Ὁ Σταυρός εἶναι ἐλπίς τῶν Χριστιανῶν, ο σωτήρ τῶν ἀπεγνωσμένων, η παρηγορια των θλιμμένων

Η Παγκόσμια Ύψωση του Τιμίου Σταυρού που εορτάζει η Εκκλησία μας σήμερα αγαπητοί αδελφοί, αποτελεί έναν σπουδαίο εορτολογικό σταθμό του εκκλησιαστικού έτους. Στις 14 Σεπτεμβρίου σύμπασα η Ορθοδοξία τιμά τον Σταυρό του Κυρίου μας, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως το «καύχημά» Της και η «δόξα» Της. Πηγές της εκκλησιαστικής μας ιστορίας αναφέρουν ότι η εορτή της Παγκόσμιας Ύψωσης είχε καθιερωθεί από τα αρχαία χρόνια, ίσως μάλιστα να είχε καθιερωθεί και από αυτόν τον Μέγα Κωνσταντίνο, κατά προτροπή προφανώς της μητέρας του αγίας Ελένης, αμέσως μετά την εύρεση του Τιμίου Ξύλου στα Ιεροσόλυμα, γύρω στο 330 μ.Χ.

Το 326 αναχώρησε για τους Αγίους Τόπους η ευσεβής χριστιανή μητέρα του αγία Ελένη.. αναζητώντας τον μέχρι τότε κεκρυμμένον Σταυρόν. Ύστερα από επίπονες ανασκαφές τελικά βρέθηκαν τρεις σταυροί, του Κυρίου και των δύο ληστών. Οι εκκλησιαστικοί ιστορικοί Φιλοστόργιος και Νικηφόρος αναφέρουν ότι ο Σταυρός του Κυρίου εντοπίσθηκε ύστερα από θαύμα,αφου τοποθετήθηκε πάνω σε νεκρή γυναίκα και αυτή αναστήθηκε!

Η πιστή βασιλομήτωρ, με δάκρυα στα μάτια παρέδωσε τον Τίμιο Σταυρό στον Πατριάρχη Μακάριο, ο οποίος στις 14 Σεπτεμβρίου του έτους 335 τον ύψωσε στον φρικτό Γολγοθά και τον τοποθέτησε στον πανίερο και περικαλλή ναό της Αναστάσεως, τον οποίο είχε ανεγείρει η αγία πάνω από τον Πανάγιο Τάφο και ο οποίος σώζεται ως σήμερα. Έτσι καθιερώθηκε η μεγάλη εορτή της Παγκόσμιας Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.

Όμως την αγία αυτή ημέρα εορτάζουμε και την δεύτερη ύψωση. Στα 613 οι Πέρσες κυρίεψαν την Παλαιστίνη, λεηλάτησαν και κατέστρεψαν τα ιερά προσκυνήματα και πήραν ως λάφυρο τον Τίμιο Σταυρό και τον μετέφεραν στη χώρα τους. Η παράδοση αναφέρει ότι άπειρα θαύματα γινόταν εκεί. Οι πυρολάτρες Πέρσες θεώρησαν το Τίμιο Ξύλο μαγικό και γι αυτό το φύλασσαν και το προσκυνούσαν, χωρίς να γνωρίζουν την πραγματική του φύση και ιδιότητα! Ο αυτοκράτορας Ηράκλειος μετά την νίκη του εναντίον των Περσών παρέλαβε τον Τίμιο Σταυρό και τον μετέφερε στην Ιερουσαλήμ όπου Πατριάρχης Ζαχαρίας τον ύψωσε εκ νέου στο ναό της Αναστάσεως. Ήταν 14 Σεπτεμβρίου του 626.

Οι ορθόδοξοι πιστοί τιμούμε με ιδιαίτερο τρόπο την αγία ημέρα της Υψώσεως του Σταυρού του Κυρίου μας. Η ιερές ακολουθίες έχουν πανηγυρικό χαρακτήρα, ενώ έχει θεσπισθεί αυστηρή νηστεία. Κατακλύζουμε του ιερούς ναούς προκειμένου να προσκυνήσουμε τον Τίμιο Σταυρό και να αντλήσουμε δύναμη και χάρη ουράνια από αυτόν.

Σήμερα ο Σταυρός κυριαρχεί σε ολόκληρη τη ζωή των πιστών χριστιανών, σε ολόκληρη τη ζωη και το έργο της Εκκλησίας, σαν όργανο θυσίας, σωτηρίας, χαράς, αγιασμού και χάριτος. Όπως γράφει ο ιερός Χρυσόστομος "αυτό το καταραμένο και αποτρόπαιο σύμβολο της χειρότερης τιμωρίας, τώρα έχει γίνει ποθητό και αξιαγάπητο". Παντού το βλέπεις " Στην αγία Τράπεζα, στις χειροτονίες των ιερέων, στη θεία λειτουργία• στις ερημιές και στους δρόμους• στις θάλασσες, στα πλοία και στα νησιά• Όπου και να στρέψει κανείς το βλέμμα του, μέσα κι έξω από τον ορθόδοξο ναό, θα δει το σημείο του σταυρού αποτυπωμένο: στη ναοδομία, στην εικονογραφία, στην εκκλησιαστική διακοσμητική, στα λειτουργικά βιβλία, στα ιερά άμφια και σκεύη...Αλλά και στην καθημερινή μας ζωή όλοι οι πιστοί διαφυλάσσουμε σαν πολύτιμη πνευματική και αγιαστική παρακαταθήκη την ιερή συνήθεια της χρήσεως του σημείου του σταυρού.

Και όλα αυτά γιατί από τότε που πάνω στο σταυρό καρφώθηκε και πέθανε για τη σωτηρία του κόσμου ο ίδιος ο Θεός, ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, το όργανο αυτό της τιμωρίας έγινε όργανο σωτηρίας. Το αντικείμενο της αισχύνης έγινε δόξα της Εκκλησίας. Της κατάρας το σύμβολο, έγινε της κατάρας της αρχαίας λύτρωση. Της οδύνης και του θανάτου το ξύλο, έγινε σημείον χαράς και ταμείο ζωής. Και όλα αυτά επειδή πάνω στο ξύλο του σταυρού, μαζί με το πανάχραντο σώμα Του, ο Κύριος κάρφωσε και τις αμαρτίες μας. Ο σταυρός λοιπόν έγινε το σύμβολο του ιδίου του Χριστού. Σύμβολο που τρέμουν τα δαιμόνια.

Ὁ Σταυρός εἶναι ἐλπίς τῶν Χριστιανῶν, ο σωτήρ τῶν ἀπεγνωσμένων, η παρηγορια των θλιμμένων, λιμάνι γι᾽ αὐτούς πού βρίσκονται σέ δύσκολες βιωτικές περιστάσεις, ἰατρός γιά τούς ἀσθενεῖς· ἀπομακρύνει τά πάθη, δίδει τήν ὑγεία, δίδει τήν ζωή στούς πνευματικά νεκρούς,και καθοδηγεῖ πρός τήν εὐσέβεια. Ὁ Σταυρός εἶναι φύλαξ και η συντροφιά κατά τήν νύκτα, πύργος κατά τήν ἡμέρα, χειραγωγός μέσα εἰς τό σκοτάδι, χαλινάρι σέ περιπτώσεις ὑπερβολικῆς χαρᾶς, ψυχαγωγός σέ περιστάσεις θλίψεων Ὁ Σταυρός εἶναι βοηθός εἰς τούς πειρασμούς μας, σωτήρας στους κινδύνους, κυβερνήτης εἰς τήν θάλασσαν αλλά και κυβερνήτης μας σε αυτή την ζωή

Έναν τέτοιον Σταυρό καλούμαστε και εμείς οι Χριστιανοί να σηκώσουμε σε αυτόν τον αστατο κόσμο που ζούμε. Ή ζωή μας, ή ζωή όλων των ανθρώπων, είναι γεμάτη θλίψη και πόνο. Και όλες αυτές οι θλίψεις στην κοινωνική και την οικογενειακή ζωή μας είναι ο σταυρός μας. Ό αποτυχημένος γάμος, οι σοβαρές ασθένειες, ή περιφρόνηση, ή ατιμία, ή απώλεια της περιουσίας, ή ζήλεια των συγγενών και φίλων μας ή συκοφαντία και όλα γενικά τα κακά πού μας κάνουν οι άνθρωποι, όλα αυτά δεν είναι ό σταυρός μας;

Ακριβώς αυτά είναι ό σταυρός μας, σταυρός για την μεγαλύτερη πλειοψηφία των ανθρώπων. Αυτές είναι οι θλίψεις πού υποφέρουν οι άνθρωποι και όλοι μας πρέπει να τις σηκώνουμε, αν και οι περισσότεροι δεν το θέλουν. Οι ευσεβείς Χριστιανοί ταπεινά & με χαμηλό το βλέμμα σηκώνουν μέχρι το τέλος της ζωής τους το δικό τους σταυρό ακολουθώντας τον Κύριο Ιησού Χριστό. Αλλά πρέπει να ξέρουμε ότι σ' αυτό το δρόμο, όσο δύσκολος και να είναι, αν με όλη την καρδιά μας στραφούμε στον Χριστό, τότε ό Ίδιος με έναν θαυμαστό και ανεξήγητο τρόπο μας βοηθάει. Μας στηρίζει, μας δυναμώνει και μας παρηγορεί. Όταν ακολουθήσουμε αυτό το δρόμο, ο οποίος στην αρχή μόνο μας φαίνεται δύσκολος, όταν αισθανθούμε τη χάρη του Θεού πού μας δυναμώνει σ' αυτή την πορεία, τότε με χαρά και ταπείνωση θα σηκώνουμε τον σταυρό μας και θα πορευόμαστε με βεβαιότητα επειδή γνωρίζουμε ότι έτσι μας ανοίγεται ή είσοδος στην Βασιλεία των Ουρανών.

