Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2011

Θρησκευτική Πανήγυρις στην Κυψέλη Αγρινίου


ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΑΙΤΩΛ/ΝΙΑΣ
ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ
Π Α Ν Τ Ε Λ Ε Η Μ Ο Ν Ο Σ
ΚΥΨΕΛΗΣ - ΣΦΗΝΑΣ - ΑΓΡΙΝΙΟΥ


Την 4ην Νοεμβρίου ε.ε πανηγυρίζει μετά πάσης Θρησκευτικής Λαμπρότητος και Μεγαλοπρεπείας ο Ιερός Ναός Αγίου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος Κυψέλης - Σφήνας - Αγρινίου τον Άγιο Γ Ε Ω Ρ Γ Ι Ο Καρσλίδη τον εξ Αργυρουπόλεως του πόντου

ΠΕΜΠΤΗ 3 / 11 / 2011
5:30  Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός Μετ Αρτοκλασίας χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κκ ΚΟΣΜΑ.
 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 4 / 11 / 2011
Θεία Λειτουργία επί τη ετησίω μνήμη του Οσίου πατρός ημών Γεωργίου του Κρασλίδη

Παρακαλείσθε όπως προσέρθετε εις τας Ιεράς Ακολουθίας
ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΝ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΝ



Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2011

Ανήμερα της 28ης Οκτωβρίου πρέπει να αναφέρουμε ότι εκτός από τη μεγάλη Εθνική μας εορτή (Επέτειος του ΟΧΙ) γιορτάζουμε και την Αγία Σκέπη της Θεοτόκου.Δεν είναι τυχαίο ότι οι δύο σημαντικότερες εθνικές γιορτές του έθνους μας έχουν το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό να συνεορτάζονται με μία γιορτή της Παναγίας. Την 25η Μαρτίου γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, ενώ σήμερα, την 28η Οκτωβρίου την Αγία Σκέπη της Θεοτόκου. Η γιορτή αυτή μετατέθηκε από την εκκλησία μας από την 1η Οκτωβρίου την 28η ως ένδειξη ευγνωμοσύνης προς την Παναγία μας για τη σκέπη και την προστασία της στον αγώνα των Ελλήνων απέναντι στους Ιταλούς, αρχικά, και, αργότερα, σε όλη τη διάρκεια της εθνικής αντίστασης.

Στο μέ­τω­πο, σ' ό­λη τη γραμ­μή, α­πό τη γα­λα­νή θά­λασ­σα του Ι­ο­νί­ου μέ­χρι ψη­λά τις πα­γω­μέ­νες Πρέ­σπες, ο ελ­λη­νι­κός στρα­τός άρ­χι­ζε να βλέ­πει παν­τού το ί­διο ό­ρα­μα: Έ­βλε­πε τις νύ­χτες μια γυ­ναι­κεί­α μορ­φή να προ­βα­δί­ζει ψη­λό­λι­γνη, α­λα­φρο­περ­πά­τη­τη, με την κα­λύ­πτρα της α­να­ριγ­μέ­νη α­πό το κε­φά­λι στους ώ­μους. Την α­να­γνώ­ρι­ζε, την ή­ξε­ρε α­πό πα­λιά, του την εί­χαν τρα­γου­δή­σει ό­ταν ή­ταν μω­ρό κι ο­νει­ρευ­ό­ταν στην κού­νια. Ή­ταν η μά­να η με­γα­λό­ψυ­χη στον πό­νο και στην δό­ξα, η λα­βω­μέ­νη της Τή­νου, η υ­πέρ­μα­χος Στρα­τη­γός.

Υπεραγία Θεοτόκος: Το Πρότυπο της καθαρότητος, της ταπείνωσης και της αγνότητος


Στο ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου Βλαχερνών Κωνσταντινουπόλεως ετελείτο ολονύκτιος αγρυπνία και οι παρευρισκόμενοι πιστοί με ύμνους και προσευχές δοξολογούσαν τον Θεό. Κατά τη διάρκεια της αγρυπνίας και περί την τετάρτη ώρα της νυκτός, οι άγιοι Ανδρέας και Επιφάνιος είδαν μεγαλοπρεπή γυναίκα να προχωρεί από την ωραία πύλη με συνοδεία αγγελικών Δυνάμενων, προφητών (Ιωάννης ο Πρόδρομος), αποστόλων (Ιωάννης Θεολόγος) και αγίων. Πολλοί άγιοι προπορεύονταν με λευκές στολές ψάλλοντες ιερούς ύμνους. Η γυνή αυτή γονάτισε και με δάκρυα στα μάτια προσευχόταν για πολύ χρονικό διάστημα. Μετά προχώρησε προς το θυσιαστήριο και προσευχήθηκε για το λαό, ο οποίος ήταν συγκεντρωμένος στο ναό.Κατόπιν έβγαλε το ωμοφόριον (το μαφόριον) πού είχε στο κεφάλι της και σκέπασε τον παρευρισκόμενο λαό.
Οι Μοναχοί έβλεπαν υπεράνω του λαού το εκτεταμένο μαφόριο της Θεοτόκου, το οποίο έλαμπε, ως αστραπή, και ήταν ένα σημείο της παρουσίας της Θεομήτορος. Μετά την αναχώρισή της η Θεοτόκος πήρε μαζί της το μαφόριο και άφησε στη θέση του τη χάρη του Θεού να προστατεύει το λαό Του.
Την εποχή εκείνη, ως είναι γνωστό, οι Χριστιανοί στο Βυζάντιο αντιμετώπιζαν τις επιβουλές των Αγαρηνών. Όταν νίκησαν τις εχθρικές αυτές δυνάμεις γιόρτασαν τη γιορτή της Σκέπης της Θεοτόκου, εκφράζοντες την ευγνωμοσύνη τους για τη βοήθεια και την προστασία της.
Έκτοτε καθιερώθηκε στην Ορθόδοξη Ελληνική Εκκλησία την 1η Οκτωβρίου η γιορτή της Αγίας Σκέπης της Υπεραγίας Θεοτόκου. Την 1η Οκτωβρίου, επίσης, θεσπίστηκε τον IB αιώνα να γιορτάζεται η μεγάλη γιορτή της Αγίας Σκέπης της Υπεραγίας Θεοτόκου και στην Ρωσία. Η μετάθεση της γιορτής της Αγίας Σκέπης της Υπεραγίας Θεοτόκου από την 1η Οκτωβρίου στην 28η Οκτωβρίου έγινε το 1952.
Χρέος και καθήκον όλων των Ελλήνων σήμερα είναι να διαφυλάξουμε και να διατηρήσουμε την ορθόδοξη παράδοσή μας. Πρωτεύοντα ρόλο στον αγώνα αυτό και στην προσπάθεια μας παίζει το πρόσωπο της Θεοτόκου. Γιατί η Παναγία με τη χάρη, την ικεσία και την πρεσβεία της ενδυναμώνει τους πιστούς στον πνευματικό τους αγώνα κατά της αμαρτίας. Όσοι καταφεύγουν με πίστη σ' αυτή αντλούν δύναμη και εξουδετερώνουν τους ορατούς και αόρατους εχθρούς, πού απειλούν τη ζωή τους.
Η ορθόδοξη παράδοσή μας, όπως είναι γνωστό, εκφράζεται κατεξοχήν στην εκκλησιαστική λατρεία. Οι ειδικοί ερμηνευτές τονίζουν ότι στο περιεχόμενο της εκκλησιαστικής λατρείας, εξυμνείται η θέση της Θεοτόκου μέσα στο σχέδιο της θείας οικονομίας για τη σωτηρία των ανθρώπων.
Η Εκκλησία μέσω της λατρείας προβάλλει το πρόσωπο της Παναγίας, ως πρότυπο, για να μιμηθούν οι πιστοί την καθαρότητα και την αγνότητα του βίου της καθώς και την αρετή της ταπείνωσης και υπακοής στο θέλημα του Θεού.

Τής Σκέπης σου Παρθένε, ανυμνούμεν τάς χάριτας


Τής Σκέπης σου Παρθένε, ανυμνούμεν τάς χάριτας, ην ως φωτοφόρον νεφέλην,
εφαπλοίς υπέρ έννοιαν, και σκέπεις τόν λαόν σου νοερώς, εκ πάσης τών εχθρών επιβουλής,
σε γάρ σκέπην, καί προστάτιν, καί Βοηθόν, κεκτήμεθα βοώντές σοι,
δόξα τοίς μεγαλείοις σου Αγνή, δόξα τή θεία σκέπη σου,
δόξα τή πρός ημάς σου, προμηθεία, Άχραντε.

