Τρίτη 24 Μαρτίου 2020

Ιστορικές μνήμες του 1821. Η Συμβολή της Εκκλησίας στον Αγώνα για την Ελευθερία

«Κι’ αυτείνη η Πατρίδα δεν λευτερώθη με παραμύθια,  λευτερώθη μ’ αίματα και θυσίες…»
Μακρυγιάννης
Γράφει ο Καθηγητής Χρήστος Γερ. Σιάσος 

Σε λίγες ημέρες το Ελληνικό Έθνος θα γιορτάσει για άλλη μια φορά τις  μεγάλες επετείους του,  την απελευθέρωση από τον Τουρκικό ζυγό, 25 Μαρτίου 1821, και την Έξοδο του Μεσολογγίου, 10 Απριλίου 1826, και στις δύο περιπτώσεις οι λίγοι τόλμησαν να τα βάλουν με τους πολλούς και μετά από τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς ύψωσαν το ανάστημά τους μπροστά στις δυνάμεις που θέλησαν να αφανίσουν το Ελληνικό γένος. 
Σ’ αυτόν τον μεγάλο Αγώνα ουδέποτε αμφισβητήθηκε η ξεχωριστή και πρωτοποριακή συμβολή της Εκκλησίας μας. Του Αρχάγγελου Γαβριήλ το μήνυμα, την ημέρα αυτή προς την Παναγία μας, την Μητέρα όλου του Κόσμου, ήταν ταυτόχρονα και μήνυμα Ανάστασης προς τη σκλαβωμένη Ελλάδα μας. «…Έχουνε σκόλη η Παναγιά και η Ελλάς μεγάλη, η μια τον κρίνο δέχεται, δάφνης κλωνάρι η άλλη…» μας λέει ο ποιητής. 
Η Εκκλησία μας με τη μυστηριακή της ζεστασιά, με την διδασκαλία της, κράτησε ζωντανή την ψυχή του σκλάβου Έλληνα από τον εξισλαμισμό και δεν τον άφησε να τουρκέψει ούτε και να φραγκέψει. Η προσφορά της Εκκλησίας μας μεγάλη, οι σπινθήρες της πνευματικής φωτιάς απλώθηκαν σε όλο τον Ελλαδικό χώρο, Πατριάρχες, Δεσποτάδες, Μοναχοί, Κληρικοί, Μεγάλοι Δάσκαλοι του Γένους, φτωχοί τσοπάνηδες, αγράμματοι και γραμματιζούμενοι, άνδρες, γυναίκες και παιδιά, βρέθηκαν με μιας αδελφωμένοι και  έδωσαν τιτάνιο αγώνα για την απελευθέρωση της Πατρίδας μας, της Ελλάδας μας.