Οι ευσεβείς χριστιανοί κάνουν πολύ συχνά το σταυρό τους: Το πρωΐ που σηκώνονται από τον ύπνο• στη διάρκεια των προσευχών τους• όταν φεύγουν από το σπίτι τους• όταν περνούν μπροστά από ιερούς ναούς• όταν αρχίσουν ή όταν τελειώσουν κάποια εργασία• πριν και• μετά από το φαγητό• πριν πάνε για ύπνο• όταν ακούσουν ευχάριστη ή δυσάρεστη είδηση... Σε κάθε περίσταση, εύκαιρα-άκαιρα, το σημείο του σταυρού!... Η ημέρα του πιστού αρχίζει - και πρέπει ν' αρχίζει - με το σταυρό και να τελειώνει με το σταυρό. Τόσο μεγάλη είναι η δύναμη του σταυρού, σημείου Του παντοδύναμου Υιού του Θεού. Τόσο μεγάλη η χάρη που κλείνει μυστικά μέσα του. Όπως συνοπτικά και παραστατικά διατυπώνει ο άγιος Μακάριος Μόσχας " πολλές φορές ένα και μόνο σημείο του σταυρού, που γίνεται με πίστη και βιώνεται έντονα, είναι ισχυρότερο από πολλά λόγια προσευχής μπροστά στο θρόνο του Υψίστου.

Ταράζουν τη ψυχή σου ακάθαρτοι λογισμοί και επιθυμίες;Περιτειχίσου με το σημείο του σταυρού, διπλασίασε και τριπλασίασε αυτό το τείχος, και οι ακάθαρτοι λογισμοί θα δαμαστούν. Κατατυραννιέται η καρδία σου από τη μελαχολία και τη θλίψη; Σε κυριεύει φόβος ή σε περιστοιχίζουν οι πειρασμοί; Αισθάνεσαι τις πονηρίες των αοράτων εχθρών;Κατέφυγε σ' αυτή τη δύναμη του σταυρού, και η ειρήνη της ψυχής θα ξαναγυρίσει, οι πειρασμοί θ' απομακρυνθούν, η παρηγοριά της χάριτος του Θεού και η πνευματική ευφροσύνη θα πλυμμυρίσουν την καρδιά σου". Απογοητεύτηκες από τους ανθρώπους, από συγγενής και φιλους?? Υψωσε και ατένισε το Σταυρό του Χριστού που είναι ο πιο πιστός σου σύντροφος.

Αὐτό λοιπόν ἑορτάζουμε αγαπητοί αδελφοί σήμερα· διά τοῦτο πανηγυρίζομεν· γιά τό ὅτι ἐφανερώθη σήμερα τό ἅγιο ἐκεῖνο Ξύλον · γιά τό ὅτι ὁ κρυμμένος θησαυρός, ἔλαμψεν ὡσάν ἄλλος χρυσός μέσα ἀπό τά σπλάγχνα τῆς γῆς· γιά τό ὅτι ἀπεκαλύφθη τό μέχρι τώρα θαμένο ἐπίσημο λάβαρον τῆς Χριστιανωσύνης· γιά τό ὅτι αὐτό πού ἀπό τήν φύσι του εἶναι ξίφος κατά τῶν ἐχθρῶν, ἐφανερώθη μέσα ἀπό τήν γῆν· γιά τό ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἔλαβε πάλι τόν στολισμόν της.

Αὐτός εἶναι ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου, τό Δεσποτικόν «σημεῖον», τό σωτήριον ὅπλον, τό τρόπαιον τῆς νίκης, τό σημεῖον διαχωρισμοῦ ἀλλά καί τῆς ἑνώσεως τῶν Οὐρανίων καί τῶν ἐπιγείων, ἡ νομοθεσία τῶν πιστῶν, ἡ κορυφή καί ὁ ἐπίλογος τῶν Ἀποστόλων, τό τηλεσκόπιο τῶν Προφητῶν, τό στεφάνι τῶν Μαρτύρων, ὁ ἀῤῥαβώνας τῶν προσκυνούντων τόν Χριστόν.