28 Οκτωβρίου, εορτή της Αγίας Σκέπης της Υπεραγίας Θεοτόκου


Γιορτάζουμε κάθε χρόνο στις 28 Οκτωβρίου την εορτή της αγίας Σκέπης. Και για την γιορτή αυτή συμβαίνει αυτό που λέγει ο άγιος Χρυσόστομος για τις μεγάλες γιορτές της Εκκλησίας μας, ότι πολλοί γιορτάζουν τις μεγάλες γιορτές, ξέρουν το όνομά τους, δεν ξέρουν όμως το βαθύτερο νόημά τους, ούτε το μήνυμα που θέλει να εξαγγείλει η Εκκλησία μας μέσω των εορτών αυτών. Και αυτό γιατί οι περισσότεροι, λέγει ο ιερός πατήρ, έρχονται στην Εκκλησία από συνήθεια και όχι από ευσέβεια. Γι’ αυτό ας ασχοληθούμε σήμερα με την υπόθεση της γιορτής καθώς και για το μήνυμά της προς το λαό του Θεού.
Στα χρόνια του βασιλέως Λέοντος του Μεγάλου (457-474 μ. Χ.) ζούσε στην Κων/πολη ο όσιος Ανδρέας, ο κατά Χριστόν σαλός. Σαλός είναι ο τρελλός και κατά Χριστόν σαλοί ονομάζονται κάποιοι άγιοι, οι οποίοι κάνανε κάποια περίεργα και παράλογα πράγματα, με απώτερο σκοπό να τους θεωρούν παλαβούς ή παλιανθρώπους και να μη τους τιμούν οι άνθρωποι· και έτσι αυτοί να ζουν εν ταπεινώσει και αφανεία. Μια νύχτα που γινότανε αγρυπνία στο ναό της Παναγίας των Βλαχερνών, ο όσιος Ανδρέας μαζί με τον μαθητή του Επιφάνιο, που έγινε αργότερα πατριάρχης Κων/πόλεως (520-536 μ. Χ.), είδαν την Υπεραγία Θεοτόκο οφαλμοφανώς, όχι σε όραμα, να μπαίνει από την κεντρική πύλη του ναού. Την συνόδευαν οι παρθένοι Ιωάννης ο Πρόδρομος και Ιωάννης ο Θεολόγος και πλήθος αγγέλων. Αφού μπήκε μέσα στο ναό προχώρησε στον σολέα. Εκεί γονάτισε και προσευχήθηκε πολλή ώρα με θερμά δάκρυα υπέρ της σωτηρίας των πιστών, ενώ την βλέπανε μόνο ο Ανδρέας και ο Επιφάνιος. Αφού προσευχήθηκε για πολύ η Θεοτόκος σηκώθηκε και μπήκε μέσα στο ιερό, όπου φυλασσόταν το μαφόριο της δηλαδή το τσεμπέρι της, το πήρε στα χέρια της και βγαίνοντας έξω το άπλωσε πάνω από τους πιστούς, για να δείξει ότι τους σκέπει και τους προστατεύει.
Αυτό είναι το γεγονός το οποίο στάθηκε αφορμή η Εκκλησία μας να καθιερώσει την γιορτή της αγίας Σκέπης δηλαδή τη γιορτή προς τιμή της Παναγίας, η οποία σαν τη φωτοφόρο νεφέλη που σκέπαζε τη μέρα και φώτιζε τη νύχτα τους Ισραηλίτες στην έρημο, σκέπει και προστατεύει το λαό του Θεού και φωτίζει τους πιστούς στο δρόμο για την τελείωση. Πως μας σκεπάζει και πως μας προστατεύει η Παναγία μας; Με τις προσευχές της, με τις παρακλήσεις της και με τα δάκρυά της.
Μα θα μου πείτε, είναι τόσο μεγάλο το γεγονός που η Παναγία μας προσεύχεται για μας, ώστε η Εκκλησία μας να έχει ιδιαίτερη γιορτή γι’ αυτό το γεγονός; Ναι μάλιστα είναι μεγάλο και σπουδαίο και ζωτικής σημασίας. Λέγει κάπου ο ιερός Χρυσόστομος ότι πάντοτε έχουμε την ανάγκη των προσευχών των άλλων όσο και ενάρετοι και ευσεβείς κι αν είμαστε.
Παράδειγμα χαρακτηριστικό γι’ αυτό είναι ο απόστολος Παύλος, αυτός που ανέβηκε μέχρι τρίτου ουρανού κι άκουσε άρρητα ρήματα, αυτός που ονομάσθηκε στόμα Χριστού, αυτός που είχε «νουν Χριστού», αυτός που «αναπλήρωνε τα υστερήματα των θλίψεων του Χριστού στο σώμα του», αυτός λοιπόν ο γίγας της αρετής και της ευσέβειας, πάντα ζητούσε τις προσευχές των χριστιανών. Αν και αυτοί που θα προσευχότανε για τον Παύλο δεν ήταν ούτε ανώτεροι του ούτε ισάξιοί του. Μοιάζει το γεγονός σαν ένας στρατιώτης να μιλά στον πρόεδρο της δημοκρατίας για τον στρατηγό. Κι όμως ο Παύλος όχι μόνο δεν αρνήθηκε τις προσευχές των χριστιανών, αλλά αντίθετα τους προέτρεψε και τους παρακαλούσε να προσεύχονται για κείνον.
Στην προς Ρωμαίους (15,30) γράφει· «Παρακαλώ δε υμάς αδελφοί μου … συναγωνίσασθαί μοι εν ταις προσευχαίς υπέρ εμού προς τον Θεόν». Στους Εφεσίους (6,18-19) συνιστά δέηση περί «πάντων των αγίων» και περί εαυτού. Τους Κολοσσαείς (4,2-3) παροτρύνει «τη προσευχή προσκαρτερείτε … προσευχόμενοι άμα και περί ημών». Τους Θεσσαλονικείς (Α΄ Θεσ. 5,25 · Β΄ Θεσ. 3,1) παρακαλεί «αδελφοί προσεύχεσθε υπέρ ημών». Όχι δε μόνο ζητά να προσεύχονται γι’ αυτόν και για τους συνεργάτες του, αλλά και πιστεύει ότι ήδη το κάνουν και στις προσευχές τους οφείλει την υγεία του και τη σωτηρία από μεγάλους κινδύνους (πρβλ. Φιλημ. 22 · Β΄ Κορ. 1,10-11).
Αλλά και ο Πέτρος δεν είπε τι μου χρειάζεται η προσευχή των άλλων αφού είμαι απόστολος, αφού ομολόγησα το θεανθρώπινο του Χριστού, αφού πάνω στην ομολογία μου στηρίχθηκε η Εκκλησία. Έτσι όταν ήταν στη φυλακή από τον Ηρώδη τον Αγρίππα τον Α΄, οι χριστιανοί των Ιεροσολύμων προσευχόταν γι’ αυτόν με αποτέλεσμα να τον ελευθερώσει άγγελος Κυρίου κατά θαυμαστόν τρόπο. Λοιπόν κι αν είσαι Παύλος κι αν είσαι Πέτρος έχεις ανάγκη των προσευχών των άλλων και μάλιστα των αγίων και μάλιστα της Παναγίας. Βέβαια οι αιρετικοί διαφωνούν στο σημείο αυτό και λένε να προσευχόμαστε κατ’ ευθείαν στο Θεό και όχι να επιζητούμε τις δεήσεις των αγίων. Ήδη τα παραδείγματα που αναφέραμε δίδουν την απάντηση, γιατί, αν μας χρειάζονται οι προσευχές των ζώντων και μη τελειωθέντων αδελφών μας, πόσο περισσότερο ωφέλιμες είναι οι προσευχές των αγίων. Ας αναφέρουμε όμως κι ένα χωρίο που είναι χαρακτηριστικό για το πόσο αναγκαία είναι η δέηση των δικαίων ζώντων και τεθνεώτων. Στον Αβιμέλεχ ένα βασιλιά της Αιγύπτου, που είχε υποπέσει σ’ ένα σοβαρό παράπτωμα, ο Θεός του είπε να προσφύγει στον Αβραάμ, που ήταν τότε στην Αίγυπτο, και να ζητήσει την προσευχή του. «Προφήτης εστί και προσεύξεται περί σου και ζήση» (Γεν. 20,7).
Αλλά ενώ η προσευχή έχει τεράστια δύναμη, ενώ είναι αναγκαία όσο ενάρετοι κι αν είμαστε, χρειάζεται μια προϋπόθεση για να καρποφορήσει. Και η προϋπόθεση είναι να προσπαθούμε κι εμείς· ν’ αγωνιζόμαστε· να μετανοούμε για τις αμαρτίες μας· να βιάζουμε τον εαυτό μας προς εξάσκηση της αρετής. Μη περιμένουμε τα πάντα από την προσευχή των αγίων, ενώ εμείς οι ίδιοι οκνεύουμε και τεμπελιάζουμε. Η αγιότητα δεν μεταδίδεται κατά μαγικό τρόπο· απαιτεί και ενεργό προσπάθεια εκ μέρους μας.Έτσι ενώ ο Ιερεμίας προσευχήθηκε τρεις φορές για τους Εβραίους και στις τρεις φορές άκουσε το Θεό να λέγει· «Μη προσεύχου, μηδέ αξίου περί του λαού τούτου ότι ουκ εισακούσομαί σου» (7,16). Και ο Ιεζεκιήλ άκουσε το εξής· «και εάν ώσιν (είναι) οι τρεις ούτοι εν μέσω αυτής, Νώε και Δανιήλ και Ιώβ, αυτοί εν τη δικαιοσύνη αυτών σωθήσονται … η δε γη έσται εις όλεθρον» (14, 14-16). Και στον Ιερεμία είπε ο Θεός· «εάν στη (σταθεί) Μωσής και Σαμουήλ προ προσώπου μου, ουκ έστιν η ψυχή μου προς αυτούς» (15,1). Και τα λέγει αυτά ο Θεός στον Ιερεμία και στον Ιεζεκιήλ για να τους δείξει όχι ότι δεν δέχεται την ικεσία τους και τους περιφρονεί, αλλά δεν αξίζουν οι Ιουδαίοι για να τους βοηθήσει. Γι’ αυτό και αναφέρει τα ονόματα του Νώε, του Δανιήλ, του Ιώβ, του Μωϋσή, και του Σαμουήλ, που είχαν καθιερωθεί ως άγιοι μεγάλου βεληνεκούς, θεοπρόβλητοι και θεάρεστοι. Είναι σαν να λέγει ο Θεός σήμερα· «Ακόμη και η Παναγία και οι απόστολοι και ο Χρυσόστομος και ο Αθανάσιος να προσευχηθούν για σας, δεν σας βοηθώ. Η κακία σας είναι απροσμέτρητη και φοβερή.
Είναι χαρακτηριστική και η λεπτομέρεια ότι η Παναγία μας άπλωσε το μαφόριο της εντός του ναού και σκέπασε όσους αγρυπνούσαν και προσευχόταν. Θέλει να πει ότι πρέπει να έχουμε ουσιαστική σχέση με την Εκκλησία για να μας σκεπάσει με τις πρεσβείες της.
Την έχουμε αυτή τη σχέση; Πηγαίνουμε στην Εκκλησία, κοινωνούμε, εξομολογούμαστε, αγρυπνούμε, νηστεύουμε, ελεούμε, συγχωρούμε, προσπαθούμε να τηρήσουμε τις εντολές; Ο καθένας ας ρωτήσει τον εαυτό του και ας δώσει προσωπικά και υπεύθυνα την απάντηση.

Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

25 Οκτωβρίου 1918. Η Παναγία Προυσιώτισσα, Η Αρχόντισσα της Ρούμελης, ''΄φιλοξενείται'' στο Αγρίνιο και θαυματουργεί


Οκτώβριος 1918.Το Αγρίνιο δεν απαριθμεί περισσοτέρους από 15.000 κατοίκους.
Μία επάρατος νόσος, η γρίπη, έχει ενσκήψει και θερίζει, κυριολεκτικώς, την πόλη και την γύρω περιοχή της. Δεν υπάρχει οικογένεια που να μη θρηνή τα θύματά της. Φόβος συνέχει τους κατοίκους όλης της περιοχής, γιατί η κατάσταση δεν είναι καλύτερη στο Μεσολόγγι και στο Αιτωλικό.
Η επιστήμη φαίνεται ανίκανη να ανακόψη τη θανατερή πορεία της νόσου. Ο αριθμός των θανάτων μόνο μέσα στο Αγρίνιο φτάνει τον αριθμό των 40 έως 50 ημερησίως. Κανείς δεν συνοδεύει πια τους νεκρούς, οι οποίοι μεταφέρονται με δίτροχα κάρα από αχθοφόρους στο νεκροταφείο, όπου μετά από μια σύντομη ευχή τους ιερέως, πολλές φορές δε και χωρίς αυτήν, θάπτονται. Οι κάτοικοι όχι μόνον δεν επιμελούνται τους νεκρούς τους, αλλά και τους αποφεύγουν από τον φόβο της μεταδόσεως της ασθένειας.
Όλοι αποκαμωμένοι ψυχικά λες και περιμένουν με σταυρωμένα χέρια το μοιραίο. Καμιά ελπίδα από πουθενά δεν φαίνεται. Δεν μένει άλλο καταφύγιο από την πίστη. Αλλά και αυτή κάποτε μπρος στο αδιάκοπο θανατικό κλονίζεται σε πολλούς. Μα μέσα σ’ αυτήν την παραζάλη της απελπισίας, που συνέχει όλους, υπάρχουν και μερικοί γέροντες που θυμούνται. Η μνήμη τους ξαναγυρίζει 64 χρόνια πίσω, στο 1854. Θυμούνται ότι και τότε μια άλλη επάρατος νόσος, η χολέρα, είχε ενσκήψει στην πόλη του Αγρινίου και είχε αποδεκατίσει τον πληθυσμό της.
Και θυμούνται τότε το θαύμα της Παναγίας της Προυσιώτισσας.
Η «σανίς σωτηρίας» είχε βρεθή.Ήταν η πίστη στην προστασία της Παναγίας της Προυσιώτισσας.
Στο θαύμα της Μεγαλόχαρης.Όταν οι γέροντες το είπαν, όλοι ζήτησαν να μεταφερθή η εικόνα της. Όλοι αυτομάτως πια ήταν βέβαιοι ότι, όταν η εικόνα της Προυσιώτισσας θα ερχόταν στο Αγρίνιο, η πόλη θα απαλλασσόταν από την τραγική δοκιμασία. Μα κανένας δεν αποφασίζει, δεν τολμάει να πάη στο Μοναστήρι, στον Προυσσό, για να μεταφέρη την παράκληση της πόλης στον Ηγούμενο. Ένας φόβος για την περίπτωση αυτή συνέχει όλους. Πιστεύουν ότι το θανατικό της γρίπης ήταν μια δοκιμασία εξαγνισμού που την έστειλε η Θεία Βουλή στον «παραστρατημένο» λαό. Γι’ αυτό και φοβούνται να πάνε στο Μοναστήρι, μήπως η Θεία «οργή» ξεσπάση στους απεσταλμένους.
Ολόκληρη κίνηση έγινε τότε για να συγκροτηθή μια αντιπροσωπευτική επιτροπή, που θα μετέβαινε στην Ναύπακτο, για να ζητήση από τον τότε Μητροπολίτη Αμβρόσιο την άδεια μεταφοράς της Εικόνας και εν συνεχεία θα ανέβαινε στο Μοναστήρι, για να συνοδεύση την θαυματουργό Προυσιώτισσα στην πόλη.Τελικώς έγινε μια τριμελής επιτροπή, αλλά εντός της ίδιας ημέρας τα μέλη της παραιτήθηκαν, για να γίνη άλλη την επομένη και να παρουσιασθή εμπρός στην ασκητική μορφή του Μητροπολίτου Ναυπάκτου Αμβροσίου, μεταφέροντας την παράκληση της πόλης.
Με την ευλογία του Αμβροσίου και με το σχετικό έγγραφο της άδειας στα χέρια η επιτροπή αφήνει την Μητρόπολη. Η άδεια έχει δοθή. Μα τα λόγια του Δεσπότη, παρά την τελική ευλογία του, στριφογυρίζουν καυτερά στην ψυχή και στην σκέψη. Τα βήματά τους σέρνονται όχι προς το Αγρίνιο, αλλά προς την παραλία της Ναυπάκτου. Εκεί καθισμένοι στο μουράγιο, αμίλητοι, κάνουν αυτοκριτική. Είναι, άραγε, άξιοι να παρουσιαστούν μπροστά στην θαυματουργό Εικόνα; Αμαρτωλοί αυτοί, πρεσβεία αμαρτωλών; Ο Μητροπολίτης επέτρεψε, αλλά θα ευδοκήση, θα δώση συγχώρεση και η Παναγία; Αυτές οι σκέψεις τους βασανίζουν στις ώρες της σιωπής.

Ύστερα από μια κοπιώδη πορεία η επιτροπή-πρεσβεία, κατά το δειλινό της 22ας Οκτωβρίου, έφτανε στο Μοναστήρι, στον Προυσσό. Γονατιστοί μπροστά στην Θαυματουργό Εικόνα οι τρεις πρεσβύτες ευχαριστούν που τους αξίωσε να φτάσουν ως εκεί και προσεύχονται. Σε λίγο το Μοναστήρι παρουσιάζει εικόνα συναγερμού ικεσίας. Οι Πατέρες μαζεμένοι όλοι στην εκκλησία, με τον Κωνσταντίνο Καθηγούμενο, αναπέμπουν Παράκληση στην Θεομήτορα, ενώ τα πρόσωπα των Αγρινιωτών, που εξακολουθούν να είναι γονατιστοί μπροστά στην Εικόνα, τα αυλακώνουν τα δάκρυα. Είναι τα δάκρυα της μετανοίας.
Το άλλο πρωΐ γίνεται Δοξολογία και το βράδυ ολονύκτια Παράκληση. Η προετοιμασία για την μεταφορά της Εικόνας έχει αρχίσει το πρωΐ της 24ης Οκτωβρίου, μετά τον Όρθρο σχηματίζεται η πομπή και η Ιερά Θεωρία ξεκινάει...
Εν τω μεταξύ στο Αγρίνιο έχουν ειδοποιηθή. Από την πόλη και τα γύρω χιλιάδες οι πιστοί μετά την Παράκληση στην Μητρόπολη ξεκινάνε σε μια ολονύκτια πορεία μέσα στα βουνά. Τραβάνε όλοι με συντριβή και μετάνοια τόση που μεταρσιώνει προς τα Αραποκέφαλα, για να προϋπαντήσουν την Μεγαλόχαρη, την μόνη ελπίδα της σωτηρίας που τους απόμενε. Λιτανεία ψυχών είναι η πορεία τούτη με την ολονύκτια προσευχή.
Το ίδιο πρωΐ οι χιλιάδες αυτές των πιστών συναντώνται με την θρησκευτική πομπή που φέρνει την Θαυματουργό Εικόνα πάνω σε μια από τις ψηλότερες κορφές των Αραποκέφαλων. Οι στιγμές αυτές, όπως τις περιγράφουν οι επιζώντες ακόμα γέροντες, είναι ασύλληπτες από την φαντασία σε κατάνυξη. Εκεί γίνεται η πρώτη μεγάλη Δέηση. Δέησις εις το όρος. Σε πέντε χιλιάδες υπολογίσθηκαν οι Χριστιανοί, που γονυπετείς γέμισαν τα γύρω φαράγγια και με δάκρυα μετανοίας πραγματικής παρακολούθησαν την Δέηση στην Παναγία. Και μετά από αυτήν ξαναρχίζει η πορεία. Η Θεία Εικόνα ακολουθουμένη από τις χιλιάδες των ευλαβουμένων προχωρεί να φτάση το πρωΐ της επομένης στο χωριό Προστοβά, όπου ψέλνεται κατανυκτική Παράκληση και τις νυχτερινές ώρες φτάνει στα προάστεια του Αγρινίου.
Όταν η ιερή πομπή έφθασε στα πρόθυρα της πόλης, το Αγρίνιο μέσα είχε ερημωθή. Δεν είχαν μείνει παρά μόνον μερικά παιδιά στα καμπαναριά των εκκλησιών που χτυπούσαν χαρμόσυνα τις καμπάνες.
Η πομπή τώρα προχωρεί προς την πόλη και κατευθύνεται στο Ναό της Αγίας Τριάδος, όπου αναπέμπεται ευχαριστήρια Δέηση και ακολουθεί Μεγάλη Παράκληση για την απαλλαγή του δοκιμαζόμενου λαού από την μάστιγα της τρομερής αρρώστιας. Και μετά όταν μπήκε η Εικόνα της Θεομήτορος στο Ναό, επί ένα εικοσιτετράωρο συνεχώς οι παπάδες δεν σταμάτησαν να ψέλνουν ομαδικές Παρακλήσεις των πιστών, ενώ άλλοι μεταλάμβαναν των Αχράντων Μυστηρίων.
Μετά τις πρώτες ώρες από την άφιξη της Προυσιώτισσας στην πόλη, το κακό είχε σταματήσει. Οι άρρωστοι, και οι κατάκοιτοι ακόμα που δεν μπορούσαν να σηκωθούν από το κρεββάτι, τώρα κατά δεκάδες, τελείως υγιείς, έσπευδαν στην Αγία Τριάδα για να ευχαριστήσουν την Μεγαλόχαρη. Το θαύμα είχε συντελεσθή ομαδικά. Η ζωή στο Αγρίνιο ξανάρχιζε να παίρνη το ρυθμό της.
Αλλά μόνον η πόλη του Αγρινίου είχε απαλλαγή από το κακό. Όλη η γύρω περιοχή από όπου δεν πέρασε η προς το Αγρίνιο πορεία, το Αιτωλικό, το Μεσολόγγι, θερίζονταν ακόμα από την αρρώστια με ρυθμό συνεχώς αυξανόμενο. Το θανατικό ήταν τόσο που οι παπάδες δεν προλάβαιναν ούτε καν μια ευχή να διαβάσουν στους νεκρούς.
Οι επιτροπές που φτάνουν από τα γειτονικά χωριά και από τις δύο πόλεις, το Μεσολόγγι και το Αιτωλικό, αντιδρούν. Αλληλομάχονται για την προτεραιότητα της μεταφοράς της Εικόνας. Αλλά και οι Αγρινιώτες δεν εννοούν να επιτρέψουν να απομακρυνθή η Εικόνα της Παναγίας από την διασωθείσα πόλη πριν προσκυνήση όλος ο λαός και πριν ψαλή η μεγάλη ευχαριστήρια Δοξολογία.
Κάποιοι, οι ψυχραιμότεροι από το πλήθος των κατοίκων, με επικεφαλής τον Ηγούμενο, πρωτοστατούν σε μια προσπάθεια συμβιβασμού και αποφυγής του κακού που απειλείται από μια σύγκρουση των κατοίκων.
Η προσπάθεια αυτή και οι σχετικές διαπραγματεύσεις κράτησαν για αρκετές ημέρες, ώστε δόθηκε ο καιρός στους Αγρινιώτες να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους, που εν τω μεταξύ είχαν αυξηθή. Ήθελαν τώρα η Εικόνα να λειτουργηθή σε όλες τις εκκλησίες της πόλης.Έτσι, στις 27 Οκτωβρίου, στο Ναό της Αγίας Τριάδος ψέλνεται κατανυκτικώτατα η ειδική ακολουθία με την οποία λιτανεύεται η πάνσεπτη Εικόνα της Προυσιώτισσας και κατόπιν σχηματίζεται ιερή πομπή η οποία δια μέσου των κεντρικωτέρων οδών της πόλης μεταφέρει την Εικόνα στον παλαιό Ναό του Αγίου Χριστοφόρου, που βρίσκεται έξω από το Αγρίνιο επάνω σε έναν λόφο. Εκεί εψάλη η Μεγάλη Παράκληση μετά από την οποία ο Ηγούμενος έδωσε την εξήγηση ότι η φοβερή αρρώστια δεν ήταν παρά μια δοκιμασία του πληθυσμού της πόλης για την εκτροπή από τον δρόμο της πίστεως και ανέλυσε τις υποχρεώσεις που δημιουργεί πια για τους Αγρινιώτες η δοθείσα Χάρις της Θεομήτορος.
Ακολούθησε 24ωρο προσκύνημα μετά το οποίο, κατά τα πέντε εικοσιτετράωρα που ακολούθησαν, η Εικόνα μεταφέρθηκε διαδοχικά και λιτανεύθηκε στους Ναούς της Ζωοδόχου Πηγής και του Αγίου Δημητρίου. Στο διάστημα αυτό του προσκυνήματος ολόκληρος ο πληθυσμός εξομολογείται και μεταλαβαίνει των Αχράντων Μυστηρίων. Η ζωή και η κίνηση στην πόλη αποκαθίστανται, κανένας άρρωστος δεν υπάρχει, κανένας θάνατος δεν σημειώνεται.Στο Μεσολόγγι η επάρατη νόσος συνεχίζει να αποδεκατίζη τους κατοίκους. Καθημερινά πεθαίνουν από την γρίπη 25-30 άτομα, τα οποία μεταφέρονται με κάρα και θάβονται κατά το πλείστον χωρίς την συνοδεία ούτε ιερέως καν.
Μια επιτροπή κατευθύνεται στην Ναύπακτο και αμέσως λαμβάνει την άδεια του Μητροπολίτου για την μεταφορά της Εικόνας στην πόλη. Πράγματι, την 1η Νοεμβρίου 1918, η Εικόνα φτάνει με τον σιδηρόδρομο στον σταθμό του Μεσολογγίου, όπου οι κάτοικοι αναμένουν από τη βαθειά νύκτα παρά το γεγονός ότι έριχνε καταρρακτώδη βροχή. Πολλοί από τους επιστήμονες και τους προκρίτους της πόλης προέτρεπαν το πλήθος να επανέλθη στα σπίτια του και εξέφραζαν την πεποίθηση ότι οι θάνατοι από την γρίπη τουλάχιστο θα τριπλασιασθούν. Ο λαός όμως ανέμενε καρτερικώτατα. Με την άφιξη της Εικόνας της Παναγίας της Προυσιώτισσας εψάλη στον σιδηροδρομικό σταθμό κατανυκτική Παράκληση και στην συνέχεια έγινε η είσοδος της Εικόνας στην πόλη.
Το μέγα θαύμα συντελείται. Μάρτυρες παρίστανται όλοι οι κάτοικοι. Κατά το Μεσονύκτιο, ενώ όλοι προσεύχονταν αρχίζει να πνέη σφοδρότατος άνεμος που ξερρίζωσε πολλές δεκάδες δένδρων της πόλης. Από το πρωΐ της 2ας Νοεμβρίου 1918 κανένας θάνατος δεν σημειώθηκε στο Μεσολόγγι. Οι κάτοικοι με πρωτοφανή ευλάβεια προσέρχονταν μπροστά στην Αγία Εικόνα ψάλλοντας την Παράκληση, προσφέροντας διάφορα αφιερώματα, χρυσό, άργυρο κλπ, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς την Παντοδύναμο Μητέρα του Θεού.
Στο Αιτωλικό επικρατεί η ίδια κατάσταση. Οι κάτοικοι πεθαίνουν κατά δεκάδες.Η μεταφορά της Εικόνας πραγματοποιείται από την πόλη του Μεσολογγίου.Στον σιδηροδρομικό σταθμό έχουν προσέλθει όλοι, πλην ελαχίστων, οι οποίοι ανέμεναν την ιερή πομπή στο τέρμα της μεγάλης ανατολικής γέφυρας.Διαπρύσιοι κήρυκες του συντελεσθέντος θαύματος της καταπαύσεως της νόσου μεταξύ των άλλων και ο δήμαρχος Κων. Σταράμος, καθώς και οι: Παντ. Μόσχος, Χρ. Γαζώτης, Παντ. Σκόνδρας, Χρ. Μπογιατζής, Ανδρ. Λιαπίκος κα.
Απειράριθμα θαύματα διηγούνται πολλοί των κατοίκων....
Το παραπάνω κείμενο,προέρχεται από το αρχείο του αειμνήστου Γυμνασιάρχου τής πόλεως του Αγρινίου,Γεωργίου Πάστρα και μάς το δώρησε πρίν απο λίγα χρόνια η αγαπητή κόρη του,κ. Αλεξάνδρα Πάστρα-Τρομάρα.
Πρόκειται,γιά ένα μεγάλο αρχειακό κείμενο πού επιγράφεται:«εκτάκτου ενδιαφέροντος ρεπορτάζ του ανταποκριτού μας κ. Θ. Λιαπίκου» Και αναφέρεται σε θαύματα της Παναγίας Προυσιώτισσας.

Θαύματα του Αγίου Δημητρίου


Ο Οκτώβριος είναι ταυτισμένος στη μνήμη του ελληνικού λαού με τη γιορτή του αγίου Δημητρίου.
Ο άγιος Δημήτριος είναι ένας από τούς πιό λαοφιλείς αγίους, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον ορθόδοξο κόσμο, όπως φανερώνει η συχνότητα του ονόματος Ντμίτρι, Ντουμίτρου κλπ. Φαίνεται πώς αυτή η δημοτικότητα δεν είναι άσχετη με την αίσθηση της συνεχούς παρουσίας του Αγίου ανά τους αιώνες, όπως πιστοποιείται από τις εμφανίσεις του και τα θαύματά του.Όπως είναι γνωστό, κέντρο της λατρείας του Αγίου είναι η Θεσσαλονίκη, όπου μαρτύρησε και όπου έχει ανεγερθή από τα πρωτοβυζαντινά χρόνια μεγαλοπρεπής ναός προς τιμήν του. Η Θεσσαλονίκη έχει, ιστορικά, πολλούς λόγους να τιμά τον Άγιο Δημήτριο και από νωρίς άρχισαν να καταγράφονται εκεί τα επανειλημμένα θαύματά του. Η συγγραφή μιάς πρώτης συλλογής θαυμάτων αποδίδεται στον Αρχιεπίσκοπο Ιωάννη, λίγο μετά το 600 μ.Χ. και μιά δεύτερη, ανώνυμη, γράφτηκε γύρω στο 680 μ.Χ. Οι ιστορικοί έχουν αντλήσει ποικίλες πληροφορίες από αυτά τα κείμενα. Πέρα από το θρησκευτικό τους ενδιαφέρον αποτελούν ανεκτίμητη πηγή, ιδιαίτερα για τις μετακινήσεις των Σλάβων τον 6ο-7ο αιώνα, και για τή ζωή στή Θεσσαλονίκη την ίδια εποχή, καθώς, όπως σημειώνει ο P. Lemetrle, όσα αναφέρουν είναι για μάς νέο υλικό που δεν είναι γνωστό από καμιά άλλη πηγή. Τό 1979 ο Lemetrle προέβη σε νέα κριτική έκδοση και σχολιασμό του έργου και στή δεκαετία του 1990 είχαμε δύο εκδόσεις στην Ελλάδα με κείμενο και νεοελληνική μετάφραση. Η πρώτη από το Κέντρο Αγιολογικών Μελετών της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, σε επιμέλεια του αείμνηστου καθηγητή Π. Χρήστου, και η δεύτερη από τις εκδόσεις Άγρα, σε επιμέλεια του καθηγητή Χ.Μπακιρτζή, με εξαιρετική μετάφραση της Αλόης Σιδέρη. Η δεύτερη έκδοση εκτός από τα εκτενή σχόλια (περίπου 90 σελίδες) του επιμελητή, περιλαμβάνει σχεδιαγράμματα, 40 φωτογραφίες και τέσσερις μελέτες για τα «Θαύματα του Αγίου Δημητρίου» των Lemetrle, Speck, και Μπακιρτζή.
Ορισμένα θαύματα αναφέρονται σε θεραπεία σωματικών ασθενειών, άλλα στή φροντίδα του Αγίου για το ναό του στή Θεσσαλονίκη και άλλα στην προστασία της πόλης από εχθρικές επιδρομές. Τά κείμενα, η γραφή είναι τόσο υψηλού επιπέδου, με τέτοια καλλιέργεια του λόγου και τόση εκφραστική δύναμη, που αποτελούν απόδειξη της υψηλής πολιτιστικής στάθμης της πόλης κατά την πρωτοβυζαντινή περίοδο. Απευθύνονται σε δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο, σάν σε δημόσια ομιλία ή κήρυγμα, και σε πολλά από αυτά ο ομιλητής επικαλείται τή μαρτυρία των ίδιων των παρισταμένων για την επαλήθευση των λόγων του. Πρόκειται, δηλαδή, για γεγονότα που συνέβησαν στή διάρκεια της ζωής του συγγραφέα, τα οποία μπορούν να επιβεβαιώσουν οι ακροατές του.
Από τα είκοσι θαύματα που περιλαμβάνονται στις Συλλογές Α` και Β` (υπάρχει και τρίτη μεταγενέστερη Συλλογή), μπορούμε να αναφέρουμε ενδεικτικά το 14ο, που είναι από τα εντυπωσιακότερα. Βρισκόμαστε στο Σεπτέμβριο του 586μ.Χ. και ένα πλήθος Αβάρων και Σλάβων, ίσως εκατό χιλιάδες, επιτίθεται στή Θεσσαλονίκη. «Σάν θανατηφόρο στεφάνι περικύκλωσαν την πόλη και δεν φαινόταν ούτε ένα σημείο της γής, όπου να μήν πατή βάρβαρος. Άξιζε τότε να δής αντί χώμα ή χλόη ή δέντρα τα κεφάλια των αντιπάλων το ένα πλάϊ στο άλλο και μάλιστα συνωστισμένα να επισείουν εναντίον μας για την επαύριον τον αναπόφευκτο θάνατο», γράφει ο συγγραφέας των «Θαυμάτων».
Η κατάσταση ήταν τραγική καθώς είχε προηγηθή λιμός, που αποδεκάτισε τον πληθυσμό της πόλης και επιπλέον η ξαφνική εμφάνιση των εχθρών απέκλεισε εκτός των τειχών πολλούς άνδρες που βρίσκονταν στούς αγρούς για τον τρύγο. Τό χειρότερο, οι περισσότεροι από τούς επίλεκτους της φρουράς έτυχε να έχουν πάει μαζί με τον έπαρχο σε άλλα μέρη για δημόσιες υποθέσεις.Οι εχθροί εγκατέστησαν τα πολιορκητικά μηχανήματα, σιδερένιους κριούς και τεράστια πετροβόλα και «άρχισαν να εκτοξεύουν πέτρες ή μάλλον βουνά ολόκληρα-, οι δέ τοξότες βέλη σάν χειμωνιάτικες νιφάδες, ώστε κανείς από τούς υπερασπιστές του τείχους δεν μπορούσε πιά να ξεπροβάλη χωρίς κίνδυνο και να δή τί γινόταν έξω». Οι Θεσσαλονικείς κατελήφθησαν από απελπισία, αφού δεν υπήρχε καμία απολύτως ανθρώπινη δυνατότητα να σωθούν. Μόνο καταφύγιό τους η προσευχή και οι παρακλήσεις προς τον Άγιό τους να ικετεύση τον Θεό. Καί πράγματι, ο Άγιος Δημήτριος παρεμβαίνει με συγκεκριμένα περιστατικά σε διάφορα στάδια της πολιορκίας...
Τήν έβδομη μέρα της πολιορκίας οι εχθροί ετοιμάζουν την τελική επίθεση, ελπίζοντας ότι η σφοδρότητα της εφόδου θα τρομοκρατήση και θα απωθήση από τις επάλξεις τούς υπερασπιστές. Ο συγγραφέας βρίσκεται ο ίδιος στο ανατολικό τείχος (περίπου στή σημερινή οδό Εθνικής Αμύνης). Άς του δώσουμε το λόγο για τή συνέχεια: «Κι ενώ εμείς είχαμε κυριευθή από φοβο δεινό για την τύχη που μάς περίμενε, ξαφνικά, γύρω στην όγδοη ώρα της ίδιας ημέρας, όλοι μαζί οι βάρβαροι που είχαν περικυκλώσει την πόλη, έφυγαν τρέχοντας με βαρβαρικές κραυγές προς τούς λόφους εγκαταλείποντας τις σκηνές μαζί με όλα τους τα υπάρχοντα. Καί τόσος ήταν ο πανικός που τούς είχε καταλάβει, ώστε μερικοί από αυτούς έφυγαν άοπλοι και χωρίς χιτώνες. Έπειτα αφού παρέμειναν περί τις τρείς ώρες στα γύρω βουνά (....), με τή δύση του ήλιου κατέβηκαν πάλι στις σκηνές τους και άρχισαν, κατά πρόνοια του Αθλοφόρου, να σκυλεύουν ο ένας τον άλλον, με αποτέλεσμα πολλοί από αυτούς να τραυματιστούν και να πέσουν νεκροί. Έπειτα, αφού πέρασε εκείνη η νύχτα μέσα σε απόλυτη ησυχία και όχι όπως οι προηγούμενες και φάνηκε η αυγή, (....) από το αμέτρητο πλήθος δεν φαινόταν ούτε ένας».Τί είχε συμβεί; Οι Θεσσαλονικείς δεν γνώριζαν. Ούτε ο συγγραφέας, ο οποίος δεν παρασύρεται να μιλήση για οπτασίες και πράγματα που δεν έχει δή ο ίδιος. Στό σημείο αυτό, κατά έναν «μοντέρνο» θα λέγαμε τρόπο, γίνεται μιά αλλαγή αφηγητή στο κείμενο και διαβάζουμε την περιγραφή του ίδιου γεγονότος από την πλευρά των επιδρομέων, ορισμένοι από τούς οποίους την άλλη μέρα αυτομόλησαν και ζήτησαν καταφύγιο στην πόλη. Συνομιλώντας με τούς αξιωματούχους της ανέφεραν ότι μετά τα χθεσινά γεγονότα βεβαιώθηκαν ότι μέχρι τώρα ο στρατός είχε μείνει κρυμμένος στην πόλη, διότι την όγδοη ώρα άνοιξαν οι πύλες και επιτέθηκε πάνοπλος εναντίον τους, γι’ αυτό και έτρεξαν όλοι πανικόβλητοι προς τα βουνά περιμένοντας εκεί μέχρι που βράδιασε και ο στρατός επέστρεψε στην πόλη. Τότε αποφάσισαν όλοι οι επιδρομείς να φύγουν βέβαιοι ότι την επόμενη αυγή το στράτευμα θα εξορμούσε πάλι εναντίον τους.
Όταν οι Θεσσαλονικείς ρώτησαν τούς φυγάδες ποιόν είδαν επικεφαλής του στρατού, αυτοί απάντησαν, «έναν άνδρα πυρόξανθο και λαμπροφορεμένο με λευκό ιμάτιο, πάνω σε λευκό άλογο», υποδεικνύοντας τή γνώριμη σε όλους εικόνα του Αγίου Δημητρίου, που σώζεται μέχρι σήμερα σε ψηφιδωτό. Χύνοντας δάκρυα χαράς και αγαλλίασης όλη η πόλη ανέπεμψε τότε ύμνους στον Αθλοφόρο Άγιο και ευχαριστίες εκ βάθους ψυχής προς τον Θεό.
Ο σύγχρονος αναγνώστης, ζώντας σε εποχή ορθολογισμού και δυσπιστίας, πλησιάζει τέτοια βιβλία με επιφύλαξη, με κυρίαρχο το ερώτημα: είναι άραγε αλήθεια όλα αυτά;Ωστόσο το ίδιο ερώτημα είχαν και οι πρόγονοί μας, που έζησαν σ’ αυτόν τον τόπο τα βυζαντινά χρόνια. Είναι λανθασμένο και υπεροπτικό να θεωρούμε ότι στα χρόνια που δημιουργήθηκε η κορυφαία πολιτιστική σύνθεση ελληνισμού και χριστιανισμού οι άνθρωποι ήταν απλοϊκοί και ευκολόπιστοι.
Αντίθετα, ήταν μορφωμένοι, κάτοχοι της κλασσικής παιδείας και είχαν και αυτοί την ίδια με μάς ανάγκη αποδείξεων για όσα υπερφυσικά ισχυριζόταν ο κάθε αφηγητής.Γι’αυτό και το κείμενο των «Θαυμάτων του Αγίου Δημητρίου» είναι διανθισμένο με πολλές λεπτομέρειες, που επιτρέπουν τον προσδιορισμό του χρόνου, του τόπου ή του σημείου της πόλης, όπου διαδραματίζεται το κάθε θαύμα.
Φτάνοντας στο τέλος αυτού του βιβλίου ο σύγχρονος αναγνώστης μένει με πολύ λίγες αμφιβολίες για την ιστορικότητα όσων αναφέρονται.Καί αισθάνεται πολύ προνομιούχος, διότι στην εποχή μας, για πρώτη φορά, τέτοια έργα είναι πλέον προσιτά στο ευρύ κοινό.
πηγή:Εκκλησιαστική Παρέμβαση

Σχόντες τὸ σὸν Λείψανον σῷ ναῷ, Δημήτριε Μάρτυς, ὡς προπύργιον νοητόν, προσφεύγομεν τούτῳ, κινδύνοις καὶ πολέμοις, καὶ πάσης ἐπηρείας ἀπολυτρούμεθα


Oύτος ήτον κατά τους χρόνους Διοκλητιανού και Mαξιμιανού των βασιλέων,εν έτει [296],εκατάγετο δε από την πόλιν Θεσσαλονίκην, ευσεβής ων άνωθεν από τους γονείς του,και διδάσκαλος της εις τον Xριστόν πίστεως. Όταν δε επήγεν εις την Θεσσαλονίκην ο Mαξιμιανός, τότε επιάσθη ο μέγας ούτος Δημήτριος και εβάλθη εις την φυλακήν. Διατί ήτον κατά την ευσέβειαν και την εις Xριστόν πίστιν περιβόητος.Επειδή δε ο βασιλεύς εκαυχάτο διά ένα άνθρωπον, Λυαίον ονομαζόμενον, ο οποίος υπερέβαλε τους άλλους κατά το μέγεθος του σώματος και κατά την ανδρίαν· και επειδή επαρακίνει τους Θεσσαλονικείς να έμβουν εις το στάδιον, και να πολεμήσουν με αυτόν· διά τούτο ένας νέος Xριστιανός κατά την πίστιν, ονομαζόμενος Nέστωρ, επήγεν εις τον Άγιον Δημήτριον ευρισκόμενον εις την φυλακήν και είπεν εις αυτόν.
Δούλε του Θεού, θέλω να πολεμήσω με τον Λυαίον. Όθεν παρακάλεσαι τον Kύριον διά λόγου μου.
O δε Άγιος εσφράγισε το μέτωπον αυτού και είπε.Kαι τον Λυαίον θέλεις νικήσεις, και διά τον Xριστόν θέλεις μαρτυρήσεις.Όθεν από τον λόγον τούτον του Aγίου, λαβών θάρρος ο Nέστωρ και δύναμιν εις την ψυχήν του, ευθύς επήδησεν εις το στάδιον. Kαι πολεμήσας με τον Λυαίον, εθανάτωσεν αυτόν. Kαι ούτω κατέβαλε και την υπερηφάνειαν εκείνου, και το καύχημα του βασιλέως.
O βασιλεύς λοιπόν εντροπιασθείς, ελυπήθη ομού και εθυμώθη.Kαι επειδή έμαθεν, ότι ο Άγιος Δημήτριος επαρακίνησεν εις τούτο τον Nέστορα, έστειλε στρατιώτας, και επρόσταξεν αυτούς να κατατρυπήσουν με λόγχας τον Άγιον μέσα εις την φυλακήν.Διατί έγινεν αίτιος της σφαγής του Λυαίου.Γενομένου δε τούτου, ευθύς ο μέγας Δημήτριος παρέδωκε την αγίαν του ψυχήν εις χείρας Θεού.Πολλά δε θαύματα και ιατρείας παραδόξους εποίει μετά θάνατον.Έπειτα με προσταγήν του βασιλέως απεκεφαλίσθη και ο Άγιος Nέστωρ.Mε τοιούτον μεν τρόπον ηκολούθησεν ο θάνατος του Aγίου Δημητρίου, και το νεκρόν αυτού λείψανον ευρίσκετο κατά γης ερριμμένον.Mερικοί δε Xριστιανοί πέρνοντες αυτό, το εκήδευσαν και ενταφίασαν εις την γην.
Ένας δε δούλος του Aγίου ονόματι Λούπος, ο οποίος επαραστέκετο εις αυτόν, όταν ελάμβανε τον υπέρ Xριστού μακάριον θάνατον, ούτος λέγω, πέρνωντας το αίμα του Mάρτυρος επάνω εις το του Aγίου επανωφόρι, ομοίως πέρνωντας και το δακτυλίδι του Aγίου, και χρίσας αυτό με το αίμα του, έκαμνε διά μέσου αυτών πολλά θαύματα και τεράστια, ώστε οπού εγέμωσεν όλη η πόλις της Θεσσαλονίκης από την φήμην των τοιούτων θαυμάτων.Όθεν δεν ήτον δυνατόν να υπομένη ταύτα ο φθόνος του Διαβόλου, ουδέ να μη τα μάθη ο βασιλεύς.
Διά τούτο επιάσθη ο καλός ούτος υπηρέτης Λούπος και εφονεύθη παρευθύς, γενόμενος και αυτός Mάρτυς του Iησού Xριστού.
πηγή:Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου"Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού".Τόμος Α´. Εκδόσεις Δόμος, 2005)

Ιεροί Ναοί και Ιερές Μονές της Ιεράς μας Μητροπόλεως που εορτάζουν και πανηγυρίζουν επί τη εορτή του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλήτου


Με την ευκαιρία της Ιεράς Μνήμης του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλήτου πανηγυρίζουν σήμερα  και αύριο 26 Οκτωβρίου 2011 στην Ιερά μας Μητρόπολη , οι Ιερές Μονές πρός τιμήν του Μυροβλίτου Αγίου : στήν Zαβέρδα και στόν Δρυμό Βονίτσης.
Επίσης οι ομώνυμοι Ιεροί Ναοί που βρίσκονται:
στήν πόλη του Αγρινίου (στήν Θεία Λειτουργία θα ιερουργήσει ο Σεβασμιώτατος .Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ.Κοσμάς),στήν Βαρετάδα,στήν Γουριώτισσα,στό Καινούριο, στήν Νεάπολη, στήν Παλαιοκαρυά, στήν Κατοχή, στίς Άκρες Μεσολογγίου, στο Άνω Ζευγαράκι,στήν Παραβόλα, στήν Ρίγανη Ξηρομέρου , στή Βαλμάδα, στήν Στάνου Αμφιλοχίας (στόν Μεγάλο Εσπερινό θα χοροστατήσειο Σεβασμιώτατος Mητροπολίτης μας),  , στήν Συκούλα,στή Σκουρτού,στήν Πλαγιά, στό Αργυρό Πηγάδι, στήν Αγία Παρασκευή, στό Μαλευρό, στό Θέρμο,στό Λαμπίρι,και στό Πετροχώρι.

Σάββατο 22 Οκτωβρίου 2011

Ιερές Ακολουθίες που θα τελεσθούν την προσεχή εβδομάδα στον Ιερό μας Ναό


  • Το Σάββατο 22/10/2011 και ώρα 17:00μμ η ακολουθία του Εσπερινού στον Ιερό Ναό Αποστόλου Φιλίππου 
  • Την Κυριακή 23/10/2011 και ώρα 07:00πμ η ακολουθία του Όρθρου και εν συνεχεία Θεία Λειτουργία μετά Θείου Κυρήγματος εις την Ευαγγελικήν περικοπή της Κυριακής.
  • Την Τρίτη 25/10/2011 και ώρα 17:00μμ η ακολουθία του Εσπερινού εις τον Ι. Ν Αποστ Φιλίππου
  • Την Τετάρτη 26/10/2011 και ώρα 07:00πμ θα τελεσθεί η ακολουθία του Όρθρου και η Θεία Λειτουργία επί τη εορτή του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλήτου
  • Την Πέμπτη 27/10/2011 και ώρα 17:00μμ η ακολουθία του Εσπερινού
  • Την Παρασκευή 28/10/2011 η ακολουθία του Όρθρου και εν συνεχεία η Θεία Λειτουργία μετά Θείου Κυρήγματος. Περί ώραν 10:00 θα τελεσθεί η Δοξολογία επί τη Εθνική Επετείω- Πανυγηρικός της ημέρας-Κατάθεση στεφάνων απο τις αρχές και τη μαθητειώσα νεολαία εις το μνημείο πεσόντων.
  • Το Σάββατο 29 Οκτωβρίου Θεία Λειτουργία εις το εξωκκλήσι των Αγίων Θεοδώρων (Κοιμητήριο)
  • Το Σάββατο το απόγευμα η ακολουθία του Εσπερινού εις τον Ιερό Ναό Αποστόλου Φιλίπππου

Τι είναι Ορθοδοξία και ποιοι την μάχονται;


    
 Όλοι ισχυριζόμαστε ότι είμαστε ορθόδοξοι. Tο δε παράδοξο είναι ότι και άνθρωποι εξασκούντες επαγγέλματα εντελώς αντίθετα με την πίστη και τή ζωή της Oρθοδοξίας λένε, πολλές φορές και δημοσία, ότι είναι χριστιανοί ορθόδοξοι. Aστρολόγοι, μέντιουμ, μάγοι, μάντισσες, καφετζούδες, χαρτορίχτρες, ερωτώμενοι λένε ότι είναι ορθόδοξοι. H Oρθοδοξία όμως δεν είναι ένα διακοσμητικό στοιχείο. Δεν είναι μία απλή θρησκεία. Eίναι η αποκεκαλυμμένη πίστη του ενανθρωπήσαντος Σωτήρος και Λυτρωτού. Oρθοδοξία είναι ακριβής κανόνας πίστεως και ακριβής τρόπος ζωής. O ορθόδοξος χριστιανός, για να είναι ορθόδοξος, είναι υποχρεωμένος να έχει σωστή ορθόδοξη πίστη και ορθόδοξο χριστιανικό τρόπο ζωής. Βέβαια πολλοί είναι οι κατ' όνομα ορθόδοξοι χριστιανοί, που ζουν τελείως μακριά από το πνεύμα της χριστιανικής πίστης. 
     H άρνηση των δογματικών αληθειών της Oρθοδόξου Eκκλησίας, αυτή αφαιρεί από τον άνθρωπο την ιδιότητα του ορθοδόξου, όπως και ο ενσυνείδητος αντορθόδοξος τρόπος της ζωής. H Oρθόδοξη Eκκλησία απορρίπτει τελείως, ως έργα αντιχριστιανικά, όλα τα ανωτέρω επαγγέλματα, όλες τις ανωτέρω ιδιότητες, διότι όλα αυτά είναι τεχνάσματα που αντι-στρατεύονται την πίστη στην Πρόνοια του Θεού και στις αλήθειες που διετύπωσε ο Aρχηγός και Δομήτωρ της Eκκλησίας Kύριος. Tο μέλλον του ανθρώπου εξαρτάται από την Πρόνοια του Θεού. Tο γνωρίζει μόνον ο Θεός και δεν μπορεί να το εξιχνιάσει η μάντισσα, ο αστρολόγος και η χαρτορίχτρα. Oύτε η πίστη στα ζώδια είναι σύμφωνη με την πίστη τη χριστιανική. Mια πίστη, όπως την διδάσκουν τα προαναφερθέντα, καταρρίπτει την έννοια της ελευθερίας της βουλήσεως και ως εκ τούτου και την ευθύνη του ανθρώπου για τον τρόπο της ζωής του. 
     Ιδού μερικά βασικά στοιχεία με τα οποία μπορεί κανείς να ερευνήσει τη συνείδησή του και να δει αν είναι όντως ορθόδοξος χριστιανός. 
     Πρώτον. H Oρθοδοξία είναι πίστη αποκεκαλυμμένη σε προσωπικό Tριαδικό Θεό. Όχι μία γενική και αόριστη πίστη σε κάποιο Θεό.Tα τρία Πρόσωπα της Aγίας Tριάδος ενωμένα πλήρως μεταξύ τους, αχώριστα και αδιαίρετα, είναι ο ένας και αληθινός Tριαδικός Θεός της ορθοδόξου χριστιανικής πίστεως. 
Δεύτερον. Oρθοδοξία είναι πίστη σωστή στην εν χρόνω ενανθρώπηση του δευτέρου προσώπου της Aγίας Tριάδος,. Πίστη στο απολυτρωτικό έργο του ενανθρωπήσαντος Θεού, στον Σταυρό και στην Aνάστασή Tου. 
Tρίτον. Oρθοδοξία είναι πίστη στην Aγία Eκκλησία, την οποία ίδρυσε ο ενανθρωπήσας Kύριος και την οποία κατευθύνει και συγκροτεί το Πανάγιον Πνεύμα. Oρθόδοξος πιστός είναι αυτός που είναι ζωντανό μέλος της Oρθοδόξου Eκκλησίας, βαπτισμένος στο όνομα της Aγίας Tριάδος και εμπνεόμενος υπό του ορθοδόξου χριστιανικού πνεύματος και ζών και αγωνιζόμενος να ζει τον ορθόδοξο χριστιανικό τρόπο της ζωής. 
       Oρθόδοξος πιστός είναι αυτός που έχει στενό δεσμό με την Oρθόδοξη Eκκλησία, ζει τη λατρευτική ζωή της Eκκλησίας, αγιάζεται υπό των μυστηρίων και των ιερών ακολουθιών της Eκκλησίας, ξεπλένει τις αμαρτίες του με το μυστήριο της μετανοίας και τής εξομολογήσεως, μετέχει στο μυστήριο της Θείας Eυχαριστίας, που τελείται κάθε Kυριακή, κοινωνεί με μετάνοια και ευλάβεια το σώμα και το αίμα του Xριστού και ενσωματούται στο μυστικό σώμα του Xριστού. Oρθόδοξος πιστός είναι εκείνος που αγωνίζεται τον καλό αγώνα της πίστεως, προσεύχεται συχνά, προσπαθεί να αποκόπτει τα ελαττώματά του, προσπαθεί να εναρμονίζει τη ζωή του με το πνεύμα της διδασκαλίας του Kυρίου, προσπαθεί να ζει με εντιμότητα, με ειλικρίνεια, με αγάπη, με δικαιοσύνη, με εγκράτεια, με πνεύμα διαρκούς μετανοίας, πνεύμα σεβασμού αγάπης και θυσίας προς τον συνάνθρωπο. 
      Aυτά είναι βασικά γνωρίσματα του ορθοδόξου χριστιανού. Όποιος είναι ξένος προς αυτά τα χαρακτηριστικά, έχει διαφορετική την πίστη και διαφορετικό τον τρόπο της ζωής, δεν μπορεί να θεωρείται και ορθόδοξος χριστιανός. H αναγραφή στην ταυτότητα «ορθόδοξος» δεν εξασφαλίζει μόνη της την ορθοδοξότητα, πολλώ μάλλον η ανάμιξη πιστευμάτων αντι-χριστιανικών, αντιλήψεων αντορθο-δόξων και τρόπου ζωής αντίθετου προς την ορθόδοξη πίστη και την ορθόδοξη διδασκαλία. 
Eίναι, λοιπόν, χριστιανός ορθόδοξος εκείνος που πιστεύει ορθόδοξα και αγωνίζεται να ζει ορθόδοξα. Tούτο δεν σημαίνει αναμαρτησία. H αμαρτία είναι καθολικό φαινόμενο της ζωής. Aλλά για την αμαρτία, η Oρθόδοξη Eκκλησία έχει το λουτρό της μετανοίας και τής εξομολογήσεως. O έχων ορθόδοξη χριστιανική πίστη και ορθόδοξη πορεία ζωής, ξέρει να μετανοεί για τα σφάλματά του, να ζητά το έλεος του Θεού και, έχοντας την αίσθηση ότι ο Θεός τον συγχωρεί, να προχωρεί σταθερά την ορθόδοξη πορεία του.


Ποίοι μάχονται την Ορθοδοξία σήμερα;

-Οι Χιλιαστές που βρίζουν και βεβηλώνουν τις άγιες εικόνες. 
-Οι Προτεστάντες που αρνούνται την τιμή των εικόνων. 
-Οι άθεοι που αποκαθηλώνουν από τις καρδιές των ανθρώπων την εικόνα του Χριστού. 
-Οι Δαρβινιστές και λοιποί υλιστές που αρνούνται ότι ο άνθρωπος είναι εικόνα του Θεού. 
-Οι καταπατητές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δήθεν ειρηνιστές που προσβάλλουν τον άνθρωπο.
-Οι συνεργούντες στο έγκλημα που λέγεται έκτρωση και το οποίο καταστρέφει την ωραιότερη εικόνα του Θεού, το παιδί. 
- Ο κάθε ένας από εμάς που απομακρύνεται από την Εκκλησία και τον Ιησού Χριστό

π Γερβάσιος Παρασκευόπουλος. Ο παπάς της φτώχειας και των φτωχών. Το πραγματικό πρότυπο των κληρικών


    Ειναι ομολογουμένως δύσκολο κανείς να ασχοληθεί με την πολυσχιδή και αγιασμένη μορφή του π.Γερβασίου Παρασκευοπούλου. Η διαδικασία και μόνο απαιτεί κόπο, ζητά ολοκληρωτικό δόσιμο αλλά και κατάθεση ψυχής για να αποτυπώσεις σε λίγες γραμμές , την απεραντοσύνη της καρδιάς του και την αγνότητα της πρόθεσής του για την Εκκλησία , τη διακονία και το παιδί.
    Σε αυτή την ταπεινή μας προσπάθεια ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και ιερού χρέους σε μια προσωπικότητα όπως αυτή του πατρός Γερβασίου που μας εμπνέει, μας διδάσκει και μας καθοδηγεί, δεν θα δούμε τη μορφή του γέροντος μέσα από τα βιογραφικά του στοιχεία όπως αυτά έχουν καταγραφεί, αλλά θα καταθέσουμε από τη δική μας καρδιά στη δική σας αγάπη απόψεις, μαρτυρίες ανθρώπων που τον γνώρισαν, έζησαν, διδάχθηκαν, εξομολογήθηκαν και γεύτηκαν τα γεμάτα χάρη πατρικά λόγια του και νουθεσίες του.
    Πρώτος στην κλίμακα των ανθρώπων που βιωματικά τον προσέγγισαν ένας άγιος της Oρθοδόξου Εκκλησίας, ο Άγιος Νεκτάριος επίσκοπος Πενταπόλεως. Ο άγιος Νεκτάριος ως σχολάρχης της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής αντιλήφθηκε αμέσως τη χαρισματική προσωπικότητα του νεαρού τότε διακόνου Γερβασίου και γι’αυτό ευθαρσώς και προφητικά διεκήρρυτε:  «Εις το πρόσωπό του βλέπω τον αυριανόν ταγόν της Εκκλησίας τον γνήσιον ποιμένα του χρηστεπωνύμου πληρώματος».
     Στη συνέχεια της κλίμακος έρχεται εμπρός μας ο αγαπητός φίλος του γέροντος αείμνηστος καθηγητής πανεπιστημίου Αθηνών Π.Τρεμπέλας με τα μεστά καρδιακής φιλικής αγάπης σχόλιά του:  «Τον ενθυμούμαι εις τον Άγιον Δημήτριον όπου ελειτούργουν τα κατηχητικά σχολεία περιστοιχιζόμενον από πλήθος παιδιών . Με ποίαν υπομονήν,με πόσην συγκατάβασην, με πόση αγάπη και γαλήνη ίστατο. Ας είναι μακαρία η ψυχή του!. Πως όμως να παραβλέψει κανείς αυτά τα λόγια του μακαριστού Αρχιεπισκόπου πρώην Αυστραλίας Ιεζεκιήλ που μέσα σε λίγες λέξεις περικλείει αγώνες χρόνων ,διακονίες μαρτυρικές, για την αγάπη του Χριστού του πατρός Γερβασίου: «Ήτο πραγματικός ιερεύς,διδάσκαλος,κήρυξ και ποιμήν. Εις το πρόσωπό του εφηρμόζετο απολύτως η ρήσις του θείου Αποστόλου Παύλου: «Ζω δε ουκέτι εγώ, ζει δε εν εμοί Χριστός».
    Ωστόσο η καρδία και η ύπαρξη του αοιδίμου πλέον μητροπολίτου πρώην Ύδρας Ιεροθέου (Τσαντίλη), πνευματικού τέκνου και αχωρίστου συνεργάτου του π.Γερβασίου, φλέγεται και με όλο της το είναι φωνάζει και ομολογεί:  «Γλυκύς αλλά και προφητικός ως διδάσκαλος και κήρυξ, ουράνιος ως ιερουργός. Μεστός ελέους και στοργής ως πνευματικός...».Το ίδιο φλογερή και η μαρτυρία του νεανικού φίλου του Γέροντος Μητροπολίτου Τρίκκης και Σταγών κυρού Διονυσίου: «Ήτο ο εγκρατής και ασκητικός μοναχός εν τω κόσμω και νικητής του κόσμου κατά την Γραφή , του τα κοσμικά φρονούντος». Ανεβαίνοντας τη νοητή κλίμακα συναντούμε τον Κ.Τριανταφύλλου, ιστορικόν της πόλεως των Πατρών που βαθιά συγκινημένος από τη λειτουργική ζωή του π.Γερβασίου, μας αφήνει ως παρακαταθήκη τα εξής: «Έβλεπες ,παρηκολούθης, ησθάνεσο έναν άγιον της Εκκλησίας του Χριστού. Κάτι περισσότερον χάρις εις τον π. Γερβάσιο εζήσαμεν ημείς και εγνωρίσαμεν ημέρας των πρώτων χριστιανών, των χριστιανών της ολοθέρμου αφοσιώσεως , της άνευ ορίων πίστεως , της ανεξαντλήτου θρησκευτικότητος.
     Ελπίζουμε κλείνοντας οι βιωματικές αυτές προσεγγίσεις ανθρώπων που γνώρισαν τον γέροντα και τα αποστάγματα καρδιάς ψυχών που ωφελήθηκαν από την ουράνια παρουσία του εδώ στη γη, να αποβούν καρπός πνευματικής αναγεννήσεως αλλά και υγιούς μιμήσεως της ζωής και της διδασκαλίας ενός συγχρόνου αγίου του αιώνος μας, του «παπά των φτωχών» όπως του αποδόθηκε ο τίτλος, του πατρός Γερβασίου Παρασκευοπούλου.

Βιογραφία του πατρός Γερβασίου
  Ο κατά κόσμον Γεώργιος Παρασκευόπουλος, υιός του Χαραλάμπους και της Βασιλικής, γεννήθηκε στη Νυμφασιά (Γρανίτσα) Γορτυνίας. Πολύ πτωχός, εστερείτο και των στοιχειωδών μέσων για τη φοίτησή του στο Δημοτικό Σχολείο. Σε ηλικία 13 ετών, κινούμενος από θείο έρωτα, κατέφυγε στη Μονή Κερνίτσης και διακονούσε εκεί. Ποθώντας όμως τη μόρφωση σε ηλικία 15 ετών ξεκίνησε με τα πόδια για το Μ. Σπήλαιο για να εγγραφεί στο Σχολαρχείο της Μονής. Επειδή δεν βρήκε την παραμικρή στοργή έφυγε για τη Μ. Ταξιαρχών Αιγιαλείας και εγράφη στο εκεί Σχολαρχείο. Η επίδοσή του στα μαθήματα προκάλεσε το φθόνο και αναγκάστηκε να φύγει και από εκεί.
     Η πνευματική ακτινοβολία του Πατρών Ιεροθέου, ο οποίος περιβαλλόταν από πλήθος εμπνευσμένων ανδρών (Ευσέβιος Ματθόπουλος, Ηλίας Βλαχόπουλος, Παν. Λουληγέρης, Γαβρ. Φραγκούλης, κ.ά.) τον προσήλωσε και "εστράφη βαθύτερον εις την αχαϊκήν γην". Ο άγιος εκείνος ιεράρχης, με τη γνωριμία του, τον επηρέασε βαθύτατα.  Μετά τη στρατιωτική του θητεία, επανήλθε θερμότερος στον εκκλησιαστικό περίβολο. Χειροτονήθηκε διάκονος το 1903 από τον Μητροπολίτη Άρτης Γεννάδιο και του δόθηκε το όνομα Γερβάσιος. Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στη Ριζάρειο Σχολή επί σχολαρχίας του Αγίου Νεκταρίου Κεφαλά. Ήταν ο δεύτερος μέγας ιεράρχης, ο οποίος εκτιμούσε ιδιαίτερα το νεαρό τότε διάκονο.Διακρινόμενος πάντοτε για την επίδοσή του στα γράμματα έλαβε υποτροφία και εισήλθε στο Πανεπιστήμιο. Όταν πήρε το πτυχίο του, τοποθετήθηκε από τον μητροπολίτη Αθηνών Θεόκλητο στην υπεύθυνη διακονία του πρωτεκδίκου.
     Χειροτονήθηκε πρεσβύτερος το 1912 από τον μητροπολίτη Πατρών Αντώνιο. Στη θρυλική εξόρμηση του 1912-16 συμμετείχε ως ιερεύς του Α' ευζωνικού Συντάγματος, επανειλημμένως διακριθείς και παρασημοφορηθείς από τους διοικητές του. Μετά το 1917, ο π. Γερβάσιος εισήλθε στην εποχή των ειρηνικών αγώνων του. Έμενε μόνιμα στην Πάτρα. Άρχισε εντός της πόλεως πλέον και στις φτωχότερες συνοικίες της να κρούει το "τάλαντον" και "εκ νυκτός ορθρίζων προς τον Κύριον...". Υπηρέτησε ως εφημέριος των ναών Αγ. Παρασκευής και Αγ. Δημητρίου και στη συνέχεια, χωρίς εφημερία ανέλαβε μια άλλη "πορεία" γνήσια αποστολική μέχρι το θάνατό του.
    Προ και μετά το 1930 άσκησε ευδοκίμως τα καθήκοντα του πρωτοσυγκέλλου της Μητροπόλεως Πατρών. Και όταν, τέλος, το 1939 ανέλαβε τα καθήκοντα του μεγάλου πρωτοσυγκέλλου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών "διοικήσας την πρωτοσυγκελλίαν της Αρχιεπισκοπής εν δυνάμει και ζήλω Ηλιού και καταλιπών ευαγγελικώς ωραίαν, αγίαν εποχήν..." (Μητροπολίτης Πειραιώς Χρυσόστομος, Ανάπλασις, Ιούνιος 1965). Η πρώτη του μέριμνα ήταν το παιδί. Είναι ο πρώτος ιδρυτής στην Ελλάδα οργανωμένων Εκκλησιαστικών Κατηχητικών Σχολείων και από το 1923 ο πρώτος που συνέλαβε την ιδέα της συστάσεως Εκκλησιαστικών Κατηχητικών Νηπιαγωγείων.
     Δεν ασχολήθηκε συστηματικά με τη συγγραφή, "παρά το εύχυμον εις τούτο τάλαντόν του". Προτιμούσε να ομιλεί, παρά να γράφει. Εδημοσίευε ανελλιπώς σε εφημερίδες και περιοδικά -των Πατρών και των Αθηνών- άρθρα επί θεμάτων "αμέσως ενδιαφερόντων τον ευαγγελισμόν του λαού". Συλλογές τέτοιων άρθρων αποτελούν τα εκδοθέντα βιβλία του "Θρησκευτικαί μελέται" (1945), "Επίκαιρα προβλήματα" (1948) και "Ερμηνευτική επιστασία επί της Θείας Λειτουργίας" (1958). Δεν αξιώθηκε να επεξεργασθεί πλουσιώτατη ύλη κατηχητικών μαθημάτων του για την κατήχηση των Ελληνοπαίδων.
    Εις τα "παιδία του" αυτά αφιέρωσε τις ύστατες σκέψεις του και τους παλμούς των τελευταίων του ημερών. Κρατώντας το "ιστορικό" ραβδί του, με το οποίο επί 50 έτη εποίμανε τα πρόβατα του αρχιποίμενος Χριστού και το οποίο εφάνταζε στα παιδικά μάτια "ως άλλη ράβδος Μωυσέως", έλεγε λίγο πριν την αποστολική ημέρα της 30ης Ιουνίου 1964, κατά της οποίαν εξεδέμησε προς Κύριον: "Σας εμπιστεύομαι τα παιδία μου, τα νήπιά μου, το αύριον του Έθνους, τας χρυσάς ελπίδας του αιωνίου μέλλοντός μου...".

«Σημεία μετά θάνατον του γέροντος π. Γερβασίου Παρασκευοπούλου»
     Ένας εργάτης στο εργοστάσιο Β.Ε.Σ.Ο. διηγήθηκε τα εξής: Κάποια βραδιά είδε στον ύπνο του τον π. Γερβάσιο να του λέει: « Πήγαινε, παιδί μου, και αγόρασε μερικά τρόφιμα, βάλε τα σε ένα καλαθάκι μαζί με μερικά χρήματα και σπεύσε να τα δώσεις εις κάποιαν γριούλα- είπε ακριβώς την διεύθυνση που έμενε- διότι αποθνήσκει εκ πείνης, χωρίς να έχει δικό της άνθρωπον». Πράγματι, το επόμενο πρωί αγόρασε τα τρόφιμα και αφού βρήκε το σπίτι, που του είχε υποδείξει ο Γέροντας, διαπίστωσε ότι όντως υπήρχε η γερόντισσα και ήταν σε άθλια κατάσταση. Σώθηκε, όμως, χάρη στην επέμβαση του καλού ποιμένα, ο οποίος είχε κοιμηθεί προ πολλού. Ας σημειωθεί ότι σε αυτή την γριούλα έστελνε συνεχώς τρόφιμα, όσο ζούσε ο Άγιος Γέροντας.
"Το Προορατικό Χάρισμα του π. Γερβασίου"
     Είναι γεγονός ότι ο π. Γερβάσιος ζούσε και εκινείτο εν Αγίω Πνεύματι. Ο Κύριος του, τον Οποίο αγαπούσε από την μικρή του ηλικία, θέλοντας να τον βοηθήσει στο δύσκολο αλλά και σωτηριώδες έργο του, τον αξίωσε να λάβη το προορατικό χάρισμα. Οι εξομολογούμενοι σ' αυτόν έπρεπε να προσέχουν καλά τις προβλέψεις του, γιατί γνώριζαν από προηγούμενες περιπτώσεις πως είναι αληθινό ό,τι προβλέπει.
     Μια μοναχή, πνευματικό παιδί του π .Γερβασίου, μου διηγήθηκε τα εξής: «Όταν σε μια από τις εξομολογήσεις μου εξέφρασα την επιθυμία μου στον Γέροντα, όπως ακολουθήσω το μοναχικό βίο, αυτός μου απάντησε ως εξής: «Εσύ παιδί μου, θα κάνης υπομονή και θα λέγης αυτό μόνο: «Η αμνάς σου, Ιησού. Κράζει μεγάλη τη φωνή», ο δε πόθος σου θα εκπληρωθεί σύντομα. Επίσης μου είπε «Η Αγία Αικατερίνη, όπου είναι προστάτις των παρθένων, θα σου αποκαλύψει κάτι. Να την επικαλείσαι και εγώ θα κάνω προσευχή». Όντως την νύκτα βλέπω την Αγίαν στον ύπνο μου και μου λέγει: «Γιατί στενοχωριέσαι; Γνωρίζω ότι έχεις μεγάλο πόλεμο. Συ όμως θα λέγεις: «Εγώ είμαι νύμφη του Χριστού. Και για απόδειξιν σου φορώ αυτό το δαχτυλίδι». Την επομένη έσπευσα στον γεροντά μου και του ανέφερα το γεγονός. Βλέπω δε ότι αλήθευσε και η πρώτη του πρόβλεψις, ότι συντόμως θα λάβω το Αγγελικό Σχήμα, διότι δεν πέρασε πολύς καιρός και με αξίωσε ο Θεός αυτής της Χάριτος».
     Ο π. Γερβάσιος αξιώθηκε να λάβει από το Θεό το χάρισμα της θαυματουργίας. Ο ταπεινός υπηρέτης του Κυρίου, αυτός που δεν επιζήτησε αξιώματα και θέσεις, έλαβε την ιδιαίτερη εκείνη χάρη που λίγοι από αυτούς που ευαρέστησαν στον Κύριο, αξιώθηκαν και μάλιστα ελάχιστοι πριν από την κοίμηση τους. Μιλούν για πλήθος θαυμάτων που έκανε όσο ακόμη ζούσε ο Πατήρ. Μεγάλη δύναμη είχε αποκτήσει εναντίον των δαιμόνων, οι οποίοι και μόνο στο άκουσμα του ονόματός του έφριτταν και έτρεμαν, αποκαλώντας τον «Καψάλη» και «Γεράσιμο». Πολλοί μαρτυρούν ότι αρκούσε μόνο να υψώσει τα χέρια του στον ουρανό και ο ασθενής θεραπευόταν.
     Η οικογένεια Περούλη από την Πάτρα πήγε για διακοπές στο χωριό Μπεγουλάκι, όπου έμεναν οι συγγενείς τους. Κατά μια οικογενειακή παράδοση το σπίτι όπου έμεναν ήταν «κρατημένο από αερικό», όπως έλεγαν. Μια μέρα ο πατέρας της οικογένειας, Σπυρίδων Περούλης, ενώ καθόταν το μεσημέρι έξω από την αυλή αισθάνθηκε «σαν κάτι» να πέρασε από μπροστά του και τον χτύπησε στο πρόσωπο. Από εκείνη την στιγμή «κρατήθηκε» όλος. Πόνοι φοβεροί τον ταλαιπωρούσαν σε όλο του το σώμα. Το σπίτι του Σπυρίδωνος βρισκόταν στην οδό Αγίου Δημητρίου 98 στην ενορία Αγ. Δημητρίου Πατρών, όπου εφημέριος ήταν ο π. Γερβάσιος. Σαν εφημέριος τον επισκεπτόταν συχνά και άλλοτε του διάβαζε ξορκισμούς και άλλοτε έκανε αγιασμό.
     Κάποια μέρα τους επισκέφτηκε χωρίς προειδοποίηση και χωρίς να τον περιμένουν. «Φέρετε μου το καντήλι, σήμερα θα τελέσω ευχέλαιο», τους είπε. Όταν τελείωσε η ακολουθία του Ευχελαίου και ήρθε η στιγμή που θα εχρίονταν τα μέλη της οικογένειας, ο π. Γερβάσιος πλησίασε και σταύρωσε με το Άγιο έλαιο και τον άρρωστο Σπυρίδωνα. Την στιγμή εκείνη έγινε ένας δυνατός τοπικός σεισμός συνοδευμένος από μια δυνατή βοή και ο άρρωστος θεραπεύτηκε, ενώ ο π. Γερβάσιος έγινε άφαντος για να μην δεχθεί τις ευχαριστίες τους.

Οδοιπορικό στους βράχους των Μετεώρων.



Στις απάτητες αυτές κορφές των γυμνών και χαριτωμένων από τον Θεό βράχων, ο παράτολμος και αποφασιστικός ασκητής ανακάλυψε την οδό που οδηγεί στα ουράνια δώματα και καταλήγει στην ποθητή θέωση. Γι' αυτό και οι βράχοι, που βρίσκονται μεταξύ γης και ουρανού -προσφέροντας την ασκητική κλίμακα της πνευματικής αναβάσεως- ονομάστηκαν "μετέωρα", από τον όσιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη (κτίτορα της Μονής του Μεγάλου Μετεώρου) τον 14ο αι.
Τα Άγια Μετέωρα κατέστησαν έκτοτε μαρτυρία Χριστού, ζωντανή συνέχεια της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας Του. Η Μοναστική Ζωή, μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία, είναι θεοσύστατος θεσμός που προϋποθέτει ειδική κλήση και ειδικό χάρισμα του Αγίου Πνεύματος. Σκοπός του Μοναχισμού είναι ο αγιασμός, η θέωση, μέσω της υπακοής, της ασκήσεως και της προσευχής. Οι Μοναχοί κοπιάζουν μέρα-νύχτα με νηστεία, αγρυπνία, εργασία, δεόμενοι, όχι μόνον υπέρ της δικής τους σωτηρίας, αλλά και υπέρ του σύμπαντος κόσμου, με πολύωρες θερμές προσευχές και παρακλήσεις.






Τα πρώτα ίχνη της ιστορίας των Αγίων Μετεώρων χάνονται στην αχλύ των θρύλων και των παραδόσεων. Ωστόσο, ήδη από τον 11ο αι. οι πρώτοι ερημίτες φώλιασαν στά κοιλώματα των ανεμόδαρτων βράχων. Περί τα τέλη του 11ου και τις αρχές του 12ου αι. συγκροτείται υποτυπώδης μικρή ασκητική πολιτεία, η Σκήτη της Δούπιανης ή των Σταγών με λατρευτικό κέντρο τον ναό της Θεοτόκου -το "Κυριακό" της Σκήτης. Κατά τον 14ο αι. ο όσιος Αθανάσιος ο Μετεωρίτης συγκροτεί το πρώτο οργανωμένο μοναστικό κοινόβιο στον μεγαλύτερο βράχο του πέτρινου δάσους, τον Μέγα Πλατύλιθο ή Μεγάλο Μετέωρο - και ορίζοντας το "τυπικό" του, σηματοδοτεί την παρουσία της Μοναστικής Πολιτείας των Βράχων, τα Άγια Μετέωρα.
Έκτοτε, εικοσιτέσσερα μοναστήρια κι ακόμη προϋπάρχοντα πάρα πολλά μονύδρια, ασκηταριά, κελλία, προσευχάδια, ερημητήρια, σπήλαια, εγκλείστρες, στύλοι (στυλίτες) κ.λπ. -διάσπαρτα σ' όλους τους μετεωρίτικους βράχους- ανθίζουν, πρός δόξαν του Κυρίου Ιησού Χριστού, τα οποία ιδρύονται ή ανακαινίζονται κυρίως έως τον 16ο αι. -οπότε και σημειώνεται η μεγάλη ακμή της Μοναστικής Πολιτείαςμε αδιάλειπτη παρουσία πλέον των 600 ετών. Από τά 24 μοναστήρια, σήμερα, άλλα βρίσκονται σε ερειπωμένη κατάσταση (Άγιο Πνεύμα, Άγιος Δημήτριος, Αγία Μονή, Παντοκράτωρ, Υψηλοτέρα, Άγιος Γεώργιος, Υπαπαντή κ. ά.) ενώ σώζονται ακέραιες και λειτουργούν οι Ιερές Μονές Μεγάλου Μετεώρου (Μετεμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού), Βαρλαάμ (Αγίων Πάντων), Αγίας Τριάδος, Αγίου Στεφάνου, Ρουσάνου (Αγίας Βαρβάρας) και Αγίου Νικολάου Αναπαυσά. Τα Άγια Μετέωρα είναι στο σύνολό τους αγία γη. Είναι χώρος ιερός, θεόκτιστος και θεοφρούρητος γιατί έχουν αγιασθεί κάθε βράχος, κάθε σπηλιά, κάθε χαράδρα, κάθε πέτρα τους - αφού χορεία οσίων ασκητών και μαρτύρων της Μοναστικής Πολιτείας των Βράχων, επί 600 χρόνια, περπάτησαν και άγγιξαν και προσευχήθηκαν σε όλες τις γωνιές, σε όλες τις κορφές και σε όλες τις χαράδρες αυτού του τόπου. Τα Άγια Μετέωρα για την χριστιανική, ιστορική, αρχιτεκτονική, αγιοφραφική (και γενικότερα καλλιτεχνική), και γεωλογική μαρτυρία τους είναι αναγνωρισμένα ως διατηρητέο και προστατευόμενο μνημείο της ανθρωπότητος από την UNESCO και άλλους διεθνείς οργανισμούς.
 Ο χώρος των Αγίων Μετεώρων, από τον Οκτώβριο του 1995 με νόμο της Πολιτείας (ν.2531/11.10.95) -και ως συνέχεια σχετικής αποφάσεως από το 1990 της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος-, ανακηρύχθηκε "τόπος ιερός, αναλλοίωτος και απαραβίαστος", γεγονός που εξασφαλίζει την Ορθόδοξη αυθεντικότητά του και την αποτελεσματική προστασία του. Συνεχίζοντας την ορθόδοξη ασκητική και μοναστική παρουσία στα Άγια Μετέωρα - που προσέφεραν πλειάδα Αγίων και Οσίων στην Ορθόδοξη Εκκλησία - οι σημερινές ιερές αδελφότητες με αγάπη Χριστού, σε αγαστή συνεργασία κι ευγενική άμιλλα, προσφέρουν πλούσιο και πολυσχιδές πνευματικό, ιεραποστολικό, αναστηλωτικό - ανακαινιστικό, κοινωνικό και εθνικό έργο, καθιστάμενες πηγές πανανθρώπινου πνευματικού ανεφοδιασμού.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΕΤΕΩΡΟΥ
Στον ψηλότερο και μεγαλύτερο σε έκταση αγιομετεωρίτικο βράχο βρίσκεται η ανδρώα Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου (Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού), η οποία ιδρύθηκε περί το 1340 από τον Άγιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη (1302-1380) -μεγάλη ασκητική φυσιογνωμία που οργάνωσε το πρώτο ιερό κοινόβιο των Αγίων Μετεώρων. Διάδοχος και συγκτίτωρ του Αγίου Αθανασίου υπήρξε ο όσιος Ιωάσαφ (1350-1423) - πρώην βασιλεύς Ιωάννης Ούρεσης Παλαιολόγος. Ο επισκέπτης της Μονής μπορεί να χαρεί: τον Πύργο (1520) όπου δεσπόζει ο Εξώστης με το δίχτυ, το Κελλάρι (σημερινό Μουσείο λαογραφίας με παλαιά σκεύη και εργαλεία), το Οστεοφυλάκιο, τον Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (1388, το ιερό του ναού - 1545, ο κυρίως ναός και ο νάρθηκας επί ηγουμενίας Συμεών του εξ Ιωαννίνων), αγιορείτικου τύπου με τοιχογραφίες εξαιρετικής βυζαντινής τέχνης του 1483 στο ιερό (μακεδονική σχολή) και του 1552 στον κυρίως ναό και τον νάρθηκα (κρητικής τεχνοτροπίας - κατά την γνώμη ειδικών επιστημόνων ανήκουν στον μαθητή του Θεοφάνη του Κρητός, Τζώρτζη), τήν Παλαιά Τράπεζα (1557) σημερινό Μουσείο Κειμηλίων της Μονής, την Εστία (μαγειρείο 1557, σημερινό Μουσείο λαογραφίας με παλαιά χάλκινα, πήλινα και ξύλινα σκεύη, το ανακαινισμένο Νοσοκομείο-Γηροκομείο (1572 ) που λειτουργεί ως Μουσείο Κειμηλίων και τα παρεκκλήσια της Θεομήτορος (Παναγίας της Μετεωρίτισσας Πέτρας, 14ος αι.), του Τιμίου Προδρόμου (αρχές 17ου αι.) των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης (1789) και του Αγίου Νεκταρίου.

 Στην Μονή φυλάσσονται χειρόγραφοι κώδικες μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας, χρυσόβουλα, πατριαρχικά σιγίλλια και άλλα έγγραφα, πολύτιμα ιστορικά ντοκουμέντα, σπάνια παλαίτυπα (15ου-19ου αι.) φορητές μεταβυζαντινές εικόνες (14ου και 15ου αι.) παλαιά περίτεχνα χειροτεχνήματα ξυλόγλυπτα, χρυσοκέντητα, αργυρά κ.λ.π.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΒΑΡΛΑΑΜ
Επιβλητικός αλλά αρκετά μικρότερος στο πλάτωμά του, πολύ κοντά στον μεγάλο πλατύλιθο, στέκει ο βράχος της ανδρώας Ιεράς Μονής Βαρλαάμ, που κατά την παράδοση πρωτοκατοικήθηκε από τον ασκητή-αναχωρητή Βαρλαάμ τον 14ο αι. Ιδρύθηκε το 1517/18 όταν εγκαταστάθηκαν εκεί οι αυτάδελφοι όσιοι Θεοφάνης (+1544) και Νεκτάριος (+1550) οι Αψαράδες, που κατάγονταν από τα Γιάννενα. Το μεγαλόπρεπο αγιορείτικου τύπου καθολικό της μονής, αφιερωμένο στους Αγίους Πάντες, κτίστηκε το 1542.

Ο κυρίως ναός τοιχογραφήθηκε το 1548 από τον Θηβαίο ζωγράφο Φράγκο Κατελάνο κι έχει όλα τα χαρακτηριστικά της εικονογραφίας του: την αφηγηματική λεπτομέρεια και ανάλυση των ιστορικών γεγονότων και τον έντονο ρεαλισμό. Ο νάρθηκας τοιχογραφήθηκε το 1566 από τους αυταδέλφους Θηβαίους ζωγράφους Γεώργιο και Φράγκο Κονταρή. Το παρεκκλήσιο των Τριών Ιεραρχών, μονόκλιτο δρομικό ναΐδριο, κτίστηκε το 1627 και τοιχογραφήθηκε το 1637 με τοιχογραφίες που αποτελούν χαρακτηριστικό ζωγραφικό σύνολο μεταβυζαντινής αγιογραφίας, του πρώτου μισού του 17ου αι. Άλλα κτίσματα είναι η παλαιά Τράπεζα (σήμερα Μουσείο), η Εστία ή Μαγειρείο, από τα κομψότερα και ωραιότερα κτίσματα του είδους του και το Νοσοκομείο. Στα τέλη του 16ου αι. και στις αρχές του 17ου αι. λειτουργούσε το πιο οργανωμένο βιβλιογραφικό εργαστήριο των μετεωρίτικων μονών, ενώ λειτουργούσε και εργαστήριο χρυσοκεντητικής.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ
Σε χαρακτηριστικό αγιομετεωρίτικο βράχο, μεγαλόπρεπο, επιβλητικό και απότομο, φωλιάζει η ανδρώα Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος. Κατά την παράδοση, η μονή πρωτοκτίστηκε το 1438 από τον μοναχό Δομέτιο. Από έγγραφο του ηγεμόνα Συμεών Ούρεση-Παλαιολόγου, ωστόσο, προκύπτει ότι η Αγία Τριάδα ήταν ήδη το 1362 οργανωμένο μοναστήρι. Ο σημερινός κυρίως ναός ανεγέρθηκε περί το 1476 και είναι μικρός σταυροειδής δικιόνιος ναός με κεντρικό τρούλλο στη στέγη του. Η σημερινή τοιχογράφηση του ναού (1741), έργο των αυταδέλφων ζωγράφων ιερέα Αντωνίου και Νικολάου, αν και νεώτερη, συνεχίζει με επιτυχία την παράδοση της καλής μεταβυζαντινής ζωγραφικής.

Στον τρούλλο εικονίζεται ο Παντοκράτορας και στα σφαιρικά τρίγωνα οι τέσσερις ευαγγελιστές, από τους οποίους ο Λουκάς παριστάνεται να ιστορεί την εικόνα της Παναγίας. Το παλιό ξυλόγλυπτο τέμπλο με τις παλαιές και αξιόλογες για την τέχνη τους εικόνες εκλάπη το 1979. Ο ευρύχωρος θολοσκέπαστος εσωνάρθηκας κτίστηκε το 1689 και τοιχογραφήθηκε το 1692. Το παρεκκλήσιο του Τιμίου Προδρόμου-μικρός κυκλικός ναός με θόλο, λαξευμένος στο βράχο, κατάγραφος με αξιόλογες τοιχογραφίες-κτίστηκε και αγιογραφήθηκε το 1862. Το κτιριακό συγκρότημα της Μονής συμπληρώνεται από την Τράπεζα, τα κελλιά, αίθουσες υποδοχής, δεξαμενές και άλλους βοηθητικούς χώρους. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το Λαογραφικό Μουσείο της Μονής, που διαθέτει πλούσια συλλογή παλαιοτάτων υφαντών, σκευών, εργαλείων και αντικειμένων λαϊκής τέχνης.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ
Με πανοραμική θέα στον απέραντο θεσσαλικό κάμπο, πάνω από την Καλαμπάκα, ισορροπεί αρμονικά η ευκολότερα προσπελάσιμη αγιομετεωρίτικη Ιερά Μονή του Αγίου Στεφάνου-με την πολυμελή και δραστήρια γυναικεία αδελφότητα, η οποία, παράλληλα με το πλούσιο πνευματικό και φιλανθρωπικό έργο της, έχει και αξιοθαύμαστο ανακαινιστικό και οικοδομικό έργο στη μονή. Η απαρχή της μοναστικής ζωής στον αγιοστεφανίτικο βράχο ανάγεται στο 1192 (επιγραφή Ιερεμία). Ως επίσημοι κτίτορες της Μονής τιμώνται οι Όσιοι Αντώνιος (πρώτο μισό 15ου αι.) και Φιλόθεος (μέσα του 16ου αι.). Ο μικρός κατανυκτικός ναός του Αγίου Στεφάνου, που είναι μία μονόκλιτη βασιλική, κτίστηκε το 1350. Το 1545 ο ναΐσκος επεκτάθηκε και ανακαινίστηκε εν μέρει στην ιστόρηση, διά χειρός Νικολάου ιερέως. Ο σημερινός Ναός του Αγίου Χαραλάμπους (1798), είναι αγιορείτικου τύπου και κοσμείται με θαυμάσια ξυλόγλυπτα.

Ο Ναός βομβαρδίστηκε το 1943 και τα τελευταία χρόνια επισκευάστηκε και ιστορείται από τον επιφανή σύγχρονο αγιογράφο κ. Βλάση Τσοτσώνη. Η Τιμία Κάρα του Αγίου Χαραλάμπους, που φυλάσσεται στον Ναό του, επιτελεί και στις μέρες μας πολλά θαύματα. Η επιβλητική Τράπεζα σήμερα έχει μετατραπεί σ' ένα πρότυπο σύγχρονο Μουσείο με εκθέματα τα αξιολογότερα κειμήλια της Μονής: χειρόγραφα, μεταβυζαντινές εικόνες, χρυσοκέντητα άμφια και υφαντά, ξυλόγλυπτα, περίτεχνα έργα αργυροχοΐας κ.ά. Η Ιερά Μονή του Αγίου Στεφάνου διακρίθηκε για την σημαντική προσφορά της στους αγώνες του Έθνους (υπήρξε το στρατηγείο του Μακεδονικού Αγώνα), στην ελληνική παιδεία και τα γράμματα.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΡΟΥΣΑΝΟΥ (ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ)
Κορώνα στην κορφή ενός λεπτού κατακόρυφου βράχου, στο κέντρο του αγιομετεωρίτικου χώρου η γυναικεία Ιερά Μονή Ρουσάνου καλύπτει το σύνολο του μικρού πλατώματός του. Ιδρύθηκε το 1529, πάνω σε χαλάσματα παλαιότερων εγκαταστάσεων, με κτίτορες τους αυταδέλφους ιερομονάχους οσίους Ιωάσαφ και Μάξιμο, που κατάγονταν από τα Γιάννενα. Η Μονή είναι ένα τετραώροφο χαριτωμένο συγκρότημα που πήρε τη βασική οικοδομική του μορφή κατά την τρίτη δεκαετία του 16ου αι. Το Καθολικό και κελλιά βρίσκονται στο ισόγειο, ενώ στους ορόφους βρίσκονται δωμάτια υποδοχής, το Αρχονταρίκι, άλλα κελλιά και βοηθητικοί χώροι. Τα τελευταία χρόνια επιτελείται σημαντικό και εκτεταμένο αναστηλωτικό-ανακαινιστικό έργο στο κτιριακό συγκρότημα της Μονής, από την θεοφιλή και φίλεργη αδελφότητα.


Ο ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος κτίστηκε εκ θεμελίων στη σημερινή του μορφή επί ερειπωμένου και αφανισμένου από τη φθορά του χρόνου και την εγκατάλειψη παλαιού καθολικού της μονής, περί το 1530 και είναι αγιορείτικου τύπου. Η αγιογράφησή του (1560) είναι από τα σημαντικότερα και λαμπρότερα τοιχογραφικά σύνολα της μεταβυζαντινής εποχής. Οι τοιχογραφίες, που καλύπτουν όλον τον κυρίως ναό και τον νάρθηκα, ανήκουν στην Κρητική Σχολή (κατά την γνώμη ειδικών επιστημόνων στον μαθητή του Θεοφάνη του Κρητός, Τζώρτζη). Στα μέσα του 16ου αι. πρέπει να λειτούργησε στην Μονή βιβλιογραφικό εργαστήριο. Αν και ο ναός της Μονής είναι αφιερωμένος στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος, με ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια και ευλάβεια τιμάται και πανηγυρίζεται η μνήμη της Αγίας Βαρβάρας (4 Δεκεμβρίου), της οποίας υπάρχει μικρό παρεκκλήσιο.

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΝΑΠΑΥΣΑ
Κοντά στο χωριό Καστράκι -κι ανάμεσα στα ερειπωμένα μοναστήρια Προδρόμου, Αγίας Μονής και Παντοκράτορος- πολυόροφη, κομψή και αρχοντική στον στενόχωρο βράχο της, βρίσκεται η ανδρώα Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου Αναπαυσά. Ο οργανωμένος μοναχικός βίος στην Μονή ανάγεται στις πρώτες δεκαετίες του 14ου αι. Το μοναστήρι ανακαινίστηκε ριζικά στις αρχές του 16ου αι., οπότε και ανεγέρθηκε εκ θεμελίων ο ναός του Αγίου Νικολάου. Στον δεύτερο όροφο βρίσκεται το καθολικό της Μονής (μικρός μονόχωρος ναός, σχεδόν τετράγωνος, με μικρό τρούλλο στο κέντρο της στέγης), που αγιογραφήθηκε το 1527 από τον περίφημο Κρητικό ζωγράφο Θεοφάνη Στρελίτζα (+1559), τον επιλεγόμενο Μπαθά, ιδρυτή της Κρητικής Σχολής στην βυζαντινή αγιογραφία.

Οι τοιχογραφίες του ναού του Αγίου Νικολάου είναι το παλαιότερο ενυπόγραφο έργο του Θεοφάνη και φέρει την προσωπική σφραγίδα με όλα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ανεπανάληπτης τέχνης του μεγάλου αγιογράφου: ευγένεια, ζωντάνια, δροσερότητα, πλαστικότητα, μαλακούς και φωτεινούς τόνους και γενικά υψηλή ποιότητα και τελειότητα στο σχεδιασμό και στη χρωματική απόδοση των μορφών -γνωρίσματα που τελικά αποκρυσταλλώθηκαν στα μεγάλα τοιχογραφικά σύνολα της ωριμότητάς του στις αγιορείτικες μονές Μεγίστης Λαύρας και Σταυρονικήτα.


 Στον πρώτο όροφο βρίσκεται η κρύπτη και το παρεκκλήσιο του Αγίου Αντωνίου, στους τοίχους του οποίου διατηρούνται υπολείμματα παλαιών τοιχογραφιών (14ου αι.) και στον τελευταίο όροφο βρίσκονται η παλαιά Τράπεζα (με τοιχογραφίες), που σήμερα χρησιμεύει ως επίσημος χώρος υποδοχής, το Οστεοφυλάκιο και το παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννου σήμερα χρησιμεύει ως επίσημος χώρος υποδοχής, το Οστεοφυλάκιο και το παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου.