Παρασκευή 29 Απριλίου 2011

Φωτογραφίες από το Μεγαλοβδόμαδο και την Ανάσταση στην Γραμματικού Αιτωλ/νίας

Μέσα σε κλίμα βαθείας θρησκευτικής κατάνυξης και με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου, η ενορία της Γραμματικούς γιόρτασε τις Άγιες ημέρες των Παθών του Κυρίου αλλά και της Αναστάσεως Αυτού.
Παραθέτουμε φωτογραφίες από τα αναγραφόμενα


 Τα κορίτσια του Κατηχητικού μας και οι κυρίες Ενοριακής δράσης στολίζουν τον Επιτάφιο του Κυρίου



Η Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών, πρωί της Μεγάλης Παρασκευής
Σήμερον κρεμάται επί ξύλου, ο εν ύδασι τήν γήν κρεμάσας. Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται, ο τών Αγγέλων Βασιλεύς. Ψευδή πορφύραν περιβάλλεται, ο περιβάλλων τόν ουρανόν εν νεφέλαις. Ράπισμα κατεδέξατο, ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τόν Αδάμ. Ήλοις προσηλώθη ο Νυμφίος τής Εκκλησίας. Λόγχη εκεντήθη, ο Υιός τής Παρθένου. Προσκυνούμέν σου τά Πάθη Χριστέ. Δείξον ημίν καί τήν ένδοξόν σου Ανάστασιν.


Ότε εκ τού ξύλου σε νεκρόν, ο Αριμαθαίας καθείλε, τήν τών απάντων ζωήν, σμύρνη καί σινδόνι σε Χριστέ εκήδευσε, καί τώ πόθω ηπείγετο, καρδία, καί χείλει, σώμα τό ακήρατον, σού περιπτύξασθαι, όμως συστελλόμενος φόβω, χαίρων ανεβόα σοι. Δόξα, τή συγκαταβάσει σου Φιλάνθρωπε

Ο ευσχήμων Ιωσήφ, από τού ξύλου καθελών τό άχραντόν σου Σώμα, σινδόνι καθαρά, ειλήσας καί αρώμασιν, εν μνήματι καινώ κηδεύσας απέθετο
Σέ τόν αναβαλλόμενον, τό φώς ώσπερ Ιμάτιον, καθελών Ιωσήφ από τού ξύλου, σύν Νικοδήμω, καί θεωρήσας νεκρόν γυμνόν άταφον, ευσυμπάθητον θρήνον αναλαβών, οδυρόμενος έλεγεν. Οίμοι, γλυκύτατε Ιησού! όν πρό μικρού ο ήλιος εν Σταυρώ κρεμάμενον θεασάμενος, ζόφον περιεβάλλετο, καί η γή τώ φόβω εκυμαίνετο, καί διερρήγνυτο ναού τό καταπέτασμα, αλλ' ιδού νύν βλέπω σε, δι' εμέ εκουσίως υπελθόντα θάνατον, πώς σε κηδεύσω Θεέ μου; ή πώς σινδόσιν ειλήσω; ποίαις χερσί δέ προσψαύσω, τό σόν ακήρα τον σώμα; ή ποία άσματα μέλψω, τή σή εξόδω Οικτίρμον; Μεγαλύνω τά Πάθη σου, υμνολογώ καί τήν Ταφήν σου, σύν τή Αναστάσει, κραυγάζων. Κύριε δόξα σοι.






















Παραλαμβάνοντας το Άγιο Φως στην είσοδο του Ιερού Ναού


Δεύτε λάβετε φώς εκ τού ανεσπέρου φωτός, καί δοξάσατε Χριστόν, τόν αναστάντα εκ νεκρών.




Σάββατο 23 Απριλίου 2011

Η Θεολογία της Αναστάσεως του Ιησού Χριστού, στην περί ανακεφαλαιώσεως διδασκαλία του Αγίου Ειρηναίου


Το θεσπέσιο γεγονός της εκ νεκρών Αναστάσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού αποτελεί για τη συνείδηση της Αγίας μας Εκκλησίας την φλόγα και τη ζέση, η οποία δίνει τη δύναμη και την ενέργεια σε Αυτή να πορεύεται αταλάντευτη στους αιώνες. Στην αντίθετη περίπτωση « ει δε Χριστός ουκ εγήγερται, κενόν άρα το κήρυγμα ημών, κενή δε και η πίστις υμών. Ευρισκόμεθα δε και ψευδομάρτυρες του Θεού, ότι εμαρτυρήσαμεν κατά του Θεού ότι ήγειρε τον Χριστόν, όν ουκ ήγειρεν» (Α΄Κορ.15,14-15). Εάν έλειπε από την Εκκλησία το γεγονός της Αναστάσεως, Αυτή θα ήταν καταδικασμένη να σβήσει συγχρόνως με τη γέννησή της! Γι’ αυτό το λόγο η Ανάσταση του Κυρίου μας είναι για ολόκληρο το χριστιανικό κόσμο, και ιδιαίτερα για την Ορθοδοξία μας, η «εορτή των εορτών και η πανήγυρις των πανηγύρεων» και όλοι οι πιστοί «αγαλομένω ποδί» προσέρχονται να απολαύσουν την πλούσια πνευματική τράπεζα του Αναστάντα Λυτρωτή μας.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας με εμφανή ενθουσιασμό έδωσαν στα συγγράμματά τους την αληθινή διάσταση στο μεγάλο γεγονός της Αναστάσεως του Χριστού μας. Ο άγιος Ειρηναίος επίσκοπος Λουγδούνου (Λυώνος),(+199) είναι ένας από αυτούς. Στην περίφημη περί ανακεφαλαιώσεως θεολογία του εντάσσει το γεγονός αυτό στο γενικότερο σχέδιο της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους. Στο θεανδρικό Πρόσωπο του Ιησού Χριστού συντελέσθηκε η αναδημιουργία του πεπτωκότος ανθρώπου και ολοκλήρου της κτίσεως (Ειρην. C.H.. III,16,6). Η Ενανθρώπηση και η Ανάσταση του Λυτρωτή είναι οι δύο κορυφαίοι σταθμοί του έργου της απολυτρώσεως. Δια της Ενανθρωπήσεως του Λόγου ο Θεός εισέρχεται στην ιστορία, δια της Αναστάσεώς Του ο άνθρωπος εισέρχεται στην αιωνιότητα! Η Ενανθρώπηση είναι η ευλογημένη αρχή η Ανάσταση είναι το θριαμβευτικό πέρας του θείου έργου της σωτηρίας του κόσμου.
Ο πρώτος Αδάμ, ο χοϊκός προπάτοράς μας, σύμφωνα με τον ιερό Πατέρα, εξαιτίας του πονηρού και της δικής του συγκαταθέσεως εξέπεσε και έγινε φορέας του κακού και της αμαρτίας και υποκείμενος του θανάτου. Ο Χριστός, ο δεύτερος Αδάμ (Α΄Κορ.15,45) επειράσθη και Αυτός από τον πονηρό για την ικανοποίηση της φυσικής ανάγκης της τροφής ( Γεν.3, 15 ). Όμως Αυτός δεν υπέκυψε, όπως ο πρώτος Αδάμ, στην παγίδα του πονηρού. Έμεινε υπάκουος στο θέλημα του «πέμπψαντός του Πατρός» (Ιωάν.4,34). Η έπαρση του χοϊκού Αδάμ απέκοψε το ανθρώπινο γένος από τη ζωή και το οδήγησε στο θάνατο. Αντίθετα η έσχατη υπακοή και η ταπείνωση (Φιλιπ.2,8) του Χριστού νίκησε το θάνατο και επανένωσε την ανθρωπότητα με τη ζωή,
Ο θάνατος δεν είναι στοιχείο της ανθρωπίνης φύσεως, αλλά είναι προϊόν της αμαρτίας (Ρωμ.6,23 ). Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε από το Θεό να ζει αθάνατος. Η αμαρτία όμως εισήγαγε τον θάνατο στην ανθρώπινη φύση ως αφύσικη κατάσταση. Η νίκη του Χριστού κατά του θανάτου και του Άδη θεράπευσε την ανθρώπινη φύση από το ξένο και αφύσικο αυτό στοιχείο. Η Ανάσταση δε του Λυτρωτή « απαρχή (της αναστάσεως) των κεκοιμημένων εγένετο» (Α΄Κορ.15,20 ). Η Ανάσταση του Κυρίου κατέρριψε όλους τους φραγμούς που εμποδίζουν τον άνθρωπο να εισέλθει στην αιωνιότητα,(Ειρην. C.H.V.23, 2, P.G.7, 1182-1183). Η εν Χριστώ σωτηρία είναι ουσιαστικά «εκκένωσις του θανάτου» και χορήγηση της ζωής (Ειρην. C.H.III,23,7).
To ξύλο της Εδέμ (Γεν.2ο κεφ) έγινε η αιτία της πτώσεως του πρώτου ανθρώπου. Δι’ αυτού ο γενάρχης ξέπεσε και κατεστάθη θνητός. Το ξύλο του Σταυρού έγινε αιτία να ξαναγίνει πάλι ο άνθρωπος αθάνατος. «Η αμαρτία, γράφει ο ιερός πατήρ, η οποία προήλθεν εκ του ξύλου, εξηλείφθη δια του ξύλου της υπακοής, επί του οποίου εσταυρώθη ο Υιός του ανθρώπου, υπακούων εις τον Θεόν, καταργήσας ούτω την γνώσιν του κακού συνετέλεσεν, ώστε να ανθίση εις τας ψυχάς των ανθρώπων η γνώσις του καλού. Επειδή δε το κακόν συνίσταται εις την ανυπακοήν κατά του Θεού, το καλόν συνίστα εις την υπακοήν. . . Ώστε δια της μέχρι θανάτου, και δη θανάτου Σταυρού, υπακοής του εξιλέωσε την αρχαίαν διά του ξύλου προκληθείσαν ανυπακοήν. . . Ήτο δίκαιον και αναγκαίον αυτός, ο οποίος κατέστη ορατός, να οδηγήση όλα τα ορατά πράγματα εις την εις την συμμετοχήν του Σταυρού Του και ούτως υπό την ορατήν Του μορφήν η επίδρασίς Του εγένετο αισθητή εις όλα τα ορατά πράγματα» ( Ειρην. Επίδ. Αποστ. Κηρύματος 34).
Το μέγα γεγονός της Αναστάσεως του Σωτήρος ο άγιος Ειρηναίος το συνδυάζει με το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Η πραγματικότης της Αναστάσεως συνδέεται με την πραγματικότητα της αληθούς μεταβολής του άρτου και του οίνου σε Σώμα και Αίμα Χριστού (Ειρην. C.IV,18,4-5). Ο κοινωνών του αναστημένου και αυθαρτοποιημένου Σώματος του Κυρίου, καθίσταται και ο ίδιος δυνάμει αναστηθείς και αφθαρτοποιηθείς εν Χριστώ (C.IV,5,5 και 33,2).
Η πίστη στην Ανάσταση του Κυρίου, κατά τον ιερό πατέρα, αποτελεί το θεμελιώδες κεφάλαιο της χριστιανικής σωτηριολογίας. «Εάν (ο Χριστός) δεν εγεννήθη, άρα δεν απέθανε, και εάν δεν απέθανε, δεν ανέστη εκ νεκρών, δεν εθριάμβευσεν άρα επί του θανάτου και δεν κατήργησε το κράτος του, και εάν δεν εθριάμβευσεν επί του θανάτου, πως θα δυνηθώμεν να υψωθώμεν μέχρι της ζωής ημείς, οι οποίοι εξ αρχής υποκείμεθα εις τον θάνατον, Όσοι λοιπόν δεν παραδέχονται την σωτηρίαν του ανθρώπου, και δεν πιστεύουν, ότι ο Θεός θα τους αναστήση εκ νεκρών, ούτοι περιφρονούν την γέννησιν του Κυρίου ημών. Ο Λόγος του Θεού, ευδοκήσας να σαρκωθεί, εδέχθη αυτήν την γέννησιν, δια να μας αποδείξη την ανάστασιν της σαρκός και να προηγηθή όλων ημών εις τον ουρανόν» ( Ειρην. Επίδ. Αποστ. Κηρυγμ. 39).
Ο Θεός Λόγος με την θεία Ενανθρώπησή Του έγινε όμοιος με τον άνθρωπο κατά πάντα εκτός της αμαρτίας. Αυτήν την ανθρώπινη τραυματισμένη και αμαυρωμένη από την αμαρτία εικόνα με την Ανάστασή Του την αυθαρτοποίησε και τη θέωσε, έτσι ώστε «και την εικόνα έδειξεν αληθώς, αυτός τούτο γενόμενος όπερ ήν εικών αυτού, και την ομοίωσιν βεβαίως κατέστησε, συνεξομοιώσας τον άνθρωπον τω αοράτω Πατρί» (Ειρην. C.H.IV,16,2). H νέα αναδημιουργηθείσα εν Χριστώ ανθρώπινη φύση είναι η ίδια η ένδοξη μεταναστάσιμη ανθρώπινη φύση του Χριστού. Ο «κολλώμενος τω Κυρίω» (Α΄Κορ.6,17) μετέχει αυτής της θεωμένης και δοξασμένης φύσεως. Χάρη στο σωτηριώδες έργο του Χριστού, με επιστέγασμα την Ανάστασή Του, «ο γεννητός και πεπλασμένος άνθρωπος κατ΄εικόνα και ομοίωσιν του αγεννήτου γίνεται Θεού» (Ειρην. C.H.IV, 38,3).
Ο Αναστάς Χριστός, όπως ευστοχότατα θεολόγησε ο μεγάλος αυτός πατέρας της αρχαίας Εκκλησίας μας, ανακεφαλαίωσε στον εαυτό του τον πεπτωκότα άνθρωπο και δια του εκουσίου Πάθους και της Αναστάσεώς Του συνέτριψε ολοκληρωτικά και μόνιμα το κράτος του διαβόλου και κατήργησε τον «ολετήρα της κτίσεως». Η Ανάσταση του Σωτήρος μας είναι το επιστέγασμα της αποκαταστάσεως και ανακεφαλαιώσεως του μεταπτωτικού ανθρώπου και ολοκλήρου της δημιουργίας. Γι’ αυτό δικαιολογημένα η αγία μας Εκκλησία μας καλεί να «Προσέλθωμεν λαμπαδηφόροι, τω προϊόντι Χριστώ εκ του μνήματος, ως νυμφίω, και συνεορτάσωμεν, ταις φιλεόρτοις τάξεσι, Πάσχα Θεού το σωτήριον»

Θεολογικό σχόλιο στην Ανάσταση του Κυρίου, του κ Λάμπρου Σκόντζου


Η λαμπροφόρος Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ τὴν κορυφαία ἐορτολογικὴ ἐκδήλωση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. Μόνη Αὐτή, σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν αἱρετικὴ ἐτεροδοξία, βιώνει ἀδιάκοπα τὸ γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ὡς τὴν πιὸ χαροποιὸ καὶ ἐλπιδοφόρα ἐμπειρία τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας. Ὁ κάθε ὀρθόδοξος πιστὸς δὲν ἑορτάζει ἁπλὰ τὴν Ἔγερση τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ ζεῖ τὸ συγκλονιστικὸ αὐτὸ γεγονός, ὡς μιὰ προσωπικὴ μεταμόρφωση καὶ ἀνάσταση!
Τὴν ἁγία αὐτὴ ἡμέρα, τὴν «ἑορτὴ τῶν ἑορτῶν καὶ τὴν πανήγυρη τῶν πανηγύρεων» κατὰ τὸν ἱερὸ ὑμνογράφο τοῦ Πάσχα ἐορτάζεται ἡ νίκη τοῦ Ἀγαθοῦ κατὰ τοῦ Κακοῦ, ἡ ἐπικράτηση τοῦ φωτὸς στὸ νοητὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς φθορᾶς, ἡ κατάργηση τοῦ Ἅδη καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα ἡ ἀναίρεση τοῦ θανάτου, τοῦ χειρότερου ἐχθροῦ τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. «Ἔσχατος ἐχθρὸς καταργεῖται ὁ θάνατος» (1Κορ.15:26) ἀναφωνεῖ ἐνθουσιωδῶς ὁ ἀπόστολος Παῦλος!
Ἡ εἴσοδος τοῦ κακοῦ στὸν κόσμο μαζὶ μὲ τὰ ἄλλα μύρια κακά, ἔφερε καὶ τὸν θάνατο, ὡς τὴν φυσικὴ κατάληξη μιᾶς ἀφάνταστα μαρτυρικῆς ζωῆς. Ὁ πικρὸς Ἅδης ὑπῆρξε ὁ τόπος κατάληξης ὅλων τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν. Ἡ ἔννοια τῆς ἀθανασίας, ὡς τὸ σπουδαιότερο ἀρχέγονο δῶρο τοῦ Θεοῦ στὸν ἄνθρωπο, ἔμεινε ὡς μιὰ μακρινὴ ἀνάμνηση στὴν ἀνθρώπινη σκέψη καὶ ὡς μιὰ ἀμυδρὴ προσδοκία ἀνάκτησής της στὸ μέλλον.
Ἡ λαχτάρα γιὰ τὴν νίκη τοῦ θανάτου ἐκφράστηκε ποικιλότροπα μέσα στὶς διάφορες μυθολογίες τῶν λαῶν. Οἱ προφῆτες καὶ οἱ συγγραφεῖς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὡς ὄργανα τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴν προετοιμασία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους γιὰ τὴν ἐν Χριστῷ σωτηρία, προείδαν πιὸ καθαρὰ τὴν μελλοντικὴ νίκη τῆς ζωῆς κατὰ τοῦ θανάτου. Ὁ Ἴδιος ὁ Θεὸς θὰ δοκιμάσει τὸ πικρὸ ποτήρι τοῦ θανάτου καὶ θὰ νικήσει τὸν Ἅδη, θὰ τὸν συλήσει ἀπὸ τοὺς ἀπ’ αἰῶνος δεσμίους τοῦ νεκροὺς καὶ θὰ κλείσει ὁριστικὰ τὸ δρόμο τοῦ θανάτου γιὰ τοὺς πιστούς Του. Ὁ μοναδικὸς ζωντανὸς Θεὸς εἶναι ὁ Ἴδιος ἡ ζωὴ καὶ ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς σὲ ὅλα τὰ ὄντα. Αὐτὸς «θανατοὶ καὶ ζωογονεῖ, κατάγει εἰς ᾄδου καὶ ἀνάγει» (1Βασιλ.2:6). Ὁ Ἠλίας καὶ ὁ Ἐλισαῖος ἀνασταίνουν νεκροὺς στὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου (3Βασιλ.17:23, 4Βασιλ.4:33). Ὁ προφήτης Ὠσηέ, προβλέποντας τὴν εἰς ᾄδου κάθοδον τοῦ Μεσσία, τὴν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασή Του καὶ τὴν συντριβὴ τοῦ θανάτου διακηρύσσει στοὺς ἄπιστους συμπατριῶτες τοῦ «Πορευθῶμεν καὶ ἐπιστρέψωμεν πρὸς Κύριον! … Ὑγιάσει ἡμᾶς μετὰ δυὸ ἡμέρας, ἐν τῇ τρίτῃ ἡμέρα ἐξαναστηθώμεθα καὶ ζησόμεθα ἐνώπιον αὐτοῦ» (Ὠσηὲ 6:1) καὶ γι’ αὐτὸ σκιρτώντας ἀπὸ ἄκρατο ἐνθουσιασμὸ φωνάζει νὰ τὸ ἀκούσουν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι «Ποῦ σου ἡ δίκη σου, θάνατε, ποῦ τὸ κέντρον σου ᾄδη;» (Ὠσηὲ 13:14).
Στὸ θεανδρικὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ βρῆκε τὸ ἀνθρώπινο γένος τὸν πραγματικὸ λυτρωτή του. Αὐτός, ὡς ὁ σαρκωμένος Θεός, ὑλοποίησε τὸ θεῖο σχέδιο τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου. Πέτυχε τὴ σωτηρία μας ὡς διδάσκαλος, ὡς ἱερεὺς καὶ ὡς βασιλεύς. Δίδαξε πρωτόγνωρη διδασκαλία, ἀποκάλυψε τὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ καὶ ἔδωσε νέο τρόπο ζωῆς στοὺς ἀνθρώπους. Ἱερούργησε τὴν πιὸ ἀποτελεσματικὴ θυσία ὅλων τῶν ἐποχῶν, μὲ ἱερεῖο ἄμωμο τὸν ἴδιό Του τὸν ἑαυτό, πάνω στὸν φρικτὸ Γολγοθὰ καὶ πέτυχε τὴν περιπόθητη καταλλαγῆ τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸ Θεό. «Ὁ δὲ Θεὸς πλούσιος ὧν ἐν ἐλέει, διὰ τὴν πολλὴν ἀγάπην αὐτοῦ ἢν ἠγάπησεν ἡμᾶς καὶ ὄντας ἡμᾶς νεκροὺς τοὶς παραπτώμασι συνεζωοποίησε τῷ Χριστῷ… καὶ συνήγειρε καὶ συνεκάθησεν ἐν τοὶς ἐπουρανίοις» (Ἔφ.2:4-6). Τέλος ὡς θριαμβευτικὸς νικητής, νίκησε τὶς ἀντίθεες δυνάμεις καὶ τὸ κακό, νίκησε τὸ θάνατο καὶ ἀνέστη ἀπὸ τοὺς νεκρούς, ἀνελήφθη στοὺς οὐρανοὺς καὶ κάθισε στὰ δεξιὰ τοῦ Θεοῦ, συνεχίζοντας τὸ ἀπόλυτο καὶ ἀναντικατάστατο μεσιτικὸ Τοῦ ἔργο. Ἀποτέλεσμα: «Νυνὶ δὲ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ὑμεῖς οἱ ποτὲ ὄντες μακρὰν ἐγγὺς ἐγενήθητε ἐν τῷ αἵματι τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸς γὰρ ἐστὶν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας τὰ ἀμφότερα ἐν καὶ τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας, τὴν ἔχθραν, ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ τὸν κόσμον τῶν ἐντολῶν ἐν δογμασι καταργήσας, ἵνα τοὺς δυὸ κτίση ἐν ἐαυτῷ εἰς ἕνα καινὸν ἄνθρωπον ποιῶν εἰρήνην» (Ἔφ.2:13-15).
Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς διακήρυξε: «Ἐγὼ εἰμὶ ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή, ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ κᾶν ἀποθάνη ζήσεται» (Ἰωάν.11:25). Αὐτὸς εἶναι ὁ μόνος, ὁ Ὁποῖος μπορεῖ νὰ νικήσει τὸν θάνατο. Μὲ τὴν λαμπροφόρο Ἀνάστασή Του πραγματοποίησε αὐτὴ τὴν λαμπρὴ νίκη, ἀνάστησε τὸ σῶμα Του καὶ μαζὶ ὁλόκληρη τὴν ἀνθρώπινη φύση, δηλαδὴ ὅλα τὰ ἀνθρώπινα πρόσωπα ὅλων τῶν ἐποχῶν, ὡς κύτταρα τοῦ σώματός Του. «Ὥσπερ γὰρ ἐν τῷ Ἀδὰμ πάντες ἀποθνήσκουσιν, οὕτω καὶ ἐν τῷ Χριστῷ πάντες ζωοποιηθήσονται» (1Κορ.15:22). Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ κάθε ἄνθρωπος εἶναι ἤδη ἀναστημένος δυνητικὰ ἀπὸ τὴν ἡμέρα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Εἶναι μιὰ δυνητικὴ κατάσταση τὴν ὁποία μπορεῖ νὰ ἀποδεχτεῖ καὶ νὰ ἀξιοποιήσει. Ὁ βιολογικὸς θάνατος, ὡς προσωρινὴ κατάσταση, δὲν αἴρει τὸ γεγονὸς τῆς ἀναστάσεως καὶ τῆς αἰώνιας ζωῆς, διότι «ἔρχεται ὥρα καὶ νῦν ἐστίν, ὅτι οἱ νεκροὶ ἀκούσουσι τῆς φωνῆς τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ καὶ οἱ ἀκούσαντες ζήσονται» ( Ἰωάν.5:25). «Ὁ ἐγείρας τὸν Χριστὸν ἐκ νεκρῶν ζωοποιήσει καὶ τὰ θνητὰ σώματα ὑμῶν διὰ τὸ ἐνοικοῦν αὐτοῦ Πνεῦμα ἐν ὑμίν» (Ρωμ.8:11). Αὐτὴ εἶναι (πρέπει νὰ εἶναι) ἡ μόνιμη χαρὰ στὶς ψυχὲς τῶν πιστῶν τοῦ Χριστοῦ, διότι ἔχουμε τὴ βεβαιότητα, ὅτι χάρις στὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας, «μεταβεβήκαμεν ἐκ τοῦ θανάτου εἰς τὴν ζωήν» (1 Ἰωάν.3:14) καὶ « Πᾶς ὁ ζῶν καὶ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ ἀποθάνη εἰς τὸν αἰῶνα» (Ἰωάν.11:26).
Ἀπτὰ παραδείγματα τῆς ἀναστάσεώς μας εἶναι οἱ θαυμαστὲς νεκραναστάσεις ποὺ ἔκανε ὁ Κύριος κατὰ τὴν ἐπὶ τῆς γῆς παρουσίας Του, τῆς κόρης τοῦ Ἰαείρου (Μάρκ.5:21-42, τοῦ γιοῦ τῆς χείρας στὴ Ναϊν (Λουκ.7:11-17), τοῦ Λαζάρου (Ἰωάν.11:1-44). Ἐπίσης ἡ ἀνάσταση τῶν «κεκοιμημένων ἁγίων» (Ματθ.27:52) κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Σταυρώσεως τοῦ Κυρίου εἶναι οἱ προάγγελοι καὶ τῆς δικῆς μας ἀναστάσεως.
Ἡ λαμπροφόρος Ἀνάσταση τοῦ Σωτῆρος μας σημαίνει ἀκόμα καὶ τὴν ὀντολογικὴ ἀλλαγῆ τοῦ κόσμου. Ὁ παλαιὸς πτωτικὸς κόσμος τῆς φθορᾶς ἄλλαξε κυριολεκτικᾶ σύσταση, διότι μὲ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου νικήθηκαν οἱ ἀντίθεες δυνάμεις τῆς φθορᾶς καὶ ἁπαλλάχτηκε ἀπὸ τὸ κράτος τοῦ διαβόλου. Χάρη στὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ξαναβρῆκε ὁ κόσμος τὴν πραγματικὴ τοῦ θέση μέσα στὴ θεία δημιουργία. Τὴ φθορά, ποὺ δημιούργησε ἡ πτώση, διαδέχτηκε ἡ ἀφθαρσία. Ὁ πιστὸς ἄνθρωπος δὲν ζεῖ πλέον γιὰ νὰ πεθάνει, ἀλλὰ ζεῖ γιὰ νὰ μεταβεῖ στὴν αἰωνιότητα καὶ νὰ συμβασιλεύει αἰώνια μὲ τὸν Χριστό.
Τὸ μέγα καὶ ἀνεπανάληπτο γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου εἶναι γιὰ τοὺς πιστοὺς Τοῦ μιὰ διαρκὴς χαρὰ καὶ ἀτέλειωτη αἰσιοδοξία. Οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι ἔγιναν οἱ διαπρύσιοι κήρυκες τοῦ Εὐαγγελίου στὰ ἔθνη χάρις στὴν ἐμπειρία τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Τὰ νέφη τῶν Μαρτύρων θυσίασαν τὴν πολύτιμη ζωὴ τοὺς χάρις στὴν βεβαιότητα τῆς Ἀναστάσεως. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας ζοῦσαν τὸ γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως ὡς μιὰ ἀτέρμονη προσωπικὴ συγκλονιστικὴ ἐμπειρία.
Αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν ἀναστάσιμη χαρὰ καὶ αἰσιοδοξία θέλει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία νὰ μεταδώσει καὶ σὲ μᾶς σήμερα. Μᾶς καλεῖ νὰ ἀποβάλλουμε τὸ ἄγχος τῆς καθημερινότητας καὶ κυρίως τὸ φόβο τοῦ θανάτου καὶ νὰ διαποτίσουμε τὴν ὕπαρξή μας μὲ τὴν μακάρια ἐλπίδα καὶ τῆς δικῆς μας ἀνάστασης, τῆς ὁποίας τεκμήριο καὶ ἀπαρχὴ ὑπῆρξε ἡ Ζωηφόρος Ἀνάσταση τοῦ Λυτρωτῆ μας Χριστοῦ.

Λόγος Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, στην Αγία και λαμπροφόρο Ανάσταση του Κυρίου


Σήμερον εορτάζομε την λαμπράν νίκην μας. Σήμερον ο Κύριος ημών έστησε το τρόπαιον κατά του θανάτου, κατέλυσε την τυραννία του διαβόλου και μας εχάρισε την οδόν της σωτηρίας διά της αναστάσεως. Όλοι χαίρομεν, σκιρτώμεν, αγαλλόμεθα. Αν και ο Κύριός μας Χριστός ενίκησε και έστησε το τρόπαιον, εν τούτοις κοινή είναι η ευφροσύνη και η χαρά μας. Όλα τούτα τα έκαμε διά την ιδικήν μας σωτηρίαν και με τα ίδια μέσα που μας κατεπάλαισεν ο διάβολος, ακριβώς με τα ίδια τον ενίκησεν ο Χριστός. Έλαβε τα ίδια όπλα και τον κατεπολέμησε με αυτά. Πώς, άκουσέ το. Η Παρθένος, το Ξύλον και ο Θάνατος ήσαν τα σύμβολα της ιδικής μας ήττας. Παρθένος είναι η Εύα. Ουδέποτε είχε γνωρίσει άνδρα, όταν υπέστη την απάτη. Ξύλον είναι το δένδρον και Θάνατος το επιτίμιον εναντίον του Αδάμ. Είδες πως η παρθένος, το ξύλον και ο θάνατος έγιναν τα σύμβολα της ήττας μας; Κοίταξε τώρα πως έγιναν αίτια της νίκης. Αντί της Εύας η Μαρία, αντί του δένδρου της γνώσεως του καλού και πονηρού, το ξύλον του σταυρού, αντί του θανάτου του Αδάμ, ο θάνατος του Κυρίου. Είδες με ποια μέσα ενίκησεν, ενώ με τα ίδια ηττάται; Γύρω από το δένδρον επάλαισε και ενίκησε τον Αδάμ ο διάβολος; Γύρω από τον σταυρόν ενίκησε τον διάβολο ο Χριστός. Και το μεν ξύλον εκείνο, το δένδρον έστελνε εις τον Άδην, ενώ τούτο, το του σταυρού, ανεκάλει και όσους είχον υπάγει εις τον Άδην. Το πρώτον έκρυπτε τον ηττημένον, όπως τον αιχμάλωτον και τον γυμνόν, ενώ το δεύτερον, εδείκνυεν εις όλους τον νικητήν, προσηλωμένον γυμνόν εφ' υψηλού σημείου. Και ο μεν θάνατος εις την πρώτην περίπτωσιν συμπαρέσυρε και τους μετά τον Αδάμ, ενώ ο του Χριστού ανέστησεν αληθώς και τους προ αυτού θανόντας. «Ποίος θα περιγράψει τας δυνάμεις του Κυρίου και θα κάνει να εισακουσθούν όλαι αι αινέσεις του;». Διά του θανάτου εγίναμεν αθάνατοι, ανέστημεν από την πτώσιν και από νικημένοι κατέστημεν νικηταί.
Αυτά είναι τα κατορθώματα του σταυρού, αυτή είναι η μεγίστη απόδειξις της αναστάσεως. Σήμερον σκιρτούν οι άγγελοι και όλαι αι δυνάμεις του ουρανού αγάλλονται ευχαριστούμενοι διά την κοινήν σωτηρίαν του γένους των ανθρώπων. Αν διά την μετάνοιαν και ενός αμαρτωλού γίνεται χαρά εις τον ουρανόν και την γην, πολύ περισσότερον συμβαίνει τούτο διά την σωτηρίαν της οικουμένης. 
Σήμερον ο Χριστός ηλευθέρωσε την ανθρωπίνην φύσιν από την τυραννία του διαβόλου και την επανέφερεν εις την προηγουμένην της ευγένειαν. Όταν λοιπόν ίδω την αρχικήν μου καταβολήν ούτω να νικά τον θάνατον, δεν φοβούμαι πλέον, δεν απεχθάνομαι τον πόλεμον, ούτε κάμπτομαι διά την αδυναμίαν μου, αλλά αισθάνομαι την θείαν δύναμιν σύμμαχόν μου εις το μέλλον. Εκείνος που θα κατανικήσει την τυραννίαν του θανάτου και θα μπορέσει να αχρηστεύσει την δύναμήν του, τί νομίζετε, δεν θα κάνει το παν διά τούς συνανθρώπους του, των οποίων την μορφήν εδέχθη ο Χριστός να λάβει λόγω της μεγάλης του φιλανθρωπίας και να πολεμήσει υπό την ανθρωπίνην μορφήν τον διάβολον; Σήμερον η σύναξις των αγγέλων και ο χορός όλων των ουρανίων δυνάμεων αγάλλονται διά την σωτηρίαν των ανθρώπων. Σκέψου, λοιπόν, αγαπητέ, το μέγεθος της χαράς, αφού και αι ουράνιαι δυνάμεις συνεορτάζουν με ημάς και χαίρουν επίσης διά τα ιδικά μας αγαθά. Αν και είναι ιδική μας η χάρις που μας παρεχώρησεν ο Χριστός, εν τούτοις είναι και ιδική των η ευχαρίστησις. Διά τούτο δεν εντρέπονται να συνεορτάζουν μαζί μας. Αλλά τί λέγω, ότι ,όνον οι σύνδουλοί μας δεν εντρέπονται να συνεορτάζουν; Ο ίδιος ο Κύριος αυτών, αλλά και ημών, δεν εντρέπται να συνεορτάζει μαζί μας. Αλλά διατί είπον δεν εντρέπεται; Όχι μόνον δεν εντρέπεται, αλλά και το επιθυμεί. Από πού τεκμαίρεται αυτό; Άκουσέ τον τι λέγει: «Επεθύμησα σφοδρώς να φάγω μαζί σας τούτο το Πάσχα». Δηλαδή αφού επεθύμησε να φάγει, αυτό σημαίνει και να συνεορτάσει.
Όταν δεις όχι μόνον τους αγγέλους και την σύναξιν όλων των ουρανίων δυνάμεων, αλλά και αυτόν τον Κύριον των αγγέλων να συνεορτάζει μαζί μας, τί σου απομένει διά να ευφρανθείς; Λοιπόν, ας μη είναι κανείς κατηφής σήμερον λόγω πενίας. Η εορτή είναι πνευματική.... Ας εορτάσωμεν, λοιπόν, την εορτήν της Αναστάσεως του Κυρίου. Ανέστη και μαζί του συνανέστησε την οικουμένην. Και αυτός μεν ανέστη θραύσας τα δεσμά του θανάτου, ημάς δε ανέστησε συντρίψας τας αλυσίδας των αμαρτιών μας. Ο Αδάμ ημάρτησε και απέθανεν. Ο Χριστός δεν ημάρτησε και απέθανεν. Καινοφανές και παράδοξον. Ο πρώτος ημάρτησε και απέθανεν. Ο δεύτερος δεν ημάρτησε, αλλά απέθανεν. Δια ποίον λόγον και διατί; Διά να μπορέσει ο αμαρτήσας και αποθανών να ελευθερωθεί από τα δεσμά του θανάτου μέσω του μη αμαρτήσαντος και αποθανόντος. Έτσι πολλάκις γίνεται και εις τας περιπτώσεις όσων οφείλουν χρήματα. Οφείλει κάποιος εις κάποιον αργύρια, δεν έχει να τα καταβάλει και ένεκα τούτου φυλακίζεται. Ένας άλλος που δεν οφείλει και που ημπορεί να τα καταβάλει, τα καταθέτει και απολύεται ο υπόλογος. Το ίδιο έγινε και εις την περίπτωσιν του Αδάμ και του Χριστού. Ώφειλεν ο Αδάμ τον θάνατον και εκρατείτο υπό του διαβόλου. Ο Χριστός ούτε ώφειλεν, ούτε εκρατείτο. Ήλθεν όμως και κατέβαλε τον θάνατον υπέρ του κρατουμένου, προκειμένου να τον απολύσει από τα δεσμά του θανάτου. Είδες το κατόρθωμα της Αναστάσεως; Είδες την φιλανθρωπίαν του Κυρίου; Είδες μέγεθος φροντίδος; Λοιπόν, ας μη γινώμεθα αγνώμονες δι' αυτόν τον ούτως ευεργετήσαντα ημάς, μήτε, επειδή επέρασεν η νηστεία, να καταστώμεν αμελέστεροι.

Aνέστη Χριστός και πεπτώκασι δαίμονες, Ανέστη Χριστός και χάιρουσιν Άγγελοι, Ανέστη Χριστός και ζωή πολιτεύεται



᾿Εν νεκροῖς ἐλεύθερος
«᾿Ανέστη Χριστὸς ἐκ νεκρῶν,
λύσας θανάτου τὰ δεσμά·
εὐαγγελίζου γῆ χαρὰν μεγάλην·
αἰνεῖτε οὐρανοὶ Θεοῦ τὴν δόξαν».
Πανηγυρίζει μεγαλοπρεπῶς καί μέ πνευματική εὐφροσύνη ἡ ᾿Εκκλησία τοῦ Θεοῦ τήν ἀνάστασι τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, διότι μέ τήν ἐκ νεκρῶν τριήμερο ἐξανάστασί Του ἔλυσε τά δεσμά τοῦ θανάτου καί ἀπελευθέρωσε τούς ἀνθρώπους ἀπό τήν τυραννία του, «ὁδοποιήσας πάσῃ σαρκὶ τὴν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασιν». ῾Η ἐκ νεκρῶν ἀνάστασις τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ προανάκρουσμα τῆς δικῆς μας ἀναστάσεως.
῾Ο Χριστός μᾶς ἐλευθέρωσε ἀπό τήν αἰχμαλωσία τοῦ θανάτου, ἔγινε, «ἐν νεκροῖς ἐλεύθερος», δηλαδή ὁ Χριστός, ἐνῶ ἦταν ἐλεύθερος ἀπό τήν ἐξουσία τοῦ θανάτου καί ὁ θάνατος δέν εἶχε τήν δύναμι νά τόν κυριεύσει, ἐν τούτοις πέθανε καί νεκρώθηκε, προκειμένου νά ἐλευθερωθοῦμε ἐμεῖς ἀπό τήν ἐξουσία τοῦ θανάτου καί νά ἔχουμε ἐλπίδα ἀναστάσεως.
῾Ο δέ ἅγιος ᾿Ιωάννης ὁ Δαμασκηνός, ἀναφερόμενος σ’ αὐτή τήν ὑπερφυῆ εὐεργεσία τοῦ φιλανθρώπου Κυρίου, μᾶς λέει χαρακτηριστικά, ὅτι ὁ Χριστός «δέν ἀρνήθηκε τήν γεῦσι τοῦ θανάτου. Πέθανε σωματικά καί μέ τόν θάνατό Του καταργεῖ τόν θάνατο, στήν φθορά χαρίζει τήν ἀφθαρσία καί κάνει τήν νέκρωσι πηγή τῆς ἀναστάσεως».
Αὐτή ἡ θεμελιώδης χριστολογική διδασκαλία, μέ τίς ἀνθρωπολογικές καί σωτηριολογικές διαστάσεις της, ἀποτελεῖ τήν αἰτία τῆς ἀνέκφραστης χαρᾶς καί ἀγαλλιάσεως τῶν πιστῶν. Καί γιά νά ἔχουμε τήν χαρά αὐτή πληρωμένη καί ὁλοκληρωμένη στήν καρδιά μας, θά ἐμβαθύνουμε στό ψαλμικό λόγιο «ἐν νεκροῖς ἐλεύθερος» (Ψαλμ. 88, 5).
῾Ο λόγος αὐτός λέγεται ἀπό τόν Χριστό καί σημαίνει·
1. ῎Αν καί νεκρώθηκα καί εὑρισκόμουν στόν τάφο, ἤμουν ἐλεύθερος, ἀπό τήν διαφθορά καί τήν διάλυσι τοῦ σώματός μου. Γι’ αὐτό καί τό σῶμα Του δέν διαλύθηκε στόν τάφο, οὔτε σάπισε, οὔτε ἀνέδιδε δυσωδία, σύμφωνα μέ τήν ῾Αγία Γραφή (Πράξ. β´ 31).
2. ᾿Εγώ μόνος κατέβηκα θεληματικά στόν ῞ᾼδη καί δέν ὁδηγήθηκα ἀπό ἄλλους ἐκεῖ. ῾Ο ἅγιος Κύριλλος ῾Ιεροσολύμων σχολιάζει αὐτό τό χωρίο καί λέει·
«᾿Ενῶ ὅλοι σπουδαῖοι καί φαῦλοι ὁδηγοῦνται στόν ῞ᾼδη ἀπό κάποιους, ὅπως ὁ Λάζαρος ἀπό τούς ᾿Αγγέλους, ὅπως ὁ ἄφρων πλούσιος ἀπό τούς “ἀπαιτοῦντες τήν ψυχήν αὐτοῦ”, ἐγώ θέτω αὐτήν ἀπό μόνος μου· διότι μόνος ἀπέθανεν ὁ ᾿Ιησοῦς γιά τίς ἁμαρτίες τοῦ λαοῦ, ὁδηγούμενος στόν θάνατο, κατά τήν φωνή τοῦ ῾Ησαΐου, καί ἐνῶ ἦταν νεκρός, ἦταν ὁ μόνος ἐλεύθερος μεταξύ τῶν νεκρῶν, διότι δέν εἶχε ἁμαρτία, ἡ ὁποία νά τόν ἐξουσίαζε, γι’ αὐτό καί ἔλεγε· “᾿Εγώ θυσιάζω τήν ζωή μου, ὥστε νά τήν ξαναπάρω πίσω. Κανείς δέν μοῦ τήν παίρνει· ἐγώ μόνος μου τήν προσφέρω. ᾿Από μένα ἐξαρτᾶται νά τήν προσφέρω κι ἀπό μένα ἐξαρτᾶται νά τήν ξαναπάρω πίσω”» (᾿Ιωάν. ι´ 17-18).
῞Ολοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν αἰτία θανάτου τήν ἁμαρτία, ἐπειδή καί ἐπιτίμιο καί τιμωρία τῆς ἁμαρτίας εἶναι ὁ θάνατος, μόνος δέ ὁ Χριστός ἦτο ἀναίτιος θανάτου ἐπειδή ἦταν ἀναμάρτητος.
3. Εἶμαι ἐλεύθερος, διότι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἀποθνήσκουν στανικῶς, χωρίς νά τό θέλουν, γι’ αὐτό καί εἶναι ὑποδουλωμένοι στόν θάνατο καί στόν φόβο τοῦ θανάτου. Γι’ αὐτό τό θέμα ὁ ᾿Απόστολος Παῦλος γράφει στήν πρός ῾Εβραίους ἐπιστολή· «καὶ ἀπαλλλάξῃ τούτους, ὅσοι φόβῳ θανάτου διὰ παντὸς τοῦ ζῆν ἔνοχοι ἦσαν δουλείας». (β´ 15).
4. ῾Ο Χριστός δέν κρατήθηκε ἀπό τά δεσμά τοῦ ῞ᾼδου, ἀλλ’ ἐλεύθερα καί ἐξουσιαστικά ἀναστράφηκε σ’ αὐτόν καί ἔλυσε τά δεσμά τῶν ἄλλων ἀνθρώπων. ῾Η ὑμνολογία τῆς ᾿Εκκλησίας μας, ἐξυμνώντας τήν θριαμβευτική καί ἔνδοξο κάθοδο τοῦ Κυρίου στόν ῞ᾼδη, συνέθεσε θρῆνο, ὁ ὁποῖος ἀναφέρεται στόν προσωποποιημένο ῞ᾼδη καί τόν βρίσκουμε αὐτόν τόν θρῆνο σέ ἕνα ἐκφραστικώτατο ἑσπέριο στιχηρό τοῦ Μεγάλου Σαββάτου· «Σήμερον ὁ ῞ᾼδης στένων βοᾷ· Κατελύθη μου ἡ ἐξουσία· ἐδεξάμην θνητόν, ὥσπερ ἕνα τῶν θανόντων· τοῦτον δὲ κατέχειν ὅλως οὐκ ἰσχύω, ἀλλ’ ἀπολῶ μετὰ τούτου ὧν ἐβασίλευον· ἐγὼ εἶχον τοὺς νεκρούς ἀπ’ αἰῶνος, ἀλλὰ οὗτος ἰδοὺ πάντας ἐγείρει».
Οἱ πιστοί ζοῦμε στήν ᾿Εκκλησία μέ τήν ἐλπίδα, ὅτι ὁ ἀναστημένος Χριστός θά ἐλευθερώσει καί ἐμᾶς ἀπό τά δεσμά τοῦ ῞ᾼδου καί τοῦ θανάτου. ῾Ο λόγος τοῦ Θεοῦ μᾶς ἐγγυᾶται, ὥστε νά ἔχουμε βεβαία καί ἰσχυρά πεποίθησι, ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἡ ἀρχή τῆς ἀναστάσεως ὅλων μας.
Πράγματι δέ, τά μέλη τῆς ᾿Εκκλησίας, ἐπειδή εἶναι «υἱοὶ τῆς ἀναστάσεως», εἶναι ἐλεύθερα ἀπό τήν ἐξουσία τοῦ θανάτου. Οἱ μέν ψυχές εὑρίσκονται «ἐν ἀναπαύσει» μέχρι τῆς κοινῆς ἀναστάσεως, ὁπότε θά ἑνωθοῦν μέ τά ἀναστημένα σώματά τους γιά νά ζήσουν αἰωνίως. «Δικαίων δὲ ψυχαὶ ἐν χειρὶ Θεοῦ, καὶ οὐ μὴ ἅψηται αὐτῶν βάσανος» (Σοφ. Σολομ. γ´ 1). Προανάκρουσμα τῆς ὑπαρξιακῆς μας ἐλευθερίας εἶναι καί αὐτοί οἱ λόγοι· «Δίκαιοι δὲ εἰς τὸν αἰῶνα ζῶσι, καὶ ἐν Κυρίῳ ὁ μισθὸς αὐτῶν, καὶ ἡ φροντὶς αὐτῶν παρὰ ῾Υψίστῳ. διὰ τοῦτο λήψονται τὸ βασίλειον τῆς εὐπρεπείας καὶ τὸ διάδημα τοῦ κάλλους ἐκ χειρὸς Κυρίου, ὅτι τῇ δεξιᾷ σκεπάσει αὐτοὺς καὶ τῷ βραχίονι ὑπερασπιεῖ αὐτῶν» (Σοφ. Σολομ. ε´ 15-16). ῾Ομοίως καί τά σώματα μετέχουν σ᾿ αὐτή τήν ἐλευθερία, ἀφοῦ θά ἀναστηθοῦν ἔνδοξα κατά τήν ἐσχάτη ἡμέρα. ᾿Απόδειξις τῆς ἐλευθερίας τῶν σωμάτων ἀπό τήν δύναμι τοῦ θανάτου εἶναι τό ὅτι πολλά σώματα ἁγίων μένουν ἀδιάφθορα στόν τάφο, εὐωδιάζουν ἄρρητη εὐωδία καί θαυματουργοῦν ἐπειδή καταλύουν τήν δύναμι τοῦ θανάτου.
Γιά νά συμμετέχουμε σ’ αὐτό τόν θρίαμβο καί τήν νίκη τοῦ Κυρίου κατά τοῦ ῞ᾼδου καί τοῦ θανάτου, σύμφωνα μέ τήν διδασκαλία τῆς ἁγίας Γραφῆς, θά πρέπει νά γνωρίζουμε, ὅτι ἀπαιτοῦνται δύο ἀπαραίτητες προϋποθέσεις. ῾Η πρώτη εἶναι ἡ συμμετοχή μας στά Μυστήρια τῆς ᾿Εκκλησίας μας· Τό Βάπτισμα, τό Χρῖσμα, τήν ῾Ιερά ᾿Εξομολόγησι καί τήν Θεία Κοινωνία. Χωρίς αὐτά ὁ ἄνθρωπος παραμένει στήν πρό Χριστοῦ ἐποχή καί κατάστασι. ᾿Ενῶ, ἄν συμμετέχει κάποιος σ’ αὐτά, γίνεται μέλος τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ «καί συγκοινωνός τῆς ρίζης καὶ τῆς πιότητος τῆς ἐλαίας» (Ρωμ. ια´, 17). Τρέφεται δηλαδή ἀπό τήν πλούσια καί παχειά ρίζα τῆς θείας ζωῆς, πού εἶναι ὁ Χριστός. Χωρίς νά ἑνωθεῖ μέ τόν Χριστό, ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι ἐλεύθερος ἀπό τόν ῞ᾼδη καί τόν θάνατο. ῾Η δεύτερη προϋπόθεσις εἶναι ἡ νέκρωσις τῆς δυνάμεως τῆς ἁμαρτίας, ἡ ὁποία ἐπέρχεται μέσα μας μέ τόν προσωπικό μας πνευματικό ἀγώνα. Εἶναι πυκνές οἱ προτροπές τῶν ᾿Αποστόλων γι’ αὐτή τήν ζωοποιό νέκρωσι. «Οἱ δὲ τοῦ Χριστοῦ τὴν σάρκα ἐσταύρωσαν σὺν τοῖς παθήμασι καὶ ταῖς ἐπιθυμίαις» (Γαλ. ε´ 24).᾿Αγωνιζόμενοι τόν καλό ἀγώνα, γιά νά ἐπιτύχουμε τήν ζωοποιό νέκρωσι τῆς δυνάμεως τῆς ἁμαρτίας μέσα μας, καί ἑνωμένοι μέ τόν ἔνδοξο ἀναστημένο καί νικητή τοῦ ῞ᾼδου Κύριό μας ᾿Ιησοῦ Χριστό σ’ ἕνα Σῶμα, τήν ῾Αγία ᾿Εκκλησία, ψάλλουμε·
«Τοῖς ἐν ῞ᾼδῃ καταβάς Χριστὸς εὐηγγελίσατο· θαρσεῖτε, λέγων, νῦν νενίκηκα. ᾿Εγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις, ἐγὼ ὑμᾶς ἀνάξω, λύσας θανάτου τὰς πύλας» (῾Εσπερινό στιχηρό ἀναστάσιμο γ´ ἤχου).Καί τοῦτο·«῾Ο τὴν ἀνάστασιν διδοὺς τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων ὡς πρόβατον ἐπὶ σφαγὴν ἤχθη. ῎Εφριξαν τοῦτον οἱ ἄρχοντες τοῦ ῞ᾼδου, καὶ ἐπῄρθησαν πύλαι ὀδυνηραί. Εἰσελήλυθε γὰρ ὁ Βασιλεὺς τῆς δόξης Χριστός, λέγων τοῖς ἐν δεσμοῖς· ᾿Εξέλθετε, καὶ τοῖς ἐν τῷ σκότει· ᾿Ανακαλύπτεσθε» (῾Εσπερινό στιχηρό ἀναστάσιμο πλαγίου α´).

Σήμερα το απόγευμα η άφιξις του Αγίου Φωτός στην Ελλάδα


Ελληνική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον υφυπουργό Εξωτερικών Δημήτρη Δόλλη, θα μεταβεί αύριο το πρωί, Μεγάλο Σαββάτο, στα Ιεροσόλυμα, προκειμένου να παραστεί την Τελετή της Αφής του Αγίου Φωτός στον ιερό Ναό της Αναστάσεως. Η τελετή της Αφής θα γίνει στη 1 το μεσημέρι και μισή ώρα αργότερα το Αναστάσιμο Άγιο Φως αναμένεται να παραδοθεί από τον πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο Γ'.
Το Άγιο Φως θα μεταφέρει στην Αθήνα ο έξαρχος του Παναγίου Τάφου αρχιμανδρίτης Δαμιανός Πάνου, ενώ εκ μέρους της Ιεράς Συνόδου, στην αποστολή συμμετέχει ο σεβασμιότατος Μητροπολίτης Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσόστομος.
Η άφιξη του Αγίου Φωτός στην Αθήνα θα γίνει στις 18.30 στο αεροδρόμιο "Ελευθέριος Βενιζέλος", όπου θα γίνει δεκτό με τιμές αρχηγού κράτους και από εκεί θα μεταφερθεί με ειδικές πτήσεις αεροσκαφών C-130 σε ολόκληρη την επικράτεια. 
Πηγή Romfea.gr

Ανάστα ο Θεός, κρίνων την γην....


Σιγησάτω πᾶσα σάρξ βροτεία, 
καὶ στήτω μετὰ φόβου καὶ τρόμου,
καὶ μηδὲν γήϊνον ἐν ἑαυτῇ λογιζέσθω·
ὁ γὰρ Βασιλευς τῶν βασιλευόντων, 
καὶ Κύριος τῶν κυριευόντων, 
προσέρχεται σφαγιασθῆναι,
καὶ δοθῆναι εἰς βρῶσιν τοῖς πιστοῖς·
προηγοῦνται δὲ τούτου, 
οἱ χοροὶ τῶν Ἀγγέλων, 
μετὰ πάσης ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας, 
τὰ πολυόμματα Χερουβίμ, 
καὶ τὰ ἑξαπτέρυγα Σεραφίμ, 
τὰς ὄψεις καλύπτοντα, 
καὶ βοῶντα τὸν ὕμνον·
Ἀλληλούϊα, Ἀλληλούϊα, Ἀλληλούϊα.

Παρασκευή 22 Απριλίου 2011

Ατενίζοντας τον Γολγοθά του Κυρίου


" Τη Αγία και Μεγάλη Παρασκευή τα Άγια και Φρικτά Πάθη του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν' τους εμπτυσμούς, τα ραπίσματα, τα κολαφίσματα, τας ύβρεις, τους γέλωτας, την πορφυράν χλαίναν, τον κάλαμον, τον σπόγγον, το όξος, τους ήλους, την λόγχην, και προ πάντων τον σταυρόν και τον θάνατον, α δι' ημάς εκών κατεδέξατο' έτι δε και την του ευγνώμονος ληστού, του συσταυρωθέντος αυτώ, σωτήριον εν τω σταυρώ ομολογίαν".
Μεγάλη Παρασκευή, ημέρα γενικού πένθους και θρήνου για εκατομμύρια πιστούς. Ημέρα απόλυτης νηστείας, προσευχής και περισυλλογής. Ο Βασιλεύς των Βασιλευόντων και Κύριος των Κυριευόντων βρίσκεται κρεμασμένος επί του ξύλου ως κακούργος. Η ανθρώπινη κακία έφτασε στο έσχατο σημείο της πτώσης της, ο άνθρωπος έγινε θεοκτόνος!
Ο Κύριος λίγο μετά την αγωνιώδη προσευχή Του στο όρος των Ελαιών, το βράδυ της Πέμπτης, συνελήφθη από τη ρωμαϊκή σπείρα καθ' υπόδειξη του προδότη μαθητή Ιούδα. Κατόπιν σύρθηκε ολονυκτίς σε διαδοχικές δίκες από τους "άρχοντες των Ιουδαίων". Ήταν τέτοια η βιασύνη τους ώστε δεν περίμεναν να ξημερώσει. Ο ενοχλητικός δημοφιλής περιφερόμενος ραβίνος έπρεπε να πεθάνει το συντομότερο δυνατό, διότι ήταν επικίνδυνος για την θρησκευτική, πολιτική και οικονομική αριστοκρατία της ιουδαϊκής κοινωνίας. Οι καινοφανείς ιδέες που διέδιδε θεωρήθηκαν ανατρεπτικές του νομίμου καθεστώτος και των ανθρωπίνων θεσμών.
Δεν υπήρχαν επαρκή στοιχεία ενοχοποίησης του Ιησού, γι' αυτό επιστρατεύθηκαν ακόμα και ψευδομάρτυρες προκειμένου να στηρίξουν αληθοφανή κατηγορία και να προχωρήσουν στην καταδίκη και τη θανάτωση του μεγάλου ταραξία. Ο ίδιος ο αρχιερέας αποφάνθηκε πως "συμφέρει ένα άνθρωπον απολέσθαι υπέρ του λαού" (Ιωάν.18:14) έστω και αν είναι αθώος! Οι κατακτητές Ρωμαίοι θεωρήθηκαν πολύτιμοι αρωγοί στην προκείμενη περίπτωση. Παραμερίστηκαν οι διαφορές τους και συνεργάστηκαν περίφημα για να πραγματοποιηθεί το μεγαλύτερο έγκλημα όλων των εποχών, η εκτέλεση το Θεού! Ακόμα και ο τρομερός φονιάς Βαραββάς απελευθερώθηκε προκειμένου στη θέση του να καταδικαστεί Εκείνος!
Ο Μεγάλος Αθώος τελικά καταδικάστηκε σε θάνατο, ως επαναστάτης, και ανέβηκε στο σταυρό πάνω στον Γολγοθά ανάμεσα σε δυο κακούργους. Θα περίμενε κάποιος πως Εκείνος θα διαμαρτύρονταν και ίσως θα καταριόταν για το άδικο πάθος Του. Το αντίθετο όμως, μόνο λόγια αγάπης και συγνώμης έβγαιναν από τα πονεμένα χείλη Του. Η ραγισμένη από τον αφόρητο σωματικό πόνο καρδιά Του συνέχιζε να κλείνει μέσα της ολόκληρη την ανθρωπότητα, ακόμα και τους σταυρωτές Του. Παρακαλούσε το Θεό να σπλαχνιστεί τους δημίους Του, "Πάτερ άφες αυτοίς ου γαρ οίδασι τι ποιούσι" (Λουκ.23:34) ως αιώνιο και μοναδικό παράδειγμα ανεξικακίας. Στο μετανοούντα συσταυρωμένο με Αυτόν ληστή έδωσε τη μεγάλη διαβεβαίωση πως "αμήν λέγω σοι, σήμερον μετ' εμού έση εν τω παραδείσω" (Λουκ.23:43), ώστε "κεκλεισμένας ήνοιξε της Εδέμ πύλας βαλών ο ληστής κλείδα το Μνήσθητί μου".
Τελικά "τη ώρα τη εννάτη… ο Ιησούς αφείς φωνήν μεγάλην εξέπνευσε" (Μάρκ.15:34-37). Ενώ η ανθρώπινη σκληροκαρδία παρέμεινε απαθής μπροστά στο θείο δράμα, η άλογη φύση συνταράχθηκε ολόκληρη συθέμελα, διαμαρτυρόμενη για την ανείπωτη θεοκτονία. Έτσι "σκότος εγένετο εφ' όλην την γην… του ηλίου εκλείποντος" (Λουκ.23:44) και "Το καταπέτασμα του ναού εσχίσθη εις δύο από άνωθεν έως κάτω, και αι πέτραι εσχίσθησαν και τα μνημεία ανεώχθησαν" (Ματθ.27:51-52). Παρ' όλα αυτά ο παράνομος λαός "ουκ ηβουλήθη συνιέναι".
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μια ξεχωριστή ημέρα για τους ορθοδόξους πιστούς. Γνωρίζουμε ότι το σεπτό θείο πάθος λειτούργησε λυτρωτικά για μας. Λυπούμαστε για τα αμαρτήματά μας, για την κατάπτωσή μας και προπαντός για την θεοκτονία. Παράλληλα όμως χαιρόμαστε που η Μεγάλη Θυσία του Χριστού έγινε αιτία και μέσον απολύτρωσης του ανθρωπίνου γένους.. Η ανάσταση που επακολούθησε το θάνατο του Σωτήρος, έγινε η απαρχή και της δικής μας ανάστασης.
Η υμνολογία της Μεγάλης Παρασκευής είναι πραγματικά εκπληκτική. Η ακολουθία των Αγίων Παθών, που ψάλλεται το εσπέρας της Μ. Πέμπτης, με τα δεκαπέντε αντίφωνα, διασώζει την παλαιοχριστιανική ακολουθία της ιεροσολυμίτικης εκκλησίας. Κύριο χαρακτηριστικό της ακολουθίας αυτής είναι η ανάγνωση των δώδεκα ευαγγελικών περικοπών, οι οποίες εξιστορούν, η μεν πρώτη τις τελευταίες υποθήκες του Χριστού προς τους μαθητές Του και την αρχιερατική προσευχή, τα υπόλοιπα έντεκα τα γεγονότα της σύλληψης, της δίκης και της σταύρωσής Του. Ανάμεσα σε αυτά παρεμβάλλονται εξαίσιοι ύμνοι. Ξεχωρίζουμε τα δύο τροπάρια του Δ΄ αντιφώνου "Σήμερον ο Ιούδας καταλιμπάνει τον διδάσκαλον…" και "Σήμερον ο Ιούδας παραποιείται θεοσέβειαν…", τα οποία σημειώνουν, με υπέροχες αντιθετικές εικόνες τον φιλάργυρο και προδοτικό χαρακτήρα του αγνώμονα μαθητή, όπως και το πρώτο τροπάριο του ΣΤ΄ αντιφώνου "Σήμερον γρηγορεί ο Ιούδας παραδούναι τον Κύριον…". Καταπληκτικό είναι και το πρώτο τροπάριο του Ζ΄ αντιφώνου "Τοις συλλαβούσι σε παρανόμοις…" στο οποίο υμνείται η ανεξικακία του Κυρίου. Υπέροχα είναι και τα δύο πρώτα τροπάρια του Θ΄ αντιφώνου "Έστησαν τα τριάκοντα αργύρια…" και "Έδωκαν εις το βρώμα μου χολήν…", τονίζοντας την αχαριστία του ιουδαϊκού λαού, όπως και το πρώτο τροπάριο του ΙΒ΄ αντιφώνου "Τάδε λέγει Κύριος τοις Ιουδαίοις…". Ρίγη συγκινήσεως προκαλεί το γνωστό τροπάριο του ΙΕ΄ αντιφώνου "Σήμερον κρεμάται επί ξύλου…", που συνοδεύεται με την περιφορά του Εσταυρωμένου. Καταπληκτικά είναι επίσης και τα τροπάρια των Αίνων ποιήματα του Βυζαντίου του Υμνογράφου "Δύο και πονηρά εποίησεν..", "Έκαστον μέλος της αγίας ου σαρκός…", "Σταυροθέντος σου Χριστέ πάσα η κτίσις βλέπουσα έτρεμε…". Θαυμάσιο είναι επίσης το δοξαστικό "Εξεδυσάν με τα ιμάτιά μου…" και το θεοτοκίο "Τον νώτον μου έδωκα εις μαστίγωσιν…". Εξαιρετικά είναι ακόμα και τα τροπάρια των αποστίχων με αποκορύφωμα το περίφημο δοξαστικό, ποίημα του Θεοφάνους, "Κύριε αναβαίνοντός σου εν τω σταυρώ φόβος και τρόμος επέπεσε τη κτίσει…".
Ενδιαφέρον έχει επίσης και η αρχαιοπρεπής ακολουθία των Μεγάλων Ωρών, ποίημα του αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας, η οποία ψάλλεται το πρωί της Μ. Παρασκευής, εν μέσω κατάνυξης και συντριβής. Αποτελείται κυρίως από Μεσσιανικούς Ψαλμούς της Π. Διαθήκης, οι οποίοι προφητεύουν το πάθος του Χριστού καθώς και αναγνώσματα από την Καινή Διαθήκη που αναφέρονται στο Θείο Πάθος, στα οποία παρεμβάλλονται υπέροχοι ύμνοι.
Είναι επί πλέον αξιοσημείωτο το γεγονός πως την Μ. Παρασκευή δεν τελείται Θεία Λειτουργία, διότι την αγία αυτή ημέρα οι πιστοί ζουν τη Μεγάλη Θυσία του Γολγοθά.
Αγαπητοί φίλοι και φίλες η Αγία και Μεγάλη Παρασκευή καλεί όλους μας να βγούμε από το λήθαργο της αμαρτίας και να αναλογιστούμε το μέγεθος της αμαρτωλότητάς μας. Παράλληλα μας παροτρύνει να σηκώσουμε το βλέμμα μας και να ατενίσουμε τον Εσταυρωμένο Κύριό μας, για να δούμε στο πονεμένο Πρόσωπό Του την άκρα ευσπλαχνία και φιλανθρωπία Του. Να ζητήσουμε ταπεινά γονυκλινείς συγνώμη "δια το πλήθος των παραπτωμάτων" μας. Να παρακαλέσουμε τον Λυτρωτή μας να κάνει έλεος σε όλους μας και δια του υπέρ ημών εκχυθέντος Τιμίου Αίματός Του, να τύχουμε της απολυτρώσεως.

Δόξα τη μακροθυμία σου Κύριε...

Η υπέρτατη θυσία του Θεανθρώπου Κυρίου και πάλι μπροστά μας. Ο Κύριος Ιησούς «ως αρνίον εσφαγμένον» κρέμαται πάνω στο Σταυρό για τη σωτηρία και τη λύτρωση του ανθρώπου και του κόσμου.
 Καρφωμένος πάνω στο Σταυρό προσφέρει απλόχερα την αγάπη του. Ενώ το Πανάγιον Αίμα του βάφει το σταυρό και το χώμα, αυτός μένει ειρηνικός και σιωπηλός. Υβρίζεται, εμπαίζεται, χλευάζεται, αλλά γεμάτος αγάπη μακροθυμεί και συγχωρεί. Συγχωρεί όλους τους σταυρωτές του. Μακροθυμεί για όλους και περιμένει τη μετάνοια και την επιστροφή τους. Αυτό το μεγαλείο της θεϊκής μακροθυμίας και αγάπης θαυμάζει και υμνεί ο πιστός, όταν βλέπει τον Κύριο πάνω στο σταυρό. Το μεγαλείο της ανεξικακίας Του, της μεγάλης Του θεϊκής αγάπης.
 Αλλά αγαπητοί μου, ας συμπορευθούμε με τον Ιησού στο πάθος Του και ας παρακολουθήσουμε τα συγκλονιστικά εκείνα γεγονότα, που αποκαλύπτουν την άφατο και πολλή του Κυρίου μας μακροθυμία και αγάπη.
1.  Το πρώτο γεγονός, που αποδεικνύει τη μεγάλη του Κυρίου μακροθυμία και αγάπη, έλαβε χώρα στον κήπο της Γεθσημανή. Ο Χριστός απέναντι στον Ιούδα. «Και έτι αυτού λαλούντος, ιδού Ιούδας είπε– χαίρε ραββί, και κατεφίλησεν αυτόν»... Είναι το φίλημα της προδοσίας. Ούτε οι εμπτυσμοί, ούτε τα ραπίσματα, ούτε το μίσος των Ιουδαίων και Ρωμαίων δεν φθάνουν τη φρίκη του φιλήματος αυτού. Το μίσος και η μανία του Ιούδα ξεσπούν εναντίον του Κυρίου, σαν θύελλα.
 Και πώς αντιδρά ο Κύριος στην υποκριτική συμπεριφορά του Ιούδα; Δείχνει την απέραντη αγάπη στον Ιούδα, δείχνει τη μακροθυμία του, ενώ είχε τη δυνατότητα νε ενεργήσει διαφορετικά. Τον ρωτάει τι θέλει, τι ζητάει, και αφήνει τον εαυτό του στη διάθεση των στρατιωτών που ακολουθούν τον Ιούδα. Πώς λοιπόν να μη θαυμάζουμε την μακροθυμία του Κυρίου και μαζί με την Αγία του Εκκλησία να μην ψάλουμε το «Δόξα τη μακροθυμία σου Κύριε, δόξα σοι»;
2.  Το δεύτερο γεγονός έλαβε χώρα στο αρχοντικό του αρχιερέα Άννα. Είναι η σκηνή του ραπίσματος του Κυρίου από μέρους ενός δούλου. Ο Αρχιερέας ζητά να μάθει από τον Κύριο για το έργο του και την αποστολή του. Ο Χριστός του απαντά ότι φανερά εδίδαξα, μπροστά στο λαό μίλησα. Ρώτησε καλύτερα αυτούς που μ’ έχουν ακούσει. Κι αμέσως ένας δούλος του Αρχιερέα κτυπά τον Κύριο στο πρόσωπο και του λέει «έτσι αποκρίνονται στον Αρχιερέα;».
 Τι καταπληκτικό! Ο δούλος ραπίζει το Δεσπότη, ο υπηρέτης τον Κύριο των κυρίων. Και η αντίδραση του Χριστού μας; Ήρεμα, απλά και ταπεινά απαντά στον δούλο ως εξής: «ει κακώς ελάλησα, μαρτύρησον περί του κακού, ει δε καλώς, τι με δέρεις;». Υπομένει και μακροθυμεί. Συγχωρεί και περιμένει. Ο δούλος δεν απάντησε στον Κύριο. Εμείς όμως ας του ψάλουμε για μια ακόμη φορά «Δόξα τη μακροθυμία σου Κύριε, δόξα σοι».
3.  Και μετά τον υπηρέτη του Αρχιερέα ο όχλος. Μετά την καταδικαστική απόφαση του Συνεδρίου, ο όχλος εμπαίζει και χλευάζει τον Κύριο. Αυτός ο όχλος που τόσα θαύματα είδε από τον Ιησού και τόσες ευεργεσίες. Βασανίζει τον Χριστό. Την αρχή κάνει ένας Γραμματέας των Ιουδαίων. Μετά όλοι μαζί αρχίζουν να φτύνουν το Χριστό. Το θείο και άγιο πρόσωπο του Κυρίου γεμίζει ακαθαρσίες. Οι Ρωμαίοι στρατιώτες δεν αρκούνται σε αυτά, αλλά τον κτυπούν και τον μαστιγώνουν. Αλλά ο Ιησούς σιωπά. Σιωπά και μακροθυμεί. Μόνον εμείς θα λύσουμε τη σιωπή και θα του ψάλουμε τον ύμνο «Δόξα τη μακροθυμία σου Κύριε, δόξα σοι».
4.  Αλλά η μακροθυμία του Κυρίου μας φθάνει στον ύψιστο βαθμό, όταν βρίσκεται κρεμασμένος πάνω στο Σταυρό. Εδώ και με τη σιωπή, αλλά και την ομιλία του εκδηλώνει την άφατο μακροθυμία του. «Πάτερ, άφες αυτοίς– ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» προσεύχεται στον ουράνιο Πατέρα του για τους σταυρωτές του.
 Αρχιερείς, Ιερείς, άρχοντες, λαός. Όλοι τον χλευάζουν, όλοι τον κοροϊδεύουν. Αλλά αυτός σιωπά. Τόσοι εμπαιγμοί, τόσοι χλευασμοί! Κι όμως ο Κύριος δεν αισθάνεται κακία γι’ αυτούς. Είναι τόσο προκλητικές οι βλασφημίες, ώστε αναγκάζεται να διαμαρτυρηθεί ο δεύτερος ληστής. Το βλέμμα του Κυρίου τους αγκαλιάζει όλους και τους περιμένει να έλθουν κοντά του, να τον ακολουθήσουν, διότι τους αγαπά και θέλει τη σωτηρία και τη λύτρωσή τους. Άλλωστε γι’ αυτούς ανέβηκε στο σταυρό. Αγαπά και μακροθυμεί ο Κύριος καρφωμένος στο Σταυρό. Δείχνει για μια ακόμη φορά το μέτρο της πραγματικής και αληθινής ζωής.
 Αγαπητοί μου, η μακροθυμία ήταν η χαρακτηριστικότερη αρετή του Κυρίου στην πορεία του εδώ στη γη. Μακρόθυμος και πολυέλεος ο Κύριος, προσφέρει τη μακροθυμία και το έλεός του. Η πολλή του μακροθυμία και αγάπη κορυφώθηκε πάνω στο Σταυρό. Ταπεινοί και ευλαβείς προσκυνητές του εσταυρωμένου Κυρίου, αυτές τις άγιες ημέρες, ας θελήσουμε να γεμίσουμε την καρδιά και τη ζωή μας από την μακροθυμία και αγάπη του, και να την κάνουμε ζωή, βίωμα, πραγματικότητα. Κι ας του ψάλουμε όλοι μαζί μ’ ένα στόμα και με μια ψυχή: «ΔΟΞΑ ΤΗ ΜΑΚΡΟΘΥΜΙΑ ΣΟΥ, ΚΥΡΙΕ, ΔΟΞΑ ΣΟΙ». Αμήν.

H εις Άδου κάθοδος του Κυρίου

Κατά τό ῞Αγιο καί Μέγα Σάββατο, ἡ ᾿Εκκλησία μνημονεύει τήν εἰς ῞ᾼδου κάθοδον τοῦ Κυρίου μας ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ῞Οτι δηλαδή, κατά τίς τρεῖς ἡμέρες μετά τόν θάνατό Του καί μέχρι τῆς ἀναστάσεώς Του, ὁ Κύριος κατῆλθε στόν ῞ᾼδη, στόν τόπο, ὅπου εὑρίσκονταν φυλακισμένες οἱ ψυχές τῶν ἀνθρώπων, κήρυξε καί, στή συνέχεια, μέ θεϊκή ἐξουσία ἀνέστησε καί ἐλευθέρωσε τίς ψυχές καί κυριολεκτικά «ἐκένωσε» τά ταμεῖα τοῦ ζοφεροῦ αὐτοῦ τόπου.
1. ῾Η προσδοκία τοῦ διαβόλου ἦταν, ὅτι τελικά θά μποροῦσε νά κρατήσει ἕνα μέρος τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ ὑπό τήν ἐξουσία του. Αὐτός ἦταν ὁ ῞ᾼδης. ῾Ο ῞ᾼδης δέν εἶναι τόπος, ἀλλά τρόπος ζωῆς τῶν πνευμάτων. Εἶναι δέ ὡς τρόπος καί κατάστασις ζωῆς ἀντίθετος τοῦ Παραδείσου. ᾿Εάν στόν Παράδεισο ὁ ἄνθρωπος εἶναι εὐτυχισμένος ἐπειδή ζεῖ μέ τόν Θεό, στόν ῞ᾼδη ζεῖ δυστυχισμένος ἐπειδή ζεῖ μέ τούς διαβόλους. Στόν ῞ᾼδη κατέρχονταν ὅλοι οἱ ζῶντες. ᾿Εκεῖ δέν μποροῦσαν νά αἰνοῦν πιά τόν Θεό, νά ἐλπίζουν στήν δικαιοσύνη Του, στήν πιστότητά Του. Πρόκειται γιά μία ὁλοκληρωτική ἐγκατάλειψι. Σ᾿ αὐτόν τόν τραγικό χῶρο τῆς δυστυχίας καὶ ἀπελπισίας, κατέβηκε ὁ Χριστός γιά νά ἐλευθερώσει τούς αἰωνίους αἰχμαλώτους, οἱ ὁποῖοι εὑρίσκονταν ἐκεῖ παρά τήν θέλησί τους. Αὐτό δέ ἀποτελοῦσε τήν δύναμι καί τήν χαρά τοῦ διαβόλου, ὅτι εἶχε τήν δύναμι, μποροῦσε, νά ἐμποδίσει τούς δικαίους νά ζήσουν μέ τόν Θεό. Αὐτή τήν ἀδικία ἐπισημαίνει ὁ ᾿Απόστολος Παῦλος ὅταν γράφει· «᾿Αλλ᾿ ἐβασίλευσεν ὁ θάνατος ἀπὸ ᾿Αδὰμ μέχρι Μωσέως καὶ ἐπὶ τοὺς μὴ ἁμαρτήσαντας» (Ρωμ. ε´ 14). ῾Ο ῞ᾼδης δέν ταυτίζεται μέ τήν κόλασι. ῾Ο ᾿Ιησοῦς Χριστός κατέβηκε στόν ῞ᾼδη, ὁ καταδικασμένος πηγαίνει στήν κόλασι. Οἱ θύρες τοῦ ῞ᾼδη, ὅπου κατέβηκε ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστός, ἄνοιξαν, γιά νά μπορέσουν νά διαφύγουν οἱ αἰχμάλωτοί του, ἐνῶ, ὅταν ὁ κολασμένος κατεβαίνει στήν κόλασι, ἡ πόρτα της κλείνει πίσω του αἰωνίως καί δέν θά ἀνοίξει ποτέ. ῾Ο ῞ᾼδης καί ἡ κόλασις εἶναι τό βασίλειο τοῦ θανάτου καί, χωρίς τόν ᾿Ιησοῦ Χριστό, δέν θά ὑπῆρχε στόν κόσμο παρά μιά μόνο κόλασις καί ἕνας μόνο θάνατος, ὁ θάνατος μέ τήν ἀπεριόριστη δύναμί του. ᾿Εάν ὑπάρχει «δεύτερος θάνατος» (᾿Αποκ. κα´ 8), ξεχωριστός ἀπό τόν πρῶτο, εἶναι ἐπειδή ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστός συνέτριψε μέ τό θάνατό Του «τὸν τὸ κράτος ἔχοντα τοῦ θανάτου, τοῦτ᾿ ἔστι τὸν διάβολον, καὶ ἀπαλλάξῃ τούτους, ὅσοι φόβῳ θανάτου διὰ παντὸς τοῦ ζῆν ἔνοχοι ἦσαν δουλείας» (῾Εβρ. β´ 14-15).
Τήν κάθοδο τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ στόν ῞ᾼδη ἑορτάζει καί πανηγυρίζει ἡ ᾿Εκκλησία τοῦ Χριστοῦ κατά τό ῞Αγιο καί Μέγα Σάββατο. «Τοῦτό ἐστι τὸ ὑπερευλογημένον Σάββατον». ῾Η θεολογία τῆς ᾿Εκκλησίας μας φωτίζει ἐπαρκῶς τό θέμα αὐτό, τό ὁποῖο ἀφορᾶ ὅλους μας.
2. ῾Η κάθοδος τοῦ Χριστοῦ στόν ῞ᾼδη εἶναι ἕνα ἄρθρο πίστεως, καί εἶναι πράγματι ἕνα βέβαιο δεδομένο τῆς Καινῆς Διαθήκης. ῾Ο χριστολογικός κανόνας τοῦ ῎Ορθρου τοῦ Μεγάλου Σαββάτου εἶναι ὕμνος, τραγούδι γιὰ τόν νεκρωμένο Θεό. ᾿Εάν «ὁ Θεὸς ἀνέστησε τὸν ᾿Ιησοῦν λύσας τὰς ὠδῖνας τοῦ θανάτου» (Πράξ. β´ 24), εἶναι ἐπειδή τόν βύθισε ἀρχικά στόν ῞ᾼδη, ἀλλά χωρίς ποτέ νά τόν ἐγκαταλείψει ἐκεῖ (πρβλ. Πράξ. β´ 31). ᾿Εάν ὁ Χριστός, στό μυστήριο τῆς ᾿Αναλήψεως, «ἀνέβη ὑπεράνω πάντων τῶν οὐρανῶν», εἶναι ἐπειδή «κατέβη πρῶτον εἰς τὰ κατώτερα μέρη τῆς γῆς». ῎Επρεπε νά γίνει αὐτή ἡ φοβερή κάθοδος, γιά νά μπορέσει ὁ Χριστός νά «πληρώσῃ τὰ πάντα» καί νά βασιλεύσει ὡς Κύριος στό Σύμπαν (πρβλ. ᾿Εφεσ. δ´ 6). ῾Η χριστιανική πίστις ὁμολογεῖ, ὅτι ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστὸς εἶναι Κύριος στόν οὐρανό μετά τήν ἀνάβασί Του ἀπό τούς νεκρούς (Ρωμ. ι´ 6-10). «῞Ινα σου τῆς δόξης, τὰ πάντα πληρώσῃς, καταπεφοίτηκας, ἐν τοῖς κατωτάτοις τῆς γῆςϜ », ψάλλουμε τήν λαμπρά καί φωταυγῆ νύκτα τοῦ Μ. Σαββάτου.
Τό τίμημα τῆς ταφῆς τοῦ Κυρίου γιά τόν ἄνθρωπο ἦταν ἡ ἀφθαρσία καί ἡ καινοποίησι τῆς φύσεώς του. ῞Οπως ἡ φθορά ὑπῆρξε τό τίμημα τῆς ἁμαρτίας, ὡς νέκρωσις καί χωρισμός ἀπό τόν Θεό, ἔτσι ἡ ἀνακαίνισις καί ἡ ἀφθαρσία ὑπῆρξαν ὁ εἰδικός καρπός τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως. ῾Ο Χριστός μέ τόν θάνατο καί τήν ταφή Του ἀφαίρεσε τά ράκη τῆς φθορᾶς, τά ὁποῖα εἶχαν στοιβαχθεῖ σ᾿ αὐτήν ἀπό τήν παράβασι τοῦ ᾿Αδάμ καί ἔσβηναν τήν ὀμορφιά της· καί μέ τό αἷμα Του ἔπλυνε τό πλάσμα Του ἀπό τό μίασμα τῆς ἀρχαίας παρακοῆς, ἀφάνισε τήν δυσωδία τοῦ θανάτου, τήν ὁποία ἀπέπνεε τό πτῶμα τῆς ἁμαρτίας, ἐκούφισε τό γένος τῶν ἀνθρώπων, ἀπό τό βάρος τῆς ἀποστασίας του καί ἔκαμε ν᾿ ἀστράψει καί πάλι ἡ φύσις, νά ζωντανέψουν οἱ θεοειδεῖς χαρακτῆρες, νά λάμψει καί πάλι ἡ ἀρχέγονος ὀμορφιά της, ἐνδεδυμένη τήν ἄφθαρτη δόξα τοῦ Θεοῦ. Αὐτό τό ὑπέρτατο λυτρωτικό ἀγαθό, τήν ἀφθαρσία δηλαδή καὶ τήν ἀθανασία, τό ὁποῖο κορυφοῦται στήν ἔνδοξη ἀνάστασι τοῦ Χριστοῦ, ψάλλει μέ ρίγη ἱερᾶς συγκινήσεως καί ἀνεκλάλητης χαρᾶς ἡ ᾿Ορθοδοξία.
3. ῾Η κάθοδος τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ στόν ῞ᾼδη ὑπῆρξε θεοπρεπής καί ἔνδοξος. ῾Ο Κύριος πραγματοποίησε δύο καθόδους. Κατῆλθε ἀπό ψηλά ἀπό τόν οὐρανό στήν γῆ, τό πρῶτον. Καί κατῆλθε μέ ταπείνωσι καί πτωχεία. Δεύτερον, κατῆλθε ἀπό τήν γῆ στά βασίλεια τοῦ ῞ᾼδη. ᾿Εκεῖ ὅμως κατέβηκε παντοκρατορικά, μέ ὅλη τήν «ἄστεκτη» δυναστεία Του, ἐξουσιαστικῶς. Τόν εἶδαν οἱ δαίμονες καί τρόμαξαν. Τόν εἶδαν οἱ δίκαιοι καί ἀναπήδησαν μέ χαρά καί ἀγαλλίασι. ῾Ο ἅγιος ᾿Επιφάνιος, ᾿Επίσκοπος Κωνσταντίας τῆς Κύπρου, στόν θεολογικώτατο λόγο του «Τῶ ἁγίῳ καί μεγάλῳ Σαββάτῳ» περιγράφει αὐτόν τόν θεοπρεπέστατο τρόπο τῆς καθόδου τοῦ Χριστοῦ στόν ῞Αδη· «Χθὲς (ἐννοεῖ τήν Μεγ. Παρασκευή) συνέβαινον τὰ τῆς οἰκονομίας, σήμερον τὰ τῆς ἐξουσίας. Χθὲς τὰ τῆς ἀσθενείας, σήμερον τὰ τῆς αὐθεντίας. Χθὲς τὰ τῆς ἀνθρωπότητος, σήμερον τὰ τῆς θεότητος ἐνδείκνυται. Χθὲς ἐρραπίζετο, σήμερον τῇ ἀστραπῇ τῆς θεότητος τὸ τοῦ ῞ᾼδου ραπίζει οἰκητήριον. Χθὲς ἐδεσμεῖτο, σήμερον ἀλύτοις δεσμοῖς καταδεσμεῖ τὸν τύραννον. Χθὲς κατεδικάζετο, σήμερον τοῖς καταδίκοις ἐλευθερίαν χαρίζεται. Χθὲς ὑπουργοὶ τοῦ Πιλάτου αὐτῷ ἐνέπαιζον, σήμερον οἱ πυλωροὶ τοῦ ῞ᾼδου ἰδόντες αὐτὸν ἔφριξαν... ῾Ο χθὲς τοίνυν οἰκονομικῶς τὰς λεγεῶνας τῶν ᾿Αγγέλων παραιτούμενοςϜ σήμερον θεοπρεπῶς ὁμοῦ τε καὶ πολεμικῶς, καὶ δεσποτικῶς κάτεισι κάτω τοῦ ῞ᾼδου καὶ θανάτου Ϝ ῾Ως γοῦν τὰ παντόθυρα, καὶ ἀνήλια, καὶ ἀνέσπερα τοῦ ῞ᾼδου δεσμωτήρια καὶ οἰκητήρια ἡ θεόδημος τοῦ Δεσπότου κατέλαβεν αἰγληφόρος παρουσία, προφθάνει πάντας Γαβριήλ ἀρχιστράτηγος καὶ βοᾶ τό ῎Αρατε πύλας οἱ ἄρχοντες ὑμῶν. Καὶ ἐπάρθητε πύλαι αἰώνιοι Ϝ ῞Αμα αἱ ἀγγελικαί δυνάμεις ἐβόησαν, ἅμα αἱ πύλαι ἐπάρθησαν, καὶ αἱ ἁλύσεις ἐλύθησαν, ἅμα οἱ μοχλοὶ κατεκλάσθησαν, ἅμα τὰ κλεῖθρα ἐξέπεσαν, ἅμα τὰ θεμέλια τοῦ δεσμωτηρίου ἐδονήθησαν, ἅμα αἱ ἐνάντιαι δυνάμεις εἰς φυγὴν ἐτράπησαν, ἔφριξαν, ἐσαλεύθησαν, κατεπλάγησαν, ἐταράχθησαν, ἠλλοιώθησαν, ἐθροήθησαν, ἔστησαν ὁμοῦ καὶ ἐξέστησαν, ἠπόρησαν ὁμοῦ καὶ ἐτρόμαξανϜ ᾿Εκεῖ γὰρ τότε διέκοψε Χριστός ἐν ἐκστάσει κεφαλὰς δυναστῶν» 

Έστησαν τα τριάκοντα αργύρια τη τιμή του τετιμημένου


«Ἔστησαν τά τριάκοντα ἀργύρια τήν τιμήν τοῦ τετιμημένου, ὅν ἐτιμήσαντο ἀπό υἱῶν Ἰσραήλ. Γρηγορεῖτε καί προσεύχεσθε, ἵνα μή εἰσέλθητε εἰς πειρασμόν· τό μέν πνεῦμα πρόθυμον, ἡ δέ σάρξ ἀσθενής· διά τοῦτο γρηγορεῖτε!»

Τοποθέτησαν τά τριάκοντα ἀργύρια σάν ἀντίτιμο τοῦ ἀνεκτίμητου (Κυρίου), τοῦ ὁποίου τήν τιμή καθώρισαν οἱ ἀπόγονοι τοῦ Ἰσραήλ. Ἐσεῖς νά μένετε ἄγρυπνοι καί νά προσεύχεσθε, γιά νά μήν μπεῖτε σέ πειρασμό· διότι ἡ μέν ψυχή εἶναι πρόθυμη, ἡ σάρκα ὅμως εἶναι ἀδύνατη καί εὔκολα μπορεῖ νά ὑποκύψει. Γιά τοῦτο νά ἐπαγρυπνεῖτε.
Τό ἀντίφωνο ἐπανέρχεται στήν ἀνάγκη ἐπαγρυπνήσεως καί προσευχῆς. Εἶναι τά δύο μεγάλα ὅπλα, τά ὁποῖα καθορίζουν τή νίκη τοῦ πνευματικοῦ ἀγώνα κατά τοῦ διαβόλου καί τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων τῆς ἁμαρτίας. Εἶναι ὅμως καί δυνάμεις στηρίξεως τοῦ συνεκτικοῦ ἱστοῦ τῆς πνευματικῆς ὑπάρξεως, ρυθμιστικές τῆς διαπάλης ὅπου ὑπάρχει, μεταξύ σώματος καί ψυχῆς. Καί ἡ μέν ψυχή ἀγαπᾶ τά θεῖα καί τά ἐπουράνια καί εἶναι πρόθυμη νά παλέψει γιά τή σωτηρία της. Ἡ σάρκα ὅμως, δηλαδή ἡ ὑλική φύση, εἶναι ἀσθενής, εὐκόλως ὑποκύπτουσα στά πάθη καί τήν ἁμαρτία. Γιά τοῦτο οἱ πιστοί πρέπει νά εἶναι συνεχῶς ἄγρυπνοι, νά ἀντικρούουν τίς ἐπιθέσεις τοῦ ἐχθροῦ καί νά προσεύχονται στό Θεό νά τούς ἐνδυναμώνει στόν πνευματικό ἀγώνα τους. Ἡ ἀγρυπνία καί ἡ προσευχή βρίσκονται στήν καρδιά τῆς ὀρθόδοξης ἀσκητικῆς. Χωρίς αὐτές κανένας πνευματικός ἀγώνας δέν κερδίζεται.