Η αστρολογία και οι καταστροφικές συνέπειές της, κατά την Ορθόδοξη διδασκαλία

     Ἕνα ἀνησυχητικό φαινόμενο τῶν ἡμερῶν μας εἶναι ἡ τηλεμαντεία. Οἱ διάφοροι ἀστρολόγοι ἔχουν εἰσβάλλει κυριολεκτικῶς εἰς τά κανάλια καί σέ πολύωρες ἐκπομπές, οἱ ὁποῖες παρατείνονται καί πέραν τοῦ μεσονυκτίου, κάνουν «προβλέψεις» ἤ δίδουν ἀπαντήσεις ἀπό τηλοψίας εἰς ἐνδυαφερομένους καί ἐρωτῶντας τηλεφωνικῶς.
     Ὁ μελετητής τοῦ φαινομένου αὐτοῦ ἀναζητῶν τίς αἰτίες ἀναπτύξεως καί εὐδοκιμήσεώς του δέν δύναται νά μή λάβῃ ὑπ᾿ ὄψιν του μίαν σημαντικήν πτυχήν του, ὅτι δηλαδή τό κάθε τηλεφώνημα κοστίζει 5,5 € διά 15 λεπτά συνομιλίας μέ τόν ἀστρολόγο καί ὅτι οἱ τηλεφωνικές γραμμές εἶναι κατειλημένες κατά τήν διάρκεια τῆς ἐκπομπῆς. Μάλιστα δέ μερικοί ἐπειδή δέν ἐπαρκοῦν καί ἀδυνατοῦν νά ἀπαντήσουν εἰς τά τηλεφωνήματα ἔχουν προσλάβει καί βοηθούς. Ἐγράφη, ὅτι εἰς ἕνα κανάλι διά συγκεκριμένην δίωρον ἐκπομπήν τό κανάλι ἐδέχετο 2.500 τηλεφωνικές κλήσεις. Εἰς ἕτερον καί εἰς ἑξάωρον ἐκπομπήν τό κανάλι ἐδέχετο κατά μέσον ὅρον 6.800 κλήσεις μέ κέρδος 7.000 € . Οἱ ἐκπομπές αὐτές ἐπί πλέον λειτουργοῦν διαφημιστικῶς διά τούς ἐν λόγῳ «εἰδήμονες» μέσῳ τῶν ὁποίων ἐξασφαλίζουν τήν πελατείαν των.
Οὐσιαστικῶς οἱ ἐκπομπές αὐτές καί μέσῳ αὐτῶν τά κανάλια ὡς ΜΜΕ ἔχουν ἀναλάβει μεσσιανικό ἔργο. Λειτουργοῦν ὡς σωτῆρες ἀγωνιώντων προσώπων ἐρωτώντων: «Πῶς θά ἐξελιχθοῦν οἱ ἐργασίες μου;», «Ποίαν ἐξέλιξιν θά ἔχη ἡ ὑγιεία μου;», «Πότε ἀναμένονται ἐπιτυχίες καί κέρδη;» «Ποῖες οἱ συναισθηματικές ἐξελίξεις;» καί ἄλλα. Τά ΜΜΕ σέ ρόλο Πυθίας.

***

Ἐπειδή τό φαινόμενον ἐκτός ἀπό τήν οἰκονομική καί φαιδρή πλευρά του ἔχει καί πνευματικές διαστάσεις θά ἀναφέρωμεν ἐν συνεχείᾳ τίς θέσεις τῆς Ἐκκλησίας ἐπ᾿ αὐτοῦ.
Τήν ποικιλώνυμον μαντείαν ἀπαγορεύει ἀπολύτως, αὐστηρῶς καί ἀσυμβιβάστως ἡ Ἁγία Γραφή. Οἱ τρεῖς μεγάλοι μωσαϊκοί κώδικες μέ τό Νόμο τοῦ Θεοῦ καλοῦν τούς Ἰσραηλίτες νά ἀπορρίψουν καί νά ἀποστραφοῦν κάθε εἴδους μαγείαν καί μαντείαν. (Ἴδετε Λευϊτικόν κεφ. 19· Δευτερονόμιον κεφ. 18· Ἔξοδος κεφ. 23). Νά μνημονεύσωμεν ἀκόμη, ὅτι σέ ὡρισμένες διηγήσεις τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης οἱ μάντεις καί οἱ μάγοι ταπεινώνονται ἀπό τούς δικαίους ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ. Ἀναφέρομεν τήν περίπτωσιν τοῦ Ἰωσήφ τοῦ παγκάλου μέ τούς Αἰγυπτίους μάντεις καί τοῦ Προφήτου Δανιήλ μέ τούς Βαβυλωνίους.
Ὁ πρῶτος πειρασμός μέ τόν ὁποῖον ἐπείραξε ὁ διάβολος τόν Κύριον ἦταν ὁ πειρασμός τῆς μαγείας. Ὁ Σατανᾶς τοῦ προτείνει νά χρησιμοποιήσῃ τήν θεϊκή του δύναμι γιά νά χορτάσῃ τήν πείνα του καί νά καταπλήξῃ τούς Ἰουδαίους. Ὁ Ἰησοῦς Χριστός ὅμως δέν θέλει νά δεχθεῖ ἀπ᾿ αὐτόν τήν ἐξουσία πάνω στόν κόσμο. Καί τοῦ λέγει ἀνυποχώρητος: «Κύριον τόν Θεόν σου προσκυνήσεις καί αὐτῷ μόνῳ λατρεύσεις» (Ματθ. δ´ 1-11).
Τήν αὐτήν ἀνυποχώρητον καί ἀσυμβίβαστον στάσιν ἐτήρησαν καί οἱ Ἀπόστολοι ἔναντι τῶν μάγων καί μάντεων. Μνημονεύομεν τίς περιπτώσεις: τοῦ Σίμωνος τοῦ Μάγου (Πράξεων η´ 18-24), τῆς μαντευομένης δούλης τῶν Φιλίππων (Πράξεων ιστ´ 16-40), τῶν ἑπτά ἐξορκιστῶν τῆς Ἐφέσου (Πράξεων ιθ´ 13-20), τοῦ Ἐλύμα τοῦ μάγου στήν Πάφο (Πράξεων ιγ´ 8-12).

***

Τόν ἀγῶνα κατά τῆς μαντείας, ἀστρολογίας καί πάσης εἰδωλολατρείας ἐσυνέχισαν οἱ θεοφόροι πατέρες εἴτε διά τῶν συγγραφῶν των εἴτε διά τῶν ἀποφάσεων τῶν τοπικῶν καί οἰκουμενικῶν συνόδων. Ἐνδεικτικῶς ἀναφέρομεν:

1. Τό ἔργο τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Νύσσης:

«Κατά Εἱμαρμένης» Τοῦτο διαλαμβάνει τήν συζήτησιν τοῦ ἁγίου Πατρός μετά φιλοσόφου τινός γενομένην εἰς Κωνσταντινούπολιν τό ἔτος 382. Ὁ ἅγιος Πατέρας ὑπεραμύνεται τῆς ἐλευθερίας καί τῆς βουλήσεως τοῦ ἀνθρώπου καί στρέφεται κατά τῆς ἀστρολογικῆς μοιρολατρίας. Κατ᾿ αὐτόν εἶναι ἀδιανόητον καί τό ἀποδεικνύει δι᾿ ἐπιχειρημάτων ἰσχυρῶν, ἡ θέσις τῶν ἄστρων τήν στιγμήν τῆς γεννήσεως τοῦ ἀνθρώπου, ἤ καί μετ᾿ αὐτήν νά προσδιορίζῃ τό μέλλον του καί τόν χαρακτῆρα του. Θεωρεῖ δέ τήν ἀστρολογίαν δαιμονικήν τέχνην.
2. Εἰς τήν «Μυριόβιβλον», τήν «Βιβλιοθήκην» του, ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ὁ Μέγας καί Ἱερός Φώτιος μᾶς διέσωσε περίληψιν τοῦ ἔργου τοῦ Διοδώρου ἐπισκόπου Ταρσοῦ «Κατά Εἱμαρμένης» ἀποτελουμένου ἀπό ὀκτώ λόγους διῃρημένους σέ πενήντα τρία κεφάλαια. Εἰς αὐτό ὁ ἱερός συγγραφεύς ἀποδεικνύει τήν ἀ-λογία τῆς ἀστρολογίας. Ἡ μαντική «τέχνη» τῶν ἀστρολόγων δέν εἶναι παράλογος ἀλλά τελείως ἄλογος, χωρίς λογική.
3. Ὁ πρύτανις τῆς θεολογίας ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός

 ἀναφέρεται εἰς τό θέμα τῆς ἀστρολογίας εἰς τό ἔργο του: «Ἔκδοσις ἀκριβής τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως» κεφάλαιον 21. Σ᾿ αὐτό τό ἔργο ὁ ἅγιος Πατέρας μας παραδέχεται, ὅτι ἡ κίνησις, ἡ στάσις, ἡ μεταβολή καί ἡ θέσις τῶν ἀστέρων διαμορφώνουν μόνο τό κλῖμα τῆς γῆς καί προκαλοῦν διάφορα φυσικά φαινόμενα ἐξηγούμενα μέ τούς νόμους τῆς φυσικῆς. Ἀντιθέτως οὐδεμίαν ἐπίδρασιν ἔχουν εἰς τήν ψυχολογίαν, τήν συμπεριφοράν καί τήν ἐν γένει ζωήν τῶν λογικῶν, ἐλευθέρων καί αὐτοβούλων ὑπάρξεων, ὅπως εἶναι οἱ ἄνθρωποι. Ὑπεραμύνεται μάλιστα τῆς ἐλευθερίας καί τοῦ αὐτεξουσίου τοῦ ἀνθρώπου. Ἰσχυρίζεται, ὅτι ἐπειδή ἀκριβῶς ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἐλεύθερος καί αὐτεξούσιος θά εἶναι ἄξιος τιμῆς γιά τήν ἀρετή του, ἤ ἄξιος τιμωρίας γιά τήν κακία του. Λέγει μάλιστα: «Καί ἄν οὔτε ἀρετή οὔτε κακία ἔχουμε, δέν εἴμαστε ἄξιοι οὔτε γιά τούς ἐπαίνους καί τά στεφάνια, οὔτε γιά τίς κατηγορίες ἤ τίς τιμωρίες. Ἐπιπλέον θά βρεθεῖ καί ὁ Θεός ἄδικος, δίνοντας σέ ἄλλους ἀγαθά καί σέ ἄλλους θλίψεις. Ἀλλά ἀκόμη οὔτε ὁ Θεός θά κυβερνᾶ οὔτε θά προνοεῖ γιά τά κτίσματα του, ἄν τά πάντα κατ᾿ ἀνάγκην ἄγονται καί φέρονται. Ἐπίσης καί ἡ λογική θά μᾶς ἦταν περιττή· ἀφοῦ δέν εἴμαστε κύριοι καμιᾶς πράξεως, σκεφτόμαστε περιττά. Τό λογικό πάντως μᾶς ἔχει δοθεῖ γιά τήν σκέψι· κατά συνέπεια κάθε λογικό ὄν εἶναι καί αὐτεξούσιο».
«Τό εὐσεβές γένος τῶν χριστιανῶν δέν ὑβρίζει τόν Θεόν ἀφαιρῶντας ἐκεῖνα, τά ὁποῖα νομίζει ὅτι τόν τιμοῦν. Οὔτε ἀναιρεῖ τήν ἀγαθότητά του παρέχοντας εἰς τόν Θεόν τήν ἐξουσίαν τῶν κακῶν. Ἡ ἐξουσία τοῦ Θεοῦ δέν γνωρίζει τήν ἀδικία οὔτε θά μπορέσει νά ἀδικήσει. Ὅ Θεός δέν κάνει κάποιον φονιά καί μετά τόν τιμωρεῖ, οὔτε ἀπαγορεύει νά πταίωμεν καί μετά μᾶς παραβιάζει νά παρακούσωμεν καί τόν παρακούσαντα τιμωρεῖ. Αὐτά δέν ταιριάζουν στό Θεό, οὔτε ὁ εὐσεβής λογισμός, ἡ εὐσεβής σκέψις τά ἀποδέχεται…… Γνωρίζομεν δέ τήν ἀληθινή ἐξουσία καί δύναμι τοῦ Θεοῦ, ὅτι δέν ἡττᾶται ἀπό τούς πονηρούς καί κακούς καί ὅτι χρησιμοποιεῖ τήν ἀγαθότητά του πρός τό συμφέρον τῶν δημιουργημάτων». (Διόδωρος Ταρσοῦ)
Ἡ Ἐκκλησία συμπερασματικῶς κρίνει τήν ποικιλώνυμον μαντείαν ὡς εἰδωλολατρείαν καί ἀπιστίαν στρεφομένην ἐναντίον τῆς ἀγαθότητος, τῆς πανσοφίας, τῆς δικαιοσύνης καί τῆς παντοδυναμίας τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτό καί ἐπιβάλλει αὐστηρές ποινές τόσον εἰς ἐκείνους οἱ ὁποῖοι ἀσκοῦν τήν πολυειδῆ μαντείαν καί μαγείαν, ὅσον καί εἰς ἐκείνους πού καταφεύγουν εἰς αὐτούς. Ἔναντι ὅλων αὐτῶν τῶν φαινομένων παρακμῆς ἡ Ἐκκλησία μᾶς καλεῖ νά ἔχωμεν ἐμπιστοσύνην εἰς τόν Παντοδύναμον Κυβερνήτην τοῦ σύμπαντος κόσμου, εἰς τό χέρι τοῦ ὁποίου εὑρίσκεται ὄχι μόνο τό ἰδικόν μας μέλλον ἀλλά καί οἱ ἐξελίξεις ὁλοκλήρου τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ἕως τῆς συντελείας τῶν αἰώνων. Ὁ Θεός δέν θεᾶται ἀδιαφόρως τά συμβαίνοντα εἰς τόν κόσμον, τήν ἱστορίαν καί τήν οἰκουμένην. Προνοεῖ καί Κυβερνᾶ τόν κόσμον. Γι᾿ αὐτό κι᾿ ἐμεῖς κατά τήν προτροπήν τῆς προσευχῆς τῆς Ἐκκλησίας μας «ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθόμεθα».