Το ιερό Μυστήριο του Ευχελαίου

  

  Στην Αγία Γραφή, στην επιστολή του αποστόλου Ιακώβου του Αδελφόθεου διαβάζουμε τα εξής:

«Ασθενεί τις εν υμίν; Προσκαλεσάσθω τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας και προσευξάσθωσαν επ’ αυτόν, αλείψαντες αυτόν ελαίω εν τω ονόματι αυτού. Και η ευχή της πίστεως σώσει τον κάμνοντα και εγερεί αυτόν ο Κύριος, καν αμαρτίας η πεποιηκώς αφεθήσεται αυτώ» (επιστολή Ιακώβου ε΄ 14-15). Δηλαδή: «Είναι κάποιος από σας άρρωστος; Να προσκαλέσει τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας να προσευχηθούν γι’ αυτόν και να τον αλείψουν με λάδι, επικαλούμενοι το όνομα του Κυρίου. Και η προσευχή που γίνεται με πίστη θα σώσει τον άρρωστο. Ο Κύριος θα τον κάνει καλά. Κι αν έχει κάνει αμαρτίες θα του τις συγχωρήσει».

     Σύμφωνα, λοιπόν, με το αγιογραφικό χωρίο σκοπός του ιερού μυστηρίου του Ευχελαίου είναι πρωταρχικά η ίαση της σωματικής νόσου. Ευχέλαιο είναι το ιερό Μυστήριο κατά το οποίο, δια της ειδικής τελετής, αγιάζεται υπό του Αγίου Πνεύματος δια του Ιερέως το έλαιο και με αυτό χρίονται οι πιστοί εις ίαση ψυχής και σώματος.Το Ευχέλαιο εκφράζει την αγάπη και τη στοργή της Εκκλησίας προς ένα άρρωστο μέλος της, για το οποίο προσευχόμαστε. Το Μυστήριο δεν είναι μια πράξη μαγική. Εκείνο που απαιτείται είναι η πίστη και η μετάνοια, καθώς και η προσευχή στο όνομα του Κυρίου Ιησού.

 Η τέλεση του μυστηρίου γίνεται κανονικά από επτά Ιερείς, όσα και τα ευαγγελικά αναγνώσματα αλλά και οι ευχές του Μυστηρίου. Σήμερα όμως τελείται και από έναν Ιερέα.  Το Ευχέλαιο τελείται για τη ψυχή και το σώμα κάθε ανθρώπου που ασθενεί. Σε ασθενείς που, εξ αιτίας σοβαρότατης ασθένειας, είναι ανίκανοι να εκφράσουν και να ομολογήσουν τις αμαρτίες τους στον Ιερέα-Πνευματικό, είναι αποδεκτό ότι συγχωρούνται οι αμαρτίες με το Μυστήριο του Ευχελαίου.

     Βέβαια, η τέλεση του μυστηρίου δεν περιορίστηκε μόνο στους σωματικά ασθενείς, αλλά επεκτάθηκε γενικότερα για όλους τους πιστούς, για την ενδυνάμωση και την καταλληλότερη προετοιμασία τους στα πνευματικά αγωνίσματα. Γι’ αυτό και πολλοί πιστοί προσκαλούν στο σπίτι τους τον ιερέα για να τελέσει το μυστήριο όχι μόνο όταν ασθενούν, αλλά και για πνευματική ενίσχυση (π. χ. την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής). Ο κύριος σκοπός όμως στο οποίο αποβλέπει το Μυστήριο παραμένει η θεραπεία των σωματικών ασθενειών και όχι η άφεση των αμαρτιών για τον χριόμενο. Το Ευχέλαιο δεν καταργεί φυσικά το ιερό Μυστήριο της Εξομολογήσεως, αλλά σε αυτό δίδεται άφεση αμαρτιών που έγιναν από άγνοια ή εκείνων που λησμονήσαμε, αλλά μετανιώσαμε γι’ αυτές.

     Τη Μεγάλη Τετάρτη η Ορθόδοξη Εκκλησία τελεί σε όλους τους Ιερούς Ναούς το μυστήριο του Ευχελαίου, και το τελεί για όλους τους πιστούς, είτε είναι υγιείς, είτε ασθενείς, και χρίει όλους τους χριστιανούς «εις ίασιν ψυχής και σώματος». Και η τέλεση αυτή σκοπό έχει σκοπό την καταλληλότερη ψυχοσωματική προετοιμασία μας για τη συμμετοχή μας στο Θείο Πάθος του Σταυρωθέντος και Αναστάντος Κυρίου μας.

Δομή του Μυστηρίου

• Ευχές για τον Αγιασμό του Ελαίου

• Ανάγνωση 7 Αποστολικών περικοπών

• Ανάγνωση 7 Ευαγγελικών περικοπών

• Ευχές για τους πιστούς

• Επάλειψη των πιστών με αγιασμένο έλαιο –το οποίο συμβολίζει την αγαθότητα του Θεού- στο μέτωπο και στα χέρια

Γιατί τελούμε το Ευχέλαιο

Ο Κύριος λοιπόν ο Οποίος δεν ήλθε στην γη για να καταργήσει τις καλές συνήθειες των ανθρώπων αλλά για να τις συμπληρώσει, δια του Αγίου Αποστόλου Ιακώβου του Αδελφοθέου δίνει σ΄ αυτήν την συνήθεια τους Μυστηριακό χαρακτήρα και σίγουρα πιο αποτελεσματικό. Απαραίτητα όμως να τηρούνται οι προϋποθέσεις τις οποίες θέτει ο Απόστολος Ιάκωβος:«Είναι άρρωστος κάποιος από εσάς; Ας προσκαλεί τους Πρεσβυτέρους της Εκκλησίας(επτά τον αριθμό γι΄αυτό την Βυζαντινή εποχή το Μυστήριο λεγόταν Επταπάπαδο ,επειδή συμμετείχαν επτά Ιερείς οι οποίοι διάβαζαν καθένας από ένα Ευαγγέλιο και από μία Ευχή. Σήμερα το Μυστήριο τελείται από έναν Ιερέα ο οποίος αναλαμβάνει να διαβάσει και τα αναγνώσματα των υπολοίπων έξι Ιερέων )οι οποίοι θα προσευχηθούν αλείφοντας τον ασθενή με λάδι στο Όνομα του Κυρίου και η προσευχή αυτή θα σώσει τον ασθενή και θα τον σηκώσει από το κρεβάτι της αρρώστιας και οι αμαρτίες του θα συγχωρεθούν».

Επειδή η ασθένεια έχει συχνά σαν αιτία την αμαρτία καταλαβαίνουμε γιατί, όταν τελούμε το Ευχέλαιο ακούμε τις Ευχές να μιλούν για ίαση και θεραπεία του πάσχοντος και για άφεση αμαρτιών. Αυτός είναι ο σκοπός του Μυστηρίου, η ανάρρωση του ασθενούς και η άφεση των αμαρτιών του όταν βέβαια έχει προηγηθεί μετάνοια και εξομολόγηση. Υπογραμμίζουμε εδώ ότι σε καμία περίπτωση το Ευχέλαιο δεν αντικαθιστά το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως!

Γίνεται πιστεύουμε ευνόητο πως ,το Μυστήριο του Ευχελαίου δεν έχει καμία σχέση με τους λόγους που καμιά φορά επιθυμούμε να τελεσθεί στο σπίτι μας. Μπήκαμε σε καινούργιο σπίτι, η δεν έχει δουλειά το μαγαζί, η δεν τα πάει καλά το ζευγάρι είναι μερικοί από τους λόγους που προσκαλείται ο Ιερέας για να τελέσει το Μυστήριο. Γι΄αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν άλλες Ακολουθίες και Ευχές με τις οποίες η Εκκλησία συμπαρίσταται δραστικά στις ανάγκες των παιδιών Της.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά σημεία του Μυστηρίου

Χαρακτηριστικά σημεία του Μυστηρίου οι δύο Ευχές δια των οποίων αγιάζεται το λάδι, η συγχωρητική Ευχή μετά το Έβδομο Ευαγγέλιο κατά την ανάγνωση της οποίας γονατίζουμε και με κατάνυξη ακούμε τα λόγια της και η χρίση των παρευρισκομένων με το αγιασμένο λάδι. Με το αλεύρι το οποίο χρησιμεύει για να στέκονται τα επτά κεράκια που ανάβουμε πριν από κάθε Ευαγγέλιο ζυμώνεται ένα πρόσφορο για να τελεσθεί η Θεία Λειτουργία.

Όποιος από εμάς θα ήθελε πραγματικά να ωφεληθεί από την Θεία Χάρη θα πρέπει να συμμετέχει στην ζωή της Εκκλησίας τακτικά με τον εκκλησιασμό, την προσευχή, την νηστεία, την μελέτη της Αγίας Γραφής κ.τ.λ! και όχι να περιμένει καλό και ωφέλεια μόνο και μόνο επειδή έκανε ένα Ευχέλαιο στο σπίτι του! Τότε και μόνον τότε η Ευλογία του Θεού θα είναι μόνιμα κοντά μας, να μας αγιάζει, να μας στηρίζει, να μας εμψυχώνει και να μας καθοδηγεί στις χαρούμενες αλλά και στις θλιβερές περιστάσεις της ζωής μας.

Τι χρειάζεται για την τέλεση του Ευχελαίου

Το κανδήλι του σπιτιού με κρασί και λάδι, το θυμιατήριο, λίγο αλεύρι(χωρίς να είναι απαραίτητο αφού ο σκοπός του είναι πρακτικός όπως εξηγήσαμε πιο πάνω), και τα ονόματα των ζώντων της οικογενείας μας γραμμένα σε ένα χαρτί. Εννοείται πως η παρουσία όλων των μελών της οικογένειας είναι απαραίτητη (εκτός αν υπάρχουν σοβαροί λόγοι εργασιακοί, αποστάσεως κ.α. ) αφού η Ευλογία του Μυστηρίου δεν αποστέλλεται κατά παραγγελία αλλά προσφέρεται άφθονη σε εκείνους που την επιζητούν προσωπικά με πίστη και ευλάβεια.Μετά την τέλεση του Μυστηρίου μπορούμε να κρατήσουμε το Ευχέλαιο με κάποιο βαμβάκι η σε ένα μικρό μπουκαλάκι και να το χρησιμοποιούμε όταν υπάρχει ανάγκη πνευματική η σωματική.

Με πίστη στον Παντελεήμονα Χριστό μας ας συμμετέχουμε τακτικά σε όλα τα Μυστήρια της Εκκλησίας μας και ιδιαιτέρως στην Θεία Κοινωνία η οποία δεν μας παρέχει απλώς αγιασμένα υλικά όπως το Ευχέλαιο το αγιασμένο λάδι, αλλά τον Ίδιο τον Κύριο και Θεό μας.«Πάτερ Ἅγιε Ἰατρὲ τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν, ἴασαι καὶ τοὺς παρόντας δούλους Σοῦ, ἐκ τῆς περιεχούσης αὐτοὺς σωματικῆς καὶ ψυχικῆς ἀσθενείας. Ευχή του Μυστηρίου