τους.

Στον ίδιο τόπο, στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας, λαμβάνει χώρα-μετά από αρκετό χρονικό διάστημα-και το σπουδαίο γεγονός της προσκύνησης των Μάγων. Πολλοί χριστιανοί νομίζουν ότι η προσκύνηση των Μάγων έγινε αμέσως μετά τη Γέννηση του Ιησού. Επικράτησε η αντίληψη αυτή, επειδή η εικονογραφία της Γεννήσεως θέλει να εμφανίζονται μαζί με τους ποιμένες στο Σπήλαιο και οι Μάγοι.
      Όμως ο σκοπός της απεικονίσεως των Μάγων με τους ποιμένες είναι άλλος. Η Ορθόδοξη εικονογραφία επιθυμεί και επιδιώκει με το συμβολισμό αυτό να φανερώσει τη στροφή των Εθνικών και των Ιουδαίων προς τον Χριστό. Τη προσκύνηση των Μάγων εξιστορεί ο Ευαγγελιστής Ματθαίος. Τους παρουσιάζει να έρχονται από τα μέρη της Ανατολής στη Βηθλεέμ με οδηγό το λαμπρό αστέρι και να προσκυνούν το Παιδίον, τον ενανθρωπίσαντα Υιό και Λόγο του Θεού.
      Αλλά ποιοι ήσαν οι Μάγοι, που έσπευσαν σε προσκύνηση του Μεσσία; Πατρίδα τους ήταν η Περσία, κατά τον ιερό Χρυσόστομο, ο οποίος και σημειώνει: «άνθρωποι βάρβαροι (ξενόγλωσσοι) και από άλλη φυλή, έρχονται από την Περσία, ώστε να ιδούν τον Χριστό, που κείται σε φάτνη» . Η πατρίδα των Μάγων ίσως να ήταν η Χαλδαία, διότι αυτή ήταν η πρώτη χώρα, η οποία καλλιεργούσε την επιστήμη των αστεριών. Στην Καινή Διαθήκη αναφέρεται αορίστως ότι ήλθαν Μάγοι στα Ιεροσόλυμα από τα μέρη της Ανατολής: «Ἰδοῦ Μάγοι ἀπό ἀνατολῶν παρεγένοντο εἰς Ἱεροσόλυμα» (Ματθ. β΄ 1).
       Τι ήσαν οι Μάγοι; Ήσαν σοφοί επιστήμονες, διδάσκαλοι της ανθρώπινης σοφίας, ανατολίτες αστρολόγοι, οι οποίοι από την ανατολή του λαμπρού αστεριού διαπίστωσαν την πρόσφατη Γέννηση του Μεσσία και έγιναν πιστοί συνοδοιπόροι της λαμπρής, μοναδικής εμφανίσεώς του και της ιστορικής, λυτρωτικής πορείας του. Επί πλέον, ήσαν βασιλείς ή ηγεμόνες· πλούσιοι και με δύναμη.
Πόσοι ήσαν; ʼΑλλοι μας πληροφορούν ότι οι Μάγοι ήσαν τέσσερις. Όμως, χωρίς αμφιβολία, επικρατέστερη άποψη λέει ότι οι Μάγοι ήταν τρεις. Αυτό συμπεραίνεται και από τα δώρα που πρόσφεραν. Τα ονόματά τους, κατά την παράδοση, ήσαν Μελχιώρ, Γάσπαρ και Βαλτάσαρ.
       Με μόνο οδηγό το αστέρι και με τη θερμή και ακλόνητη πίστη στην καρδιά τους έφθασαν στα Ιεροσόλυμα. Εκεί χάνουν προς στιγμή τον ουράνιο οδηγό τους. Αναζητούν οδηγό από τη γη. «Ποῦ ἐστιν ὁ τεχθείς βασιλεύς τῶν Ἰουδαίων ;», ερωτούν τους Ιεροσολυμίτες. «Εἴδομεν γάρ αὐτοῦ τόν ἀστέρα ἐν τῇ ἀνατολῇ καί ἤλθομεν προσκυνῆσαι αὐτῷ» (Ματθ. β, 2). Με τις οδηγίες που πήραν από τους θρησκευτικούς άρχοντες των Ιουδαίων ξεκινούν για τη Βηθλεέμ. Και να πάλι «ὁ ἀστήρ ὅν εἶδον ἐν τῇ ἀνατολῇ προῆγεν αὐτούς» (Ματθ. β΄ 9).


      Δεν πρόκειται εδώ να διερευνήσουμε αν το αστέρι εκείνο ήταν φυσικό αστέρι ή άλλο φυσικό φαινόμενο ή υπερφυσικό σημείο. Αυτό εξάλλου, που έχει και ιδιαίτερη σημασία δεν είναι το τι συνέβη εκείνη τη νύχτα στον ουρανό, αλλά η υπερφυσική, λυτρωτική έλευση του Υιού του Θεού στη γη. Πάντως, ο ιερός Χρυσόστομος φρονεί σχετικά με το αστέρι, ότι δεν ήταν «ένα φυσικό αστέρι, όπως εκ πρώτης όψεως φαινόταν, αλλά ήταν μια αόρατη, θαυμαστή λογική δύναμις»  η οποία με τον τρόπο αυτό παρουσιάστηκε για να οδηγήσει τους Μάγους. Πίσω από το αστέρι βρισκόταν ο Θεός, ο Οποίος με την άπειρή Του πανσοφία και με ένα τρόπο, που γνώριζε ότι θα κάνει εξαιρετική εντύπωση στους σοφούς αυτούς, τους οδηγεί στο να γνωρίσουν τον αιώνιο Βασιλέα της δόξης και να Του προσφέρουν τα βασιλικά τους δώρα, έκφραση της λατρείας τους και του βαθύτατου σεβασμού τους.
      Η Παναγία και ο Ιωσήφ δεν γνωρίζουν τίποτε από το μακροχρόνιο και περιπετειώδες ταξίδι των Μάγων, ούτε περιμένουν τίποτε. Ζουν την αγία και αφανή ζωή τους στο σπίτι της Βηθλεέμ. Ξαφνικά οι Μάγοι φθάνουν στο σπίτι, όπου έμενε η Μαρία με το Παιδίον Ιησούς. «Καί ἐλθόντες εἰς τήν οἰκίαν εἶδον τό παιδίον μετά τῆς Μαρίας τῆς μητρός αὐτοῦ» (Ματθ. β΄ 11). Ο Ιωσήφ πρέπει να βρισκόταν στην εργασία του στα Ιεροσόλυμα ή στη Βηθλεέμ. Γι' αυτό και μόνη Της η Παναγία τους υποδέχεται. Τι βρίσκουν εκεί; Μια σεμνή κόρη, που ακτινοβολούσε την παρθενική αγνότητα και η Οποία ενέπνεε το βαθύ σεβασμό. Στην αγία αγκάλη Της κρατούσε τον Υιό Της.
Χάρη αυτού, λοιπόν, του Νηπίου οι σοφοί Μάγοι της Ανατολής ταξίδευσαν;
     ʼΑραγε να έφθασε στη σκέψη τους, ότι ο νεογέννητος Ιησούς δεν ήταν μόνο ο Υιός της Παρθένου, αλλά και ο Μονογενής Υιός του προάναρχου Πατρός, «ὁ πλήρης χάριτος καί ἀληθείας» (Ιω. α΄, 14);
Γεγονός πάντως είναι ότι εκδηλώνουν τα ευλαβικά συναισθήματα που πλημμύριζαν την ώρα εκείνη τις ψυχές τους: «Πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ» (Ματθ. β΄, 11). Και ανοίγουν τα θησαυροφυλάκιά τους, τα οποία είχαν, ό,τι πολυτιμότερο υπήρχε στη μακρινή πατρίδα τους. Προσφέρουν «χρυσόν καί λίβανον καί σμύρναν» (Ματθ. β΄, 11). Οι ιεροί ερμηνευτές της Αγίας Γραφής- με τη συμφωνία και του ιερού Χρυσοστόμου- αλληγορούν τα τρία αυτά δώρα και επεξηγούν ότι το μεν χρυσό πρόσφεραν ως σε βασιλιά, τον λίβανο ως σε Θεό, την δε σμύρνα ως σε μέλλοντα να αποθάνει. Γι' αυτό και ο ευσεβής Υμνωδός της Εκκλησίας ψάλλει: «Τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ γεννηθέντος ἐν Βηθλεέμ τῆς Ἰουδαίας, ἐξ ἀνατολῶν ἐλθόντες μάγοι προσεκύνησαν Θεόν ἐνανθρωπήσαντα· καί τούς θησαυρούς αὐτῶν ἀνοίξαντες δῶρα τίμια προσέφερον, δοκίμιον χρυσόν ὡς βασιλεῖ τῶν τῶν αἰώνων καί λίβανον ὡς Θεῷ τῶν ὅλων, ὡς τριημέρῳ δέ νεκρῷ σμύρναν τῷ ἀθανάτῳ» (3).
      Κι είναι πράγματι άξιο απορίας το ποια εντύπωση να έκανε η προσκύνηση των Μάγων στην Παναγία Μητέρα, και μάλιστα οι παραπάνω λατρευτικές εκδηλώσεις τους. Οπωσδήποτε, για μια ακόμη φορά θα εξεπλάγη η Θεοτόκος με του Θεού τα μεγαλεία, ο Οποίος με τόσο θαυμαστό τρόπο οδήγησε σοφούς ανθρώπους από την Ανατολή σε προσκύνηση του Υιού της! Προ έτους και πλέον-διάστημα που μεσολάβησε μέχρι να έλθουν οι Μάγοι από την πατρίδα τους στη Βηθλεέμ- είχε δει η Παρθενομήτωρ να εκπληρώνεται από τον Θεό η επιθυμία του γέροντα Συμεών, να διατηρηθεί δηλαδή στη ζωή μέχρις ότου αξιωθεί να δει και να κρατήσει στην αγκάλη του τον νηπιάσαντα Κύριο.
Τώρα δείχνει ο Θεός το αστέρι στους Μάγους που πολύ επιθυμούσαν να γνωρίσουν τον τεχθέντα Βασιλιά.


       Αλλά και η πίστη και ο ζήλος των Μάγων ασφαλώς θα εντυπώθηκαν βαθειά στην πάναγνη ψυχή της Παναγίας μας. Ένα αστέρι είδαν και πίστεψαν ότι γεννήθηκε βασιλιάς από τον Ισραήλ. «Ἀνατελεῖ ἄστρον ἐξ Ἰακώβ, ἀναστήσεται ἄνθρωπος ἐξ Ἰσραήλ», πληροφορούσε η προφητεία, η οποία υπήρξε για τις εκζητούσες καρδίες τους επαρκές κίνητρο για την εύρεση του τεχθέντος Κυρίου.
Έπειτα η εμφάνιση της Μητέρας του Παιδίου ήταν τόσο πτωχική, δεν ήταν η αναμενόμενη. Και όμως πίστεψαν οι Μάγοι ότι το αδύνατο Νήπιο ήταν ο παντοδύναμος Βασιλιάς του κόσμου, στον Οποίο αρμόζουν βασιλικές τιμές και δώρα! Σ' όλα τα παραπάνω συγκλονιστικά περιστατικά και βιώματα η Θεοτόκος παρέμεινε σιωπηλή! Δεν πολυπραγμονούσε! Ταπεινά, όπως πάντα, παρακολουθούσε και αθόρυβα συμμετείχε στο σχέδιο του Θεοῦ -Πατέρα για τον νηπιάσαντα Υιό Του. Ως πολυτιμότατο δε θησαυρό έκρυβε και διατηρούσε στην αγία καρδία Της, ό,τι συνέβαινε και αφορούσε στο Μονογενή Της.


      Πόσοι χριστιανοί και σήμερα θα επιθυμούσαν να βρίσκονταν στη θέση των Μάγων! Και με την καθοδήγηση αστεριού να οδηγούνταν στη Φάτνη, για να δουν την Παναγία Μητέρα και να προσκυνήσουν τον ενανθρωπήσαντα Θεό. Να προσφέρουν κι εκείνοι τα δώρα τους, να απολαύσουν την παρουσία Του! Αλλά και για κάθε πιστή ψυχή υπάρχει Αστέρας οδηγός, αρκεί να το θελήσει και να ακολουθήσει την αλάνθαστη πορεία του, για να βρει το Χριστό. Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας αποτελεί αυτό το αείφωτο πνευματικό αστέρι, που δείχνει και προσφέρει Αυτόν τον Ίδιο τον Κύριο Ιησού, με τα θεία Μυστήρια. Κάθε άνθρωπος μπορεί να βρει τον Χριστό πάνω στην Αγία Τράπεζα, στο Πανάγιο της θείας Ευχαριστίας Μυστήριο! Εκεί βρίσκεται ο Κύριός μας και περιμένει τους πιστούς Του να Τον συναντήσουν, για να Τον προσκυνήσουν, να Του προσφέρουν τα δώρα τους· τα δώρα της αγάπης τους, της καθαρότητας της καρδίας τους, της λατρείας τους. Να λάβουν ουράνια, θεία, αιώνια, αναφαίρετα αγαθά. Να λάβουν την άφεση και την συγχώρεση των αμαρτιών τους· να λάβουν την ειρήνη που εκπορεύεται από τον ʼαρχοντα της ειρήνης, να λάβουν Αυτόν τον Ίδιο μέσα στις καρδιές τους, για να Τον απολαύσουν και για να γίνεται πραγματικότητα ο λόγος Του ο άγιος· «ὁ τρώγων μου τήν σάρκα καί πίνων τό αἷμα ἐν ἐμοί μένει, κἀγώ ἐν αὐτῷ» (Ιω. στ΄ 56).
Επομένως, όσοι πιστοί «μετά φόβου Θεοῦ, πίστεως καί ἀγάπης» ας προσερχόμαστε στο μυστήριο της θείας Κοινωνίας. Διότι τότε έχομε τη θέση των Μάγων! Εφόσον τότε- με την άξια μετάληψη της φρικωδεστάτης θυσίας- η καρδία μας προσκυνεί τον Κύριο και Τον ενθρονίζει στην ψυχή μας! Ακόμη περισσότερο, εφ ' όσον τότε γινόμαστε «σύσσωμοι καί σύναιμοι Χριστοῦ»!!!

Ο υμνολογικός πλούτος της εορτής των Χριστουγέννων



Του Λάμπρου Σκόντζου, Θεολόγου

ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ
΄     
      Ὁ ὑμνολογικός θησαυρός τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι κατά γενική ὁμολογία ἀνεπανάληπτος. Μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ἀναδείχθηκαν ταυτόχρονα καί σπουδαίοι ποιητές. Περισσότεροι ἀπό πενήντα χιλιάδες ὑμνογραφικά ἀριστουργήματα κοσμοῦν τήν πολυποίκιλη λατρεία μας. Αὐτά εἶναι ἀναμφίβολα προϊόντα βαθιᾶς πίστεως καί ὑγιοῦς θρησκευτικότητας, γνήσια ἀναθήματα τῆς ψυχῆς στήν Ἐκκλησία.
       Ἰδιαίτερα οἱ ἱεροί ὑμνογράφοι ἐπιστράτευσαν ὅλη τήν ποιητική τους ἔμπνευση γιά νά κοσμήσουν μέ ὕμνους ἄφθαστης τελειότητας τίς μεγάλες ἑορτές τοῦ ἐνιαυτοῦ. Πλῆθος ἐπώνυμοι καί ἀνώνυμοι ὑμνογράφοι ἀπέδωσαν μέ τούς ὕμνους τους τέλεια τά σωτήρια νοήματα τῶν ἑορτῶν αὐτῶν. Τό γεγονός αὐτό, τόν τελευταῖο καιρό, ἔγινε ἀντικείμενο μελέτης ἀκόμα καί ἀπό ἑτερόδοξους μελετητές.
      Ἡ μεγάλη ἑορτή τῶν Χριστουγέννων, τήν ὁποία θά ἑορτάσει γιά μιά ἀκόμα φορά ἡ Χριστιανοσύνη μέ λαμπρότητα, ἔχει ἐμπλουτισθεῖ μέ θαυμάσιους ὕμνους ἀπό ἐπώνυμους καί ἀνώνυμους ὑμνογράφους, οἱ ὁποῖοι μέσω αὐτῶν προσπάθησαν καί ἀπέδωσαν μέ ἐπιτυχία τό μεγάλο καί ἀπερινόητο γεγονός τῆς Θείας Ἐνανθρωπήσεως. Στό μικρό αὐτό κείμενο θά κάνουμε μιά σύντομη μνεία αὐτῆς τῆς ὑμνογραφίας τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν τῶν Χριστουγέννων, ὡς εἰσαγωγή τῶν πιστῶν στή μεγάλη καί σωτήρια αὐτή ἑορτή.

Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΩΝ ΩΡΩΝ

       Ἀρχίζοντας ἀπό τήν ἀκολουθία τῶν Μεγάλων Ὡρῶν, ἡ ὁποία τελεῖται τήν παραμονή τῆς ἑορτῆς ξεχωρίζουμε τά περίφημα ἰδιόμελα τροπάρια τῆς Α΄ Ὥρας "Βηθλεέμ, ἑτοιμάζου, εὐτρεπιζέσθω ἡ φάτνη...", "Νῦν ἡ προφητική πρόρρησις πληρωθῆναι ἐπείγεται..." καί τό θαυμάσιο δοξαστικό "Τάδε λέγει Ἰωσήφ πρός τήν παρθένον...", τά ὁποῖα εἰσάγουν τούς πιστούς στό "ξένο" μυστήριο τῆς Θείας Ἐνανθρωπήσεως. Καταπληκτικό εἶναι καί τό δοξαστικό τῶν τραπαρίων τῆς ΣΤ΄ Ὥρας "Δεῦτε, χριστοφόροι λαοί, κατίδω-μεν θαῦμα πᾶσαν ἔννοιαν ἐκπλῆττον καί συνέχον...", τό ὁποῖο καλεῖ τούς πιστούς νά ἐνσκύψουν καί νά δοῦν τό μεγάλο θαῦμα τῆς ἐνσαρκώσεως τοῦ Θεοῦ. Ὑπέροχο εἶναι ἐπίσης καί τό δοξαστικό τῶν τροπαρίων τῆς Θ΄ Ὥρας "Σήμερον γεννᾶται ἐκ παρθένου ὁ δρακί τήν πᾶσαν ἔχων κτίσιν...", τό ὁποῖο ὁμοιάζει καί ψάλλεται σάν τό γνωστό δοξαστικό τῆς ἀκολουθίας τῆς Μ. Παρασκευῆς "Σήμερον κρεμᾶται ἐπί ξύλου..." (ιε΄ ἀντίφωνο).

Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ

      Στόν Ἑσπερινό τῆς ἑορτῆς ἐπισημαίνουμε τή σπουδαιότητα τῶν τροπαρίων τῶν στιχηρῶν μέ ἀποκορύφωμα τό καταπληκτικό δοξαστικό, ποίημα τῆς μεγάλης βυζαντινῆς ποιήτριας Κασσιανῆς, "Αὐγούστου μοναρχήσαντος ἐπί τῆς γῆς...", στό ὁποῖο γίνεται σύγκριση τῆς ἐγκόσμιας βασιλείας μέ τήν βασιλεία τοῦ Ἐνανθρω-πήσαντος Θεοῦ. Ὑπέροχα εἶναι καί τά ἀπόστιχα καί ἰδιαίτερα τό δοξαστικό "Εὐφράνθητι Ἰερουσαλήμ καί πανηγυρίσατε, πάντες...", ἕνα ὑπέροχο ποίημα, ἐνθουσιώδης ὕμνος στή μεγάλη δωρεά καί τά ἀποτελέσματα τῆς ἐνσαρκώσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου.

Η ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΟΡΘΡΟΥ

       Στήν ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου ἀξιοσημείωτα εἶναι τά γνωστά καθίσματα, "Δεῦτε ἴδωμεν πιστοί ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός...", "Τί θαυμάζεις Μαριάμ...", "Ὁ ἀχώρητος παντί πως ἐχωρήθη ἐν γαστρί...", τροπάρια ὑψηλῆς θεολογικῆς καί ποιητικῆς ἀξίας, τά ὁποῖα ἔχουν σκοπό νά εἰσάγουν τούς πιστούς στό νόημα τῆς μεγάλης ἑορτῆς. Πάνω ἀπ' ὅλα οἱ δύο κανόνες τῆς ἑορτῆς "Χριστός γεννᾶται δοξάσατε...", ποίημα τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Μελωδοῦ καί "Ἔσωσε λαόν θαυματουργών δεσπότης...", ποίημα τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, ἀποτελοῦν τά τελειότερα δείγματα τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας ποιήσεως. Καί οἱ δύο κορυφαῖοι ὑμνογράφοι καί μεγάλοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας προκειμένου νά ὑμνήσουν καί νά ἀποδώσουν τό κοσμοσωτήριο γεγονός τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Θεοῦ ἐξήντλησαν πάνω σέ αὐτά τά δύο θαυμαστά ποιήματα ὅλο τό ποιητικό τους χάρισμα. Τό ἱερό δόγμα ἀποδίδεται στούς δύο αὐτούς θεσπεσίους κανόνες, κατά τρόπο τέλειο. Τό Κοντάκιο "Ἡ Παρθένος σήμερον..." ποίημα τοῦ κορυφαίου ποιητή τῶν κοντακίων Ρωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ, εἶναι ἰδιαίτερα δημοφιλές. Καταπληκτικός εἶναι ἐπίσης ὁ εἰρμός τῆς Θ΄ Ὠδῆς "Μεγάλυνον ψυχή μου... Μυστήριον ξένον ὁρῶ καί παράδοξον...", ἐκφράζοντας τό δέος τῶν πιστῶν μπροστά στό μεγάλο μυστήριο τῆς Γεννήσεως τοῦ Θεανθρώπου, καί τή συνεργασία ὁλοκλήρου τῆς ἐμψύχου καί ἀψύχου δημιουργίας γιά νά πραγματοποιηθεῖ τό σωτήριο αὐτό γεγονός. Ἀπό τά τροπάρια τῶν αἴνων ξεχωρίζουμε τό "Εὐφραίνεσθε, δίκαιοι, οὐρανοί ἀγαλλιάσθε...", τό ὁποῖο καλεῖ τούς πιστούς νά γευθοῦν τή χαρά πού προκαλεῖ ἡ ἀνατολή της ἐν τῷ σαρκωμένω Λόγω σωτηρίας. Καταπληκτικό εἶναι ἐπίσης τό δοξαστικό τῶν αἴνων "Ὅτε ὁ καιρός τῆς ἐπί γῆς παρουσίας σου...", τό ὁποῖο κάνει λόγο γιά τίς συνθῆκες τῆς γεννήσεως τοῦ Θείου Βρέφους. Ἡ βασιλεία τοῦ Ρωμαίου Καίσαρα καί τό δόγμα ἀπογραφῆς εἶναι κακέκτυπες εἰκόνες τοῦ γεννηθέντος Βασιλέως τῶν Βασιλέων Χριστοῦ καί τῆς νέας πολιτογραφήσεως τῶν ἀνθρώπων στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Τέλος τό θεοτοκίο "Σήμερον ὁ Χριστός ἐν Βηθλεέμ γεννᾶται ἐκ παρθένου..." καλεῖ τίς οὐράνιες ἀγγελικές δυνάμεις νά συνεορτάσουν μέ τούς ἀνθρώπους τό κοσμοσωτήριο γεγονός.

Η ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΣΥΝΑΞΗΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

       Ἀπό τήν ἀκολουθία τῆς ἑπομένης ἡμέρας, κατά τήν ὁποία τιμᾶται ἡ Θεοτόκος Μητέρα τοῦ Ἐνανθρωπήσαντος Θεοῦ Λόγου, ξεχωρίζουμε τά ἀπόστιχα τροπάρια τοῦ Ἑσπερινοῦ "Παράδοξον μυστήριον οἰκονομεῖται σήμερον...", "Πῶς ἐξείπω τό μέγα μυστήριον...". Αὐτά ἐκφράζουν τήν ἀπορία καί τό θαυμασμό τοῦ ποιητῆ γιά τό μεγάλο μυστήριο τῆς θείας οἰκονομίας. Στό δοξαστικό τῶν ἀποστίχων "Ἐν Βηθλεέμ συνέδραμον ποιμένες..." ἐξυμνεῖται ἡ συμβολή τῶν ἁπλοϊκῶν ἐκείνων ἀνθρώπων οἱ ὁποῖοι ἀξιώθηκαν πρῶτοι ἐκεῖνοι νά ὑποδεχθοῦν τόν νηπιάσαντα Θεό. Τέλος τό δοξαστικό τῶν αἴνων τοῦ Ὄρθρου "Αἷμα καί πῦρ καί ἀτμίδα καπνοῦ..." ὑμνεῖ τήν σχετική προφητεία τοῦ Ἰωήλ, λέγοντας ὅτι τό αἷμα προεικόνισε τήν σάρκα τοῦ Σωτῆρος, τό πῦρ τήν θεότητά Του καί ἡ ἀτμίδα τοῦ καπνοῦ τό ἅγιον Πνεῦμα, "τό ἐπελθόν τῆ Παρθένω καί κόσμω εὐωδιάσασαν".

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

      Ἡ ὑμνολογία λοιπόν τῶν Χριστουγέννων εἶναι τό ἀπαύγασμα τῆς ποιητικῆς ἐκχυλλίσεως τῶν ἱερῶν ποιητῶν τῆς Ἐκκλησίας μας. Οἱ ἐμπνευσμένοι ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα ποιητές ὕμνησαν τό μεγάλο γεγονός τῆς Θείας Ἐνανθρωπήσεως καί ἔδωσαν στήν μέν Ἐκκλησία ἀνεπανάληπτα ποιήματα λατρείας στούς αἰῶνες καί στόν παγκόσμιο πολιτισμό κορυφαία δείγματα ὑψίστης ποιητικῆς τέχνης. Οἱ πιστοί καλοῦνται αὐτές τίς ἅγιες ἡμέρες, πέρα ἀπό τίς ὑλικές ἀπολαύσεις τῶν ἡμερῶν, πού καί αὐτές εἶναι συνοδευτικές ὥς ἕνα σημεῖο τῆς μεγάλης χαρᾶς, νά πλησιάσουν νοερά τήν φάτνη τῆς Βηθλεέμ καί νά γονατίσουν μπροστά στό Θεῖο Νήπιο καί νά τοῦ ἐναποθέσουν τή ζωή τους καί τή σωτηρία τους. Ἡ θεσπέσια ἱερή ὑμνολογία τῆς μεγάλης ἑορτῆς θά τούς βοηθήσει νά ποῦν τόν ποιμενικό λόγο "διέλθωμεν δή ἕως βηθλεέμ καί ἴδωμεν... τό γεγονός, ὅ ὁ Κύριος ἐγνώρισεν ἡμῖν" (Λουκ. β΄ 15).

Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2009

Χριστουγεννιάτικο μήνυμα Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών & πάσης Ελλάδος κκ Ιερωνύμου


Η Α.Θ.Μ ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κκ Ιερώνυμος
 
   Ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
         Ὅπου κι̉ ἄν στρέψουμε τό βλέμμα στόν τόπο μας καί στήν Οἰκουμένη ὁλόκληρη εἶναι εὔκολο νά νοιώσουμε τό ἀγκάθι τῆς ἀπογοήτευσης νά μᾶς πληγώνει. Τά ἀπανταχοῦ τῆς γῆς εἰδησεογραφικά δεδομένα εἶναι ἀψευδεῖς καθημερινοί μάρτυρες τῶν προβλημάτων καί τῶν ὀδυνῶν πού μαστίζουν κάθε γωνιά τῆς γῆς.
      Ἐν μέσω τῶν θλίψεων καί τῶν δοκιμασιῶν πού μοιάζουν νά ἀπειλοῦν ἀκόμη καί τή φυσική ἐπιβίωση τοῦ πλανήτη μας καί τῶν κατοίκων του νοιώθω βαθιά τήν εὐθύνη καί ἔντονη τήν ἐπιθυμία νά ὑπενθυμίσω στεντορίᾳ τῇ φωνῇ σέ ὅλους καί στόν καθένα προσωπικά ὅτι ὁ Θεός μᾶς ἀγαπᾶ.
      Ὁ Θεός μᾶς ἀγαπᾶ ὅλους ἀνεξαιρέτως καί κανείς δέν στερεῖται τοῦ δικαιώματος στήν ἐλπίδα. Ἡ ἀκλόνητη βεβαιότης ὅτι ὁ Θεός εἶναι παρών στή ζωή μας καί μᾶς ἀγαπᾶ δέν στηρίζεται σέ ὑποθέσεις, θεωρίες καί φιλοσοφικούς στοχασμούς. Ἡ μεγάλη ἑορτή τῶν Χριστουγέννων φανερώνει μέ τόν πλέον κατηγορηματικό τρόπο τήν ἔμπρακτη καί ἀπέραντη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιά ἑμᾶς, διότι «ἐν τούτῳ ἐφανερώθη ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐν ἡμῖν͵ ὅτι τὸν Υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἀπέσταλκεν ὁ Θεὸς εἰς τὸν κόσμον ἵνα ζήσωμεν δι΄ Αὐτοῦ» (Ἰωαν. 4, 9).
     Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ἀποκαλύπτει μέ τόν πιό ἄμεσο, τόν πιό ὁρατό, τόν πιό φιλάνθρωπο καί ἀδιαμφισβήτητο τρόπο ὅτι «ὁ Θεός ἀγάπη ἐστίν» (Ἰωαν. 4, 8).Χριστούγεννα σημαίνει ὅτι ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος «ἵνα θεώσῃ τόν ἄνθρωπον». Σημαίνει ὅτι ὁ Θεός ἦρθε νά ἑνωθεῖ μέ τήν ἀνθρωπότητα καί νά εἶναι γιά κάθε ἄνθρωπο καί γιά ὅλους ὁ Ἐμαννουήλ «ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ’ ἡμῶν ὁ Θεός» (Ματθ. 1, 23). Ἦρθε νά μοιραστεῖ τόν πόνο καί τήν ἀγωνία μας καί νά μᾶς λυτρώσει ἀπ̉ αὐτά καί ἀπό ὅσα ἄλλα προσπαθοῦν νά ἐπιβάλλουν τήν ἐξουσία τοῦ θανάτου ἐπί τῆς ζωῆς. Ἦρθε «καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν» (Ἰωαν. 1, 14). Ἦρθε, ἔμεινε καί θά παραμένει μεθ̉ ἡμῶν «πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος» (Ματθ. 28, 20).
     Χριστούγεννα σημαίνει ὅτι τίποτα πιά, καμιά θλίψη, καμιά δυσκολία, καμιά τραγωδία δέν μπορεῖ νά ἀφανίσει τήν ἐλπίδα, δέν μπορεῖ νά ὑπερνικήσει τή βεβαιότητα ὅτι στό τέλος θά ἐπικρατήσουν ἡ ἀλήθεια καί ἡ ἀγάπη στή ζωή τοῦ κόσμου. Τίποτα δέν μπορεῖ νά νικήσει τήν ἐλπίδα πού γεννᾶ ἡ ἐπίγνωση ὅτι ὁ Χριστός γεννήθηκε γιά νά μᾶς λυτρώσει ἀπό τήν ἁμαρτία καί τό θάνατο.
       Δέν εἶναι κρίμα λοιπόν τό μήνυμα τῆς ἐλπίδας πού ἀναδύεται ἀπό τή φάτνη τοῦ νεογέννητου Χριστοῦ νά χάνεται μέσα σέ πλαστικοποιημένες καί κενές νοήματος τάχα γιορταστικές ἀποδράσεις; Δέν εἶναι κρίμα οἱ ἀπανταχοῦ τῆς γῆς ἄρχοντες νά ἀποφασίζουν γιά τή ζωή τοῦ κόσμου, ἀλλά καί ὁ καθένας μας γιά τή δική του ζωή, σάν νά μήν γεννήθηκε ὁ Χριστός;
       Δέν ἔχουμε πιά τό δικαίωμα νά ζοῦμε σάν νά μήν ἔχουμε δεῖ νά ἐπαληθεύεται ἔμπρακτα καί ὀδυνηρά τό γεγονός ὅτι, ὅπου ἐξορίζεται ὁ Χριστός ἀπό τή ζωή μας καί περιφρονεῖται τό Εὐαγγέλιο Του, ἐκεῖ ἐπικρατοῦν ἡ ἀδικία, ἡ ἀλαζονεία, ἡ καταπίεση, ἡ ἀπληστία, ἡ ἐκμετάλλευση, ἡ ὑποκρισία καί ἡ ἀπαξίωση τοῦ ἀνθρώπου. Καί τότε κάνουν τήν ἐμφάνιση τους οἱ ποικῖλες τραγικές συνέπειες: τά μίση, οἱ πόλεμοι, ἡ ἐκμετάλλευση καί ἐξουθένωση τῶν φτωχῶν καί τῶν ἀδυνάτων, οἱ οἰκονομικές κρίσεις, οἱ οἰκολογικές καταστροφές καί ἄλλα πολλά, πού ὑποδεικνύουν ὅτι ἡ ἐπικράτηση τῆς ἁμαρτίας δέν εἶναι ἄμοιρη συνεπειῶν γιά τόν ἄνθρωπο.
       Χριστούγεννα σημαίνει ὅτι τό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας πού γεννᾶ τήν ἀδικία καί ἀπανθρωπίζει τόν ἄνθρωπο διαλύεται στό φῶς πού ἀκτινοβολεῖ ἡ ἀνατολή τοῦ «Ἡλίου τῆς Δικαιοσύνης». Σημαίνει ὅτι ὁ ἄνθωπος μπορεῖ νά ξαναβρεῖ τίς ἀληθινές διαστάσεις τῆς ἀνθρωπιᾶς καί τῆς ἁγιότητας. Σημαίνει ὅτι ἡ δυνατότητα τῆς χαρᾶς δέν ἔχει χαθεῖ ἀπό τόν κόσμο.
      Ἐπιτρέψτε μου λοιπόν νά ἀπευθύνω στήν ἀγάπη σας τά ἴδια λόγια πού ἄκουσαν οἱ ποιμένες τῆς Βηθλεέμ ἀπό τά χείλη τοῦ ἀγγέλου: «Μὴ φοβεῖσθε˙ ἰδού γὰρ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαρὰν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντὶ τῷ λαῷ͵ ὅτι ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον σωτὴρ, ὅς ἐστιν Χριστὸς Κύριος, ἐν πόλει Δαυίδ. Καὶ τοῦτο ὑμῖν τὸ σημεῖον˙ εὑρήσετε βρέφος ἐσπαργανωμένον, κείμενον ἐν φάτνῃ» (Λουκ. 2, 10-12).
Μήν ἀφήνετε λοιπόν τίς δοκιμασίες καί τούς πειρασμούς νά σᾶς καταβάλλουν.

Μή Φοβεῖσθε!

      Σήμερα γιορτάζουμε τά Χριστούγεννα καί ἔχουμε κάθε λόγο καί κάθε δικαίωμα νά νοιώθουμε χαρά μεγάλη. Διότι σήμερα γεννήθηκε ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Ἄς κάνουμε ξανά τήν πίστη καί τήν ἐμπιστοσύνη στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ τρόπο ζωῆς καί ἄς ψάξουμε βαθιά μέσα μας, στή φάτνη τῆς καρδιᾶς μας. Καί θά βροῦμε ἐκεῖ τό σημεῖο καί τήν αἰτία τῆς χαρᾶς καί τῆς ἐλπίδας: θά βροῦμε τόν Θεό ὡς «βρέφος ἐσπαργα¬νωμένον, κείμενον ἐν φάτνῃ».
Χρόνια πολλά καί εὐλογημένα Χριστούγεννα.

Μετά πατρικῶν εὐχῶν

Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ & ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ Ο Β'

Τα 4 κεράκια, μια διδακτική ιστορία για τους μικρούς μας φίλους

Ηταν χειμώνας και έξω τσουχτερό κρύο. Σε ένα μικρό δωματιάκι, τέσσερα κεριά έλιωναν αργά-αργά...

Ο χώρος ήταν τόσο ήσυχος που μπορούσε να ακουστεί η συζήτηση τους.
Το πρώτο έλεγε:
"Εγώ είμαι η ΕΙΡΗΝΗ μα οι άνθρωποι δεν καταφέρνουν να με διατηρήσουν. Πιστεύω οτι δε μου μένει άλλο απο το να συνεχίσω να σβήνω!"
...κι έτσι αφέθηκε σιγά-σιγά να σβήσει ολοκληρωτικά...
Το δεύτερο είπε:
"Εγώ είμαι η ΠΙΣΤΗ. Δυστυχώς δε χρειάζομαι πουθενά. Οι άνθρωποι δε θέλουν να ξέρουν για 'μένα κι έτσι δεν έχει νόημα να παραμείνω αναμμένο".
...μόλις ολοκλήρωσε τα λόγια του, ένα αεράκι φύσηξε πάνω του και το έσβησε...
Πολύ λυπημένο το τρίτο κερί, είπε με τη σειρά του:
"Εγώ είμαι η ΑΓΑΠΗ. Δεν έχω τη δύναμη να συνεχίσω να παραμένω αναμμένο. Οι άνθρωποι δε μου δίνουν σημασία και δεν αντιλαμβάνονται πόσο σημαντικό είμαι. Αυτοί μισούν ακόμη και εκείνους που τους αγαπούν περισσότερο".
...και χωρίς να περιμένει άλλο, το κερί αφέθηκε να σβήσει...

Ξαφνικά ένα μωρό μπήκε στο δωμάτιο και είδε τα τρία κεριά σβηστά. Φοβισμένο απο το μισοσκόταδο είπε:"Μα τι κάνετε! Πρέπει να μείνετε αναμμένα, εγώ φοβάμαι το σκοτάδι!"...και ξέσπασε σε δάκρυα.

Τότε το τέταρτο κερί είπε με συμπόνοια:
"Μη φοβάσαι καλό μου, μη κλαίς. Όσο θα είμαι εγω αναμμένο θα μπορούμε πάντα να ξαναανάψουμε τα άλλα τρία κεριά...
ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ Η ΕΛΠΙΔΑ"Με μάτια λαμπερά και γεμάτα δάκρυα, το μωρό πήρε το κερί της ελπίδας και ξαναάναψε όλα τα άλλα κεριά..
Ας μη σβήσει ποτέ η ελπίδα μέσα στις καρδιές μας. Και καθένας απο εμάς ας θυμάται (σαν εκείνο το μωρό) να ανάβει ξανά με την ελπίδα την πίστη, την ειρήνη και την αγάπη...

ΚΑΛΑ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ ΝΕΑ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ!!!
 

Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2009

Χρόνια πολλά σε όλους σας


Ο πρόεδρος του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, του Ιερού Ναού Αγίου Φιλίππου Γραμματικούς
π  Σπυρίδων Ιωάννου, τα μέλη του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου, τα παιδιά του Κατηχητικού Σχολείου και οι Κυρίες ενοριακής δράσης,

σας εύχονται

για τις Αγιες ημέρες των Χριστουγέννων, χρόνια πολλά και ευλογημένα. Ο Κύριός μας, να σας παρέχει υγεία και δύναμη σε εσάς & την οικογένειά σας, το δε αστέρι της Βηθλεέμ να φωτίζει τις καρδιές σας, προς δόξαν του Τριαδικού μας Θεού.

H του Χριστού επιφανεία, του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου


     «Χριστός γεννάται, δοξάσατε, Χριστός εξ ουρανών, απαντήσατε, Χριστός επί γης, υψώθηκε. Ασατε τω Κυρίω πάσα η γη.» Μ' ένα λόγο : Ας ευφραίνωνται οι ουρανοί και ας αγάλλεται η γη για τον επουράνιο, που κατόπιν έγινε επίγειος. Ο Χριστός παρουσιάζεται με ανθρώπινο σώμα, αγαλλιάσθε με τρόμο και χαρά. Με τρόμο για την ενοχή της αμαρτίας και με χαρά για την ελπίδα της σωτηρίας.
Πάλι διαλύεται το σκοτάδι, πάλι υπάρχει το φως. Πάλι τιμωρείται με σκοτάδι η Αίγυπτος και πάλι ο ισραηλιτικός λαός φωτίζεται με τον πύρινο στύλο. Ο λαός που καθόταν στο σκοτάδι της αγνοίας, ας δη το μεγάλο φως της θεογνωσίας. «Τα αρχαία παρήλθεν, ιδού γέγονε τα πάντα καινά». Το νεκρό γράμμα υποχωρεί. Το πνεύμα επικρατεί. Οι σκιές του νόμου περνούν. Η αλήθεια θριαμβεύει. Ο Μελχισεδέκ, που ήταν ένας τύπος, τώρα δείχνει ποιόν προεσήμαινε, δηλαδή τον Χριστό. Αυτός, που ως Θεός δεν έχει μητέρα, γεννιέται χωρίς πατέρα. Γιατί στον Δημιουργό της φύσεως δεν ισχύουν οι φυσικοί νόμοι. Όλα τα έθνη χειροκροτήστε, γιατί «παιδίον εγεννήθη ημίν, υιός και εδόθη ημίν, ου η αρχή επί του ωμού αυτού και καλείται το όνομα αυτού μεγάλης βουλής άγγελος». Ας φωνάζη δυνατά ο Ιωάννης Βαπτιστής : «Ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου». Και εγώ θα φωνάζω την δύναμη και τη σημασία της μεγάλης αυτής ημέρας (των Χριστουγέννων).
      Αυτός που είναι άναρχος και αιώνιος, τώρα λαμβάνει αρχή. Αυτός που είναι αυθύπαρκτος , δημιουργείται. Αυτός που είναι άπειρος , χωρείται στην περιορισμένη ανθρώπινη φύση. Αυτός που πλουτίζει με τα αγαθά Του τον κόσμο, γίνεται φτωχός , παίρνοντας ανθρώπινο σώμα, για να πλουτίσω εγώ με την θεότητά Του. Ποιος μπορεί να παραστήσει πόσος είναι ο πλούτος της αγαθότητός Του; Γι' αυτό και συ μαζί με τον Αστέρα τρέξε και μαζί με τους Μάγους φέρε Του για δώρα, χρυσό και λιβάνι και σμύρνα. Τίμησέ Του ως Βασιλέα και Θεό και ως Λυτρωτή, που νεκρώθηκε για σένα. Μαζί με τους ποιμένες δόξασέ Τον, με τους αγγέλους υμνησέ Τον, με τους αρχαγγέλους σκίρτησε από χαρά. Ας είναι κοινή η πανήγυρις των ουρανίων και των επιγείων δυνάμεων.»

Η εικόνα της Γεννήσεως του Ιησού Χριστού στην Ορθόδοξη τέχνη


Η Γέννησης του Χριστού, το μέγα αυτό γεγονός της ιστορίας του κόσμου, γιορτάζεται από την Αγία Ορθόδοξο Εκκλησία με δοξολογία και κατάνυξη, που θαυμαστά εκφράζονται στην ηδυμελή υμνογραφία και την ειρηνόχυτο εικονογραφία.Έτσι μέσα στο χώρο της Εκκλησίας ο απλός ορθόδοξος χριστιανός ζει το μυστήριο της σαρκώσεως με τις αισθήσεις του, που μεταμορφώνονται, για να γίνουν μέσα κοινωνίας με το άρρητο. Προσκυνώντας την εικόνα της Γεννήσεως «βλέπει» με τα μάτια του τη θεολογία της Σαρκώσεως και αισθάνεται την ευφροσύνη της ενανθρωπήσεως. Αλλά και ο άγευστος πνευματικής ζωής μελετητής, μπορεί κι' από αυτήν και μόνο την εικόνα ν' αντιληφθεί το πνευματικό μεγαλείο, το μυστικό βάθος και το αισθητικό κάλλος της Ορθοδόξου τέχνης, που συνήθως τη λέμε βυζαντινή.
      Την εικόνα της Γεννήσεως στην ολοκληρωμένη της μορφή τη βρίσκουμε κυρίως στους έπειτα από την εικονομαχία χρόνους. Στην Ελλάδα μας έχουν σωθεί δύο εκκλησίες του 11ου αι., καθολικά άλλοτε των Μοναστηριών του Οσ. Λουκά και του Δαφνιού, που στα ψηφιδωτά τους βλέπουμε την παράσταση της Γεννήσεως στην αυθεντικώτερή της μορφή. Ας συνοψίσουμε τα βασικά στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα.
      Το κεντρικό τμήμα καταλαμβάνει βουνό «βραχώδες, αλλ' εύχαρι και φωτεινόχρωμο», που στην κοιλιά του ανοίγεται σκοτεινόχρωμο σπήλαιο και μέσα φάτνη με τον νήπιο Χριστό εσπαργανωμένο, ενώ η Παναγία - Μητέρα του είναι στο πλάι ξαπλωμένη πάνω σ' ένα στρώμα. Άλλοτε εικονίζεται καθισμένη ή γονατιστή. Πίσω από τη φάτνη προβάλλουν τα κεφάλια τους δύο αγαθά ζώα, βόδι και ονάριο ζεσταίνοντας το θείο Βρέφος με την αναπνοή τους. Έξω από το σπήλαιο, στο κάτω άκρο της εικόνας, κάθεται συλλογισμένος ο Ιωσήφ έχοντας ίσως ακόμη το σαράκι της αμφιβολίας μέσα του. Στην άλλη άκρη της εικόνας παριστάνεται το πρώτο λουτρό, που έκανε η μαία Σαλώμη στο Νεογέννητο.


Δεξιά κι' αριστερά από το βουνό άγγελοι προσκυνούν και δοξολογούν το Χριστό ή φέρνουν στους ποιμένες, που ξενυχτούν, το χαροποιό άγγελμα. Ένα τσοπανόπουλο κάθεται διπλοποδισμένο παίζοντας φλογέρα. Ζωγραφίζονται ακόμη και άλλοι τσοπάνοι με τα κοπάδια τους. Από την άλλη άκρη έρχονται ντυμένοι με τις εξωτικές τους φορεσιές οι τρεις Μάγοι κομίζοντας τα βασιλικά τους δώρα. Ο λαμπρός αστέρας, που τους οδηγούσε, έχει σταθεί πάνω από το σπήλαιο, «ωσάν δροσοσταλίδα κρεμάμενη άνωθεν της κεφαλής του Χριστού», όπως γράφει ο μακαριστός Φώτης Κόντογλου. Ο ίδιος αγιογράφος - συγγραφέας ολοκληρώνει την περιγραφή της παραστάσεως με τη λιτή φύση, που τη στολίζει: «Άγρια πρινάρια και ευώδη χόρτα, μυρσίνες, θυμάρια και αλλά στολίζουν ταπεινά τους βράχους, όπως τα βλέπει κανένας εις τα ευλογημένα βουνά της πατρίδος μας».
      Είπαμε στην αρχή, ότι η εικόνα φανερώνει τη θεολογία, τον πνευματικό χαρακτήρα της Γεννήσεως. και πριν να δούμε το καθένα στοιχείο της συνθέσεως τί συμβολικά αποκαλύπτει, ας δούμε ολόκληρη τη σύνθεση μαζί και την τεχνοτροπία της. Η σύνθεση στοιχείων από την ιστορική πραγματικότητα (βουνό, σπήλαιο, φάτνη, κ.λ.π.) με το πνευματικό στοιχείο του Ουρανού, που συμβολίζει το χρυσό βάθος της εικόνας, καθώς και ο αντιρεαλιστικός δισδιάστατος χαρακτήρας της ζωγραφικής μας δίνουν οπτικά τη σύνθεση του γήινου και του θείου, την ένωση του ανθρωπίνου και του θείου. Και αυτό γιατί ούτε ανθρωποποιεί την παράσταση σαν μια παχυλή ειδωλοποίηση στον καθρέφτη, ούτε αφαιρεί την ιστορικότητα των γήινων στοιχείων και συστατικών, αλλά τα μεταμορφώνει. Η σύνθεση ακολουθεί περισσότερο — στις λεπτομέρειες ιδίως — την υμνογραφική παράδοση, που έχει σχέση με τα λεγόμενα Απόκρυφα Ευαγγέλια. Έτσι ζωγραφίζεται σπήλαιο σκοτεινόχρωμο, σαν τη σκοτεινιά του προχριστιανικού κόσμου, όπου λάμπει κατάλευκο το εσπαργανωμένο Βρέφος.


      Στη Δυτική ζωγραφική ο μικρός Χριστός εικονίζεται γυμνός, ενώ το Ευαγγέλιο σαφώς μας λέει «και σπαργάνωσεν αυτόν και ανέκλινεν αυτόν εν τη φάτνη» (Λουκ. Β' 6).Τα δύο ζωντανά μας υπενθυμίζουν κάθε φορά που προσκυνούμε την εικόνα ότι «Έγνω βους τον κτησάμενον και όνος την φάτνην του Κυρίου αυτού, Ισραήλ δε με ουκ έγνω και ο λαός μου ου συνήκεν» ( Ησαΐας Α', 3)Την κεντρική θέση στη σύνθεση κατέχει μαζί με το Χριστό η Παναγία και έχει κανείς την εντύπωση, ότι αποτελούν τον κεντρικό κύκλο δείχνοντας τη σημασία της Παναγίας στο σχέδιο της σωτηρίας του ανθρώπου, αλλά και δια της Παναγίας τονίζεται η σημασία του ανθρωπίνου γένους και η συμβολή του στη θεία συγκατάβαση. Ο Ιωσήφ μένει έξω από το κύκλωμα αυτό. Έτσι αμέσως με την πρώτη ματιά συνειδητοποιεί ο πιστός ότι άνανδρος η σύλληψις, και ο 'Ιωσήφ, καθώς μάλιστα κάθεται συλλογισμένος, επιβεβαιώνει με την άγνοια του, αλλά και την αμφιβολία του το μέγα μυστήριον. Ένα τροπάριο της Εκκλησίας θαρρείς ότι υπομνηματίζει αυτήν την αμφιβολία:

«Τάδε λέγει Ιωσήφ προς την Παρθένον Μαρία, τι το δράμα τούτο, ο έν σοι τεθέαμαι; Απορώ και εξίσταμαι και τον νουν καταπλήττομαι.... ουκ έτι φέρω λοιπόν, το όνειδος ανθρώπων...».

Η σκεπτική στάση του Ιωσήφ δίνει κουράγιο σ' όσους ταλαιπωρούνται από λογισμούς αμφιβολίας, όσον άφορα τη μυστηριακή Γέννηση. Όσοι δεν μπορούν να δεχτούν με απλή καρδιά, το μήνυμα του Ευαγγελίου, όπως οι καλόκαρδοι ποιμένες, ελπίζουν στο έλεος του Θεού για την υπέρβαση των αμφιβολιών και των διαφόρων δεινών λογισμών. Γιατί σε άλλο τροπάριο ο Ιωσήφ θα δώσει την απάντηση:«Εγώ, φησί, τους προφητας ερευνήσας και χρηματισθείς υπό αγγέλου πέπεισμαι ότι Θεόν γεννήσει η Μαρία ανερμηνεύτως».
Οι Μάγοι — σοφοί και καλοπροαίρετοι αναζητητές της αλήθειας του καιρού τους γίνονται εδώ εκπρόσωποι όλων όσων ψάχνουν και πορεύονται δρόμους μακρυνούς, για να βρουν την ένσαρκο αλήθεια, που είναι ο τεχθείς Χριστός.Μένει ακόμα η τρυφερή λεπτομέρεια του πρώτου λουτρού του Βρέφους. Ίσως παραξενεύει καμιά φορά τους πιστούς η σκηνή αυτή, αλλά η Παράδοση τη δέχεται ήδη από τον 6ον αι. μέχρι σήμερα με σποραδικές εξαιρέσεις. Στο τρυφερό αυτό γεγονός, εκτός από μία οικειότητα, που προσδίδουν στην εικόνα ορισμένοι θεολόγοι, βλέπουν μιαν ακόμη επίρρωση στην πίστη της σαρκώσεως και ενανθρωπήσεως του Λόγου. Κι' ακόμη με το βύθισμα στο λουτρό πιστεύουν ότι προεικονίζεται η Βάπτισις του Κυρίου.
      Αν κάνουμε μια σύγκριση με την εικονογραφία στη Δύση, ιδίως μετά από την Αναγέννηση, θα βρούμε αρκετές διαφορές, που μερικές σημαίνουν τη διαφορά του πνεύματος ανάμεσα στις δυο παραδόσεις. το σπήλαιο γίνεται ένας στάβλος ιδωμένος με ρομαντική ματιά, που όλο και τον εξωραΐζει. Η Παναγία είναι μια όμορφη χωριατοπούλα και ο Χριστός ένα χαριτωμένο παχουλό μωρό, που εικονίζεται μάλιστα γυμνό. Ο Ιωσήφ παίρνει θέση δίπλα στο Βρέφος, ισάξια με την Παναγία. Η προσκύνηση των Μάγων μετατρέπεται σε μια πολυπρόσωπη παρέλαση της αριστοκρατίας του καιρού του ζωγράφου. Ο συναισθηματισμός με τις ρομαντικές προεκτάσεις του και κάποτε τις κλασσικιστικές αναμνήσεις του παραμερίζει το Μυστήριο μεταλλάσσοντας τη συμβολική απεικόνιση του αρρήτου αυτού μυστηρίου σε ωραία καταγραφή ενός μυθικό - ιστορικού γεγονότος μέσα στα πλαίσια της Ουμανιστικής αμορφίας και της καλομελετημένης αρμονίας.
      Επιστρέφοντας στην Ορθόδοξη Εικόνα της Γεννήσεως βλέπουμε πράγματα, που ξεπερνούν τη λογική και την καλοστημένη τάξη. Βλέπουμε πράγματα για την κρίση μας παράδοξα. Ο Χριστός π.χ. να εικονίζεται στη φάτνη και συγχρόνως και στο λουτρό. Οι Μάγοι να παριστάνονται δύο φορές.
       Το χρόνο ο ορθόδοξος ζωγράφος τον χρησιμοποιεί ελεύθερα, γιατί ο Χριστός είναι έξω από το χρόνο. Γιατί κι' αν σαρκώθηκε και γεννήθηκε σε μια ιστορική στιγμή, δεν παύει να είναι χτες και σήμερα και αύριο ο Ιδιος. Αυτή την υπέρβαση του χρόνου, το λειτουργικό χρόνο, όπου τα πάντα είναι παρόν, μας παρουσιάζει με τα μέσα της η ζωγραφική.   Η ορθόδοξη εικόνα της Γεννήσεως μορφοποιεί τη θεολογία της Εκκλησίας, βρίσκοντας το μέτρο ανάμεσα στο θεϊκό και το ανθρώπινο, δοξολογεί με χρώματα και σχήματα, με τρυφερότητα, αλλά χωρίς γλυκερότητα, την ενανθρώπηση και προσφέρει στον πιστό την πύλη για την είσοδο στο Μυστήριο, αλλά και την αισθητική χαρά και ευφροσύνη της αληθινής τέχνης.