Εγκωμιαστικοί λόγοι Πατέρων της Εκκλησίας μας στην Υπεραγία Θεοτόκο

ΑΓΙΟΥ ΑΝΘΙΜΟΥ ΤΟΥ ΧΙΟΥ

Η Παναγία είναι η μόνη μητέρα για όλους τους χριστιανούς. Και ποιος δεν της φωνάζει; Διότι αι θλίψεις των ανθρώπων είναι πολλές εις αυτόν τον μάταιον κόσμον, πουθενά αλλού δεν βρίσκομεν όλοι μας ανακούφιση, παρά μόνο εις την Παναγίαν. Εκεί που κάθεσαι ήσυχος, έρχεται ένας λογισμός έξαφνα και σου φέρνει σκότος. Που θα πας να σου διαλυθή το σκότος αυτό; Εις την Παναγίαν. Όλοι οι άγιοι είναι βοηθοί μας, αλλά από όλους περισσότερον η Παναγία.

Εκείνη έχει το πλήθος των πολλών οικτιρμών. Έχει πολλή αγάπη εις το ανθρώπινον γένος, προπάντων εις τους αμαρτωλούς. Γι’ αυτό δεν παύει να μεσιτεύη εις τον Υιόν της, και ο Υιός της παίρνει μεγάλη χαρά, όταν τον παρακαλή η Μητέρα του, διότι θέλει να σώση τον άνθρωπον. Δια τούτο και μόνον έφερε την Μητέρα του και μας την εχάρισε για να την έχωμεν μέσον προς σωτηρίαν.

ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ

Να προστρέχετε, αδελφοί μου, στη Μητέρα του Θεού, όταν το σπίτι σας χάνει την ειρήνη του. Η κυρία Θεοτόκος είναι πηγή του ελέους και της δυνάμεως. Μπορεί εύκολα να ειρηνεύσει τις ανθρώπινες καρδίες. Ως Μητέρα του Θεού της ειρήνης μεσιτεύει σ’ Αυτόν για την ειρήνη όλου του κόσμου και όλων των χριστιανικών σπιτιών. Έχει την ελεητική δύναμη να διώξει μ’ ένα νεύμα της τα πονηρά πνεύματα, αυτά που με ακοίμητο αγώνα προσπαθούν να χωρίζουν τους ανθρώπους και να τους κάνουν να αλληλομισιούνται. Είναι η Γοργοϋπήκοος, που απαντά γρήγορα στις παρακλήσεις μας και μας παρέχει την ειρήνη και την αγάπη. Αρκεί να την παρακαλούμε με πίστη και αγάπη, Γιατί, αν δεν έχουμε την πίστη και την αγάπη, γινόμαστε ανάξιοι της μεσιτείας της Θεοτόκου.

ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ

Να έχετε ευλάβειαν εις όλους τους Αγίους της Εκκλησίας μας, ναι, μα περισσότερον να έχετε χίλιες φορές εις την Δέσποινά μας την Θεοτόκον Μαρίαν, διότι όλοι οι Άγιοι είναι δούλοι του Χριστού, αλλά η Δέσποινά μας, η Θεοτόκος είναι κυρά και βασίλισσα του ουρανού και της γής και πάσης νοητής και αισθητής κτίσεως, να παρακαλή δια τας αμαρτίας μας. Επήρεν (ο Θεός) την Θεοτόκον και την έκαμε βασίλισσαν και ετίμησε το γένος μας. Δια τούτο πρέπει και ημείς, αδελφοί μου, να τιμώμεν την Δέσποινά μας την Θεοτόκον με νηστείες, προσευχές, ελεημοσύνες και με καλά έργα.

ΗΛΙΑ ΜΙΝΙΑΤΗ

Σιμά εις την χάριν να είναι παρθένος και μήτηρ και εις την τιμήν να είναι Μήτηρ Θεού, όπου έλαβεν η θεόνυμφος Δέσποινα, έχει και τούτο, να είναι μήτηρ των χριστιανών. Κάθεται εκ δεξιών της θείας μεγαλειότητος η Βασίλισσα του ουρανού και της γής, καθώς την είδεν ο Προφήτης, «παρέστη η βασίλισσα εκ δεξιών σου, εν ιματισμώ διαχρύσω περιβεβλημένη, πεποικιλμένη». Μήτηρ αναμέσον Θεού, τον οποίον έχει υίον φυσικόν δια την γέννησιν και αναμέσον των χριστιανων, τους οποίους έχει ομοίως υιούς δια την υιοθεσίαν. Όταν μεσιτεύη προς τον Θεόν δια τους χριστιανούς, αυτή μεσιτεύει τον Υιον της δια τους υίους της λοιπόν αυτή παρακαλεί τον Θεόν με τόσην παρρησίαν, όσην πρέπει να έχη η μήτηρ προς τον υιόν, και παρακαλεί δια τους χριστιανούς με τόσην αγάπην, όσην πρέπει να έχωσιν οι υιοί από την μητέρα. Αλλά η παρρησία, αλλά η αγάπη τοιαύτης μητρός είναι άπειρος, τι δύναται ποτέ να ζητήση και να μη λάβη από τοιούτον Υιόν; τι δυνάμεθα ημείς να ζητήσωμεν και να μη λάβωμεν από τοιαύτην Μητέρα; Ορφανοί, ξένοι, αιχμάλωτοι, άρρωστοι, τεθλιμμένοι, αμαρτωλοί, μη λυπείσθε: εσείς έχετε μητέρα, την Μητέρα του Θεού. Αυτήν την πίστιν, αυτήν την ελπίδα έχομεν προς εσέ, Παναγία Παρθένε, σε ομολογούμεν Παρθένον και Μητέρα, σε κηρύττομεν Μητέρα του Θεού, σε γνωρίζομεν μητέρα των χριστιανων, αρχήν και πρόξενον της σωτηρίας μας. Αχ! Μήτηρ Θεού και μήτηρ ημών των χριστιανων, εξιλέωσε τον Υιόν σου δι’ ημάς τα τέκνα σου και αξίωσε τα τέκνα σου της χάριτος και βασιλείας του Υιού σου. Αμήν.

…«Ορφανοί, όπου εστερήθητε από τους γονείς σας, ξένοι όπου εχάσετε την ευτυχίαν σας, άρρωστοι, τεθλιμμενοι, αμαρτωλοί, μη λυπείσθε, εσείς έχετε μητέρα, την μητέρα του Θεού. Μητέρα, όπου σας κυβερνά εις την ξενητείαν σας, όπου σας τρέφει εις την πτωχείαν σας, όπου σας δίδει εις τα πάθη την ιατρείαν, εις τας θλίψεις την παρηγορίαν, εις τας σκλαβίας την ελευθερίαν, εις τας αμαρτίας την συγχώρησιν, μη λυπείσθε, εσείς έχετε μητέρα, την μητέρα του Θεού. Ναύται όπου πλέετε την θάλασσαν, την Παρθένον επικαλείσθε, να έχετε λιμένα εις ταις ανεμοζάλαις. Πραγματευταί, όπου περιπατείτε την ξηράν την Παρθένον επικαλείσθε να έχετε βοηθόν εις τους κινδύνους. Γεωργοί, όπου δουλεύετε την γήν, την Παρθένον επικαλείσθε, να έχετε ευλογίαν καρποφορίας εις τους κόπους σας. Νέοι, όπου σπουδάζετε εις τα σχολεία, την Παρθένον επικαλείσθε, να έχετε φώς γνώσεως εις την σπουδήν σας. Ίερείς και λαϊκοί, άνδρες και γυναίκες την Παρθένον επικαλείσθε εις όλας τας ανάγκας, και σωματικάς και ψυχικάς, να την έχετε προστάτιν εις την ζωήν, παραστάτιν εν ώρα θανάτου, μεσίτην εν ημέρα κρίσεως. Χριστιανοί, μικροί και μεγάλοι, όσοι λατρεύετε και προσκυνειτε το όνομα της Παρθένου Μαρίας, της Μητρός του Ιησού και μητρός ημων. Ιήσου και Μαρία ας είναι τυπωμένα μέσα εις την καρδίαν σας. Ιησούς και Μαρία να μη λείπη από το στόμα σας. Ιησούς και Μαρία ας είναι η αρχή και το τέλος των προσευχών σας. Το όνομα Ιησούς και Μαρία, ας είναι τα πρώτα λόγια της αυγής, τα ύστερα της εσπέρας, με ταύτα σφαλίζετε εις ύπνον τα μάτια σας, με ταύτα εμβαίνετε και εβγαίνετε από την εκκλησίαν, με ταύτα αρχινάτε και τελειώνετε πάσαν υπόθεσιν, δια να αξιωθήτε την ώραν, όπου μελλετε να παραδώσετε το πνεύμα, να έχετε από το ένα μέρος τον Ιησούν, από το άλλο την Μαρίαν, και ομού με τον Ιησούν και την Μαρίαν, να συνδοξάζεσθε εις την βασιλείαν των ουρανών. Αμήν.

Ο Ηλίας Μηνιάτης γεμάτος από αγάπη και σεβασμό, γεμάτος θαυμασμό και ευγνωμοσύνη για την μεσιτεία, την προστασία και την σκέπη της Παναγίας μας αναφέρει στις Θεομητορίκες του Διδαχές. «Δεν ηξεύρετε, Χριστιανοί, ποία είναι των απελπισμένων η ελπίς; Ποια είναι των αμαρτωλων η καταφυγή; Ποία είναι των Χριστιανών η Μητέρα; Μαρία, η Πάναγνος Δέσποινα». Και πιο κάτω σημειώνει. «Ο Θεός παρακαλεσμένος από την Παναγίαν Παρθένον, πάντα την εισακούει. Αυτός είναι Υιός της, εκείνη είναι Μητέρα του. Και να κάνη ο Υιός το ζήτημα της Μητρός του, τούτο δεν είναι χάρις, είναι χρέος φυσικόν. « Παρεστη η Βασίλισσα εκ δεξιών σου». Ήγουν πως επάνω από όλους τους χορούς των Αγίων, και Μακαρίων, επάνω από όλα τα τάγματα των Αγγέλων, των Αρχαγγέλων, των Χερουβίμ, και των Σαραφίμ, την έβαλε να καθίση εις τα δεξιά του εις τον θρόνον της Βασιλευούσης Θεότητος.

Εκεί λοιπόν φαίνεται να της λέγη. «Αϊτησαι, μήτερ εμή, ότι ουκ αποστρεψω σε», τουτέστι Μητέρα μου εκλελεγμένη εκ πασών των γενεών, ευλογημένη ανάμεσα εις όλαις ταις αλλαις γυναίκες, καθώς εστάθης κεχαριτωμένη πλήρης χάριτος εις την γην, ετσι τώρα είσαι δεδοξασμένη πλήρης δόξης εις τον Παράδεισον. Εσύ είσαι Μήτηρ, εγώ είμαι Υιός, δίκαιον είναι να τιμά ο Υιός την Μητέρα. Δικαιον είναι να συμβασιλεύη η Μήτηρ με τον Υιόν. «Κάθου εκ δεξιών μου, και βασίλευε εν ουρανώ, και επί της γής, και ας σε προσκυνούσιν οι Αγγέλοι και οι άνθρώποι ως Βασίλισσαν Θεού Μητέρα». Είμαι Θεός, είμαι Υιός. Ως Θεός, σου χαρίζω την δόξαν μου, ως Υιός σου δίδω την καρδιά μου. Ζήτησε, λοιπόν, Μητερ εμή ότι θέλεις, και εγώ θα κάμω το θέλημά σου, δια να γνωρίση ο κόσμος, ποιόν εσύ έχεις Υιόν, και ποιάν εγώ έχω Μητέρα αληθινά. Και τέτοιας λογής να σε μακαρίζωσι πασαι αι γενεαί. «Αιτήσαι, Μήτερ εμή».

Ζήτησε την υγείαν Εκείνου του αρρωστημένου. Ζήτησε την ελευθερίαν εκείνου του αιχμαλώτου. Ζήτησε την βοήθειαν εκείνου του πτωχού. Ζήτησε τον σωσμόν εκείνου του ταξιδάρη, όπου κινδυνεύει εις την θάλασσαν. Μόνον το όνομά σου να επικαλεσθή ο άρρωστος, ας υγιαίνη. Ο αιχμάλωτος, ας ελευθερωθεί. Ο πτωχός ας κυβερνηθή. Ο θαλασσοπόρος, ας φυλαχθή. Ας γένη το ζήτημα τους, μόνο δια μεσιτείας σου, της Μητρός μου. «Αιτήσαι, Μήτερ εμή». Θέλεις να είναι φυλαγμένη από πείναν, από θανατικόν, από πόλεμον, από παντοίων εχθρών, ορατών και αοράτων, εκείνη η πόλις; Εκείνη η χώρα; Ας είναι. Αλλά θέλεις ακόμη εκείνος ο αμαρτωλός να επιστρέψει εις μετάνοιαν; να έλθη εις σωτηρίαν; Άς γένη το θέλημα της Μητρός. Είμαι Θεός, είμαι Υιός. Ως θέλης να κάμω όλα δια την αγάπην της Μητρός …Χριστιανέ ας μη παρακαλή τινάς άλλος δι’ εσέ. Αν εκείνη μοναχή παρακαλέση, εισακούεται, διότι είναι Μήτηρ. «Πολλά, πολλά ισχύει δεήσις Μητρός προς ευμένειαν Δεσπότου»…Δεν ηξεύρεις, Χριστιανέ, πως ένα δάκρυον της Μητρός, εκείνης της κεχαριτωμένης Μητρός, πολλάς αμαρτίας εξαλείφει; Μια της μεσιτεία, ενας λόγος, ένα νέυμα έχει δύναμη να αλλάξη όλην την θείαν αγανάκτησιν εις έλεος και ευσπλαχνίαν. Δράμε μόνον εις την σκέπην της, παρακάλεσαι την βοήθειαν της, ελπίσον εις την προστασίαν της. Και ας είσαι βέβαιος, πως αν κρατήσαι από τέτοιαν άγκυραν, δεν θέλεις χαθή».