 Πολλοί από αυτούς, αφού βασανίστηκαν σκληρά, από τον κατακτητή,  κρεμάστηκαν, αποκεφαλίστηκαν, τουφεκίστηκαν, και, με το μαρτύριό τους δοξάστηκαν και τέλος αγιάστηκαν. Με ακλόνητη πίστη στον Τρισυπόστατο Θεό, σύσσωμο το Ελληνικό Έθνος αναζητά το ιερότερο από τα ανθρώπινα δικαιώματα που είναι η ελευθερία του, για την οποία πολλές γενιές Ελλήνων γεννήθηκαν και πέθαναν με το όνειρο της λευτεριάς. 
Το ράσο του Κληρικού είναι διπλό σύμβολο, Θρησκεία και Παιδεία – Χριστιανισμός και Ελληνισμός και την ώρα του Κρυφού Σχολειού, ο παπάς θέρμαινε στα στήθη του χριστιανού την αποσταμένη ελπίδα του. Μέσα στα Μοναστήρια μας αναπτύχθηκε ό,τι καλύτερο γέννησε η Ρωμιοσύνη στα χρόνια της τουρκοκρατίας, Θρησκεία, Πατρίδα, Οικογένεια, Αγάπη, Σεβασμός.   
Κανένας άλλος λαός, κανένα άλλο Έθνος στο διάβα της ιστορίας του δεν πέρασε τόσες δοκιμασίες και κανένα άλλο Έθνος δεν έχει επιδείξει τόσο τρανή θέληση για να ζήσει. Όσο ενάντια και αν μας τα φέρνει η μοίρα, όσοι ποταμοί αίματος χύθηκαν και αν χρειαστεί να χυθούν, η Ελλάδα θα ζήσει αρκεί να είμαστε ενωμένοι και πιστοί στις Πάτριες αρετές της φυλής μας. 
Μέσα από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, όπως αυτά παραδόθηκαν στην επιτροπή αγώνων και θυσιών, συναντάμε στοιχεία  τα οποία βρίσκονται καταχωρημένα σε διάφορες βιβλιογραφίες, παραθέτω κάποια από αυτά, με πρώτο αυτό του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη που μας λέει:  «...Όταν αποφασίσαμεν να κάμωμεν την επανάσταση,  δεν εσυλλογιστήκαμε τότε ούτε πόσοι είμαστε, ούτε πως δεν έχομεν άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, ούτε κανένας μας είπε, πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιτοκάραβα βατσέλα; Αλλά ως μία βροχή έπεσεν σ’ όλους η επιθυμία της Ελευθερίας μας και όλοι, και οι κληρικοί και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι συμφωνήσαμεν σ’αυτό το σκοπό και κάναμεν την επανάσταση…» και στη συνέχεια μας συμβουλεύει: «…Σε σας μένει να ισάσετε και να στολίσετε τον τόπο, που εμείς ελευθερώσαμε…».
 Ο Σπυρομήλιος  γράφει για το Μεσολόγγι: «…Οι δε Μεσολογγίται εις όλον το διάστημα της πολιορκίας έδωκαν άπειρα δείγματα της καρτερίας και γενναιοψυχίας των , διότι ήταν εκ των πρώτων, όπου να ριψοκινδυνεύουν, οι πρώτοι εις τας μάχας και όπου ηρίστευον ελάμβαναν μόνοι σχεδόν και πάντοτε μέρος εις τας εξόδους , αφήνοντες κατά ταύτας τους πλειότερους νεκρούς και επέστρεφαν με τους περισσότερους τραυματίας. Εφύλαττον δε πάντοτε τας πλέον επικινδύνους θέσεις και ως πυροβολισταί εις τα κανονοστάσια και με τα τουφέκια εστέκοντο εις τας επάλξεις…»
Στην απόφαση για την Έξοδο  που υπαγόρευσε ο Επίσκοπος Ιωσήφ Ρωγών στην Αγία Παρασκευούλα προς τους Οπλαρχηγούς γράφει: «...Bλέποντες τόν εαυτόν μας, τό στράτευμα καί τούς πολίτας, εν γένει μικρούς καί μεγάλους παρ ελπίδα εστερημένους από όλα τά κατεπείγοντα αναγκαία τής ζωής πρό 40 ημέρας καί ότι επληρώσαμεν τά χρέη μας ως πιστοί στρατιώται τής Πατρίδος εις στενήν πολιορκίαν ταύτην καί ότι, εάν μίαν ημέραν υπομείνωμεν περισσότερον, θέλομεν αποθάνει όρθιοι εις τούς δρόμους όλοι.. αποφασίσαμεν ομοφώνως: H έξοδος μας νά γίνη βράδυ εις τάς δύο ώρας τής νυκτός 10 Aπριλίου, ημέρα Σάββατον καί ξημερώνοντας τών Bαϊων...».
 Στο Ιστορικό αυτό εκκλησάκι θα πρέπει κάποια ημέρα να γίνει χαρμόσυνη και λαμπρή Αρχιερατική Θεία Λειτουργία για να δοξαστούν και στις ημέρες μας,  ο Επίσκοπος Ρωγών Ιωσήφ και όλοι οι Οπλαρχηγοί,  που στον αύλειο χώρο ορκίστηκαν και έλαβαν την μεγάλη απόφαση της Εξόδου. 
 Ο Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος, το Σάββατο του Λαζάρου 2006, στην ομιλία του μας είπε: «…Απόψε η ιστορία κυοφορεί ιερούς και μεγάλους πόθους απέναντι στους οποίους, εδώ μπροστά στον  Ιερό Τύμβο, με προσοχή, με σεβασμό και τιμή και με προσευχή στεκόμαστε όλοι. Αισθάνομαι αδύνατες τις δυνάμεις μου να αναλύσω, στην αγάπη σας, απόψε τα του θρύλου που είναι συνυφασμένος με την ιστορία της Εξόδου, αλλά και δεν θέλω κατ’ ουδένα τρόπο να ηγηθώ του θρήνου για όσα συνέβησαν σε βάρος των προγόνων μας εκείνη την Ιστορική βραδιά της Εξόδου…».
Πολλές είναι οι πραγματικές ιστορίες και πολλά είναι τα πραγματικά γεγονότα που αναφέρονται από πολλούς ιστορικούς  συγγραφείς τόσο για την Ελληνική Επανάσταση του 1821 όσο και της Ηρωικής Εξόδου του Μεσολογγίου στις 10 Απριλίου 1826. Συνέχεια από τον Επίσκοπο Ιωσήφ, τον Πορφύριο, υπήρξαν και πολλοί άλλοι ιερείς στην πόλη και στα περίχωρα που βοήθησαν στον Αγώνα για την Ελευθερία. 
Ο Αγιόπαπας, όπως τον  αποκαλούσαν, δηλαδή ο παπα- Παναγιώτης Μπουγάτσας από το Ευηνοχώρι, ήταν εφημέριος στον Ιερό Ναό του Αγίου Παντελεήμονα. Είναι ένας από τους 1300 Μεσολογγίτες που διασώθηκε κατά την Έξοδο και ο οποίος όταν ο Αγώνας τελείωσε επέστρεψε στην πόλη, το 1829. Ο παπα-Παναγιώτης κατά την διάρκεια της μεγάλης πολιορκίας και όταν άρχισαν οι κανονιοβολισμοί πήγαινε στον Ιερό Ναό έπαιρνε το δισκοπότηρο με τα Άχραντα Μυστήρια – το Σώμα και το Αίμα του Χριστού μας και κάτω από τα ράκη του ράσου του αψηφώντας τις σφαίρες και τα βόλια που έπεφταν δίπλα του πήγαινε και μεταλάβαινε τους ψυχορραγούντες πολεμιστές, εκπληρώνοντας των ιερών του καθηκόντων και καθημερινά εμψύχωνε τους αμάχους άνδρες, γυναίκες και παιδιά. 
Όταν ο Βασιλιάς Όθων το 1837 επισκέφτηκε το Μεσολόγγι ζήτησε από τον Στρατηγό Δημήτριο Μακρή να πληροφορηθεί ποιος ήταν ο ηλικιωμένος ιερέας και η απάντηση ήταν, «Τον παπάν αυτόν, Μεγαλειότατε, δίκαιον είναι να τον προσκυνούμεν ως Άγιον δια τας μεγάλας εκδουλεύσεις εις την Πατρίδα και τον κόσμον… από την αρχή του κλεισμού στο Μεσολόγγι, η μόνη δουλειά που έκανε, ήτανε καθώς έπιανε το τουφέκι, και ήτανε αυτό καθημερινό , είτε μέρα είτε νύχτα, έτρεχε στην εκκλησία, έπαιρνε το δισκοπότηρο στα χέρια του και ξεσκούφωτος με το φαναράκι του επήγαινε από τάπια σε τάπια και μεταλάβαινε τους ψυχορραγούντας… Σου ορκίζουμε στην πίστη μου, Μεγαλειότατε…».  
Μετά από αυτή την τοποθέτηση του Στρατηγού ο Όθων ιδιοχείρως παρασημοφόρησε τον παπα-Παναγιώτη με το παράσημο του Αγώνα και το παράσημο του Σωτήρος και του παρέδωσε και χρηματικό ποσό ως οικονομική ενίσχυση. Ήταν ο μοναδικός ίσως ρασοφόρος και πολεμιστής στο ελεύθερο πλέον Μεσολόγγι που τιμήθηκε από τον Ανώτατο Άρχοντα, τον Βασιλέα Όθων.    
Συμπερασματικά και αφού παραλληλίσουμε τις δύσκολες εκείνες εποχές για την Πατρίδα μας, μπορούμε με το χέρι στην καρδιά να πούμε ότι και σήμερα χρειάζεται επαγρύπνηση για τη σωτηρία και την ακεραιότητα της Πατρίδας μας και αν λάβουμε υπόψη μας τη ροή των τελευταίων γεγονότων έχοντας πάλι «απέναντί μας» τον ίδιο λαό, η προσοχή μας θα πρέπει να είναι αυξημένη. 
Κλίνω την μικρή μου αυτή ιστορική αναδρομή με δύο στοίχους από το τραγούδι που γράφτηκε αυτές τις ημέρες από τον πατριώτη μας που ζει στην μακρινή Αυστραλία κ. Νίκο Δρυμούση και που αναφέρεται στους φυλακισμένους Ορθόδοξους Έλληνες Αξιωματικούς στην Τουρκία:

Μη μαραζώνεις μάνα μου
που σε κελί κοιμάμαι
της κάθε μάνας είμαι εγώ
παιδί και δε φοβάμαι.

Κι αν μ” εχουν μάνα στη Τουρκιά
τώρα φυλακισμένο
γρήγορα θα “ρθει η λευτεριά μανούλα μου
αυτό είναι γραμμένο